معاینات و آزمایشات طب کار از این جهت اهمیت دارد که در صورت بروز بیماری قبل از اینکه حتی علائم آن ظاهر شود و خیلی دیر شود، به کمک برخی بررسی‌ها و آزمایش‌ها می توان آن را تشخیص داده و از پیشرفت آن جلوگیری کرد و یا با شناسایی ریسک فاکتورهای بیماری‌زا قبل از بروز بیماری به کنترل آن‌ها اقدام نمود. به همین علت معاینات طب کار تحت عنوان معاینات بدو استخدام، قبل از بکار گماردن شاغل و معاینات دوره‌ای در فاصله‌های زمانی مشخص با توجه به نوع شغل فرد و میزان مخاطرات شغلی وی جهت تعیین وضعیت سلامت شاغلین صورت می‌گیرد.
از جمله مواردی که در معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای طب کار سنجیده می‌شود، آزمایش خون و ادرار می‌باشد. آزمایش خون معاینات طب کار شامل موارد زیادی است که در آزمایشات بدو استخدام و همچنین آزمایشات دوره ای طب کار هریک از این موارد با توجه به وضعیت شغلی کارکنان و با تشخیص متخصص طب کار می توانند مورد تست یا آزمایش قرار گیرند.
بنابراین آزمایش خون یکی از مراحل معاینات طب کار جهت بررسی شاغل از نظر سلامت عمومی، نیازهای شغلی و تاثیر مواجهات محیط کار بر وی بوده و شامل موارد زیر می باشد:
آزمایشات روتین معاینات طب کار که به درخواست کارفرما ممکن است متفاوت باشد. جهت انجام آزمایش خون طب کار نیاز است که فرد حتما ناشتا باشد.
تجزیه کامل ادرار (U/A)
تستهای عدم اعتیاد در معاینات طب کار توسط کارفرمایان در خواست می‌شوند و جزء تستهای روتین معاینات بدو استخدام محسوب نمی‌شوند. کارفرمایان می توانند مطابق با قوانین و ضوابط داخلی شرکت‌ها در خواست نمایند که این تستها برای هر فردی انجام شود. این تستها انواع مختلفی دارند. تست مورفین، آمفتامین و متافتامین که تست سه پارامتری محسوب می شود از شایعترین تستهای درخواستی هستند. تستهای کاملتر شامل بررسی وجود متادون، ترامادول، بنزودیازپینها و … می‌باشد.
لذا لازم است که افراد حداقل یک هفته قبل از مراجعه برای انجام این تستها از مصرف داروهای ضد درد و افسردگی و … به علت احتمال ایجاد تداخلات و خطا در نتیجه آزمایش خودداری فرمایند.
همانطور که در بالا توضیح داده شد آزمایشات طب کار شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار و در معاینات بدو استخدام تست عدم اعتیاد نیز می شود. آزمایشات روتین طب کار در هریک از این موارد ذکر شد اما ممکن است بنا به دلایلی کارفرما و شرکت مربوطه درخواست آزمایشات تکمیلی داشته نیز داشته باشد. در نهایت هدف از کلیه این آزمایشات بررسی سلامت کارکنان چه در معاینات بدو استخدام و چه معاینات دوره ای است تا فرد به کاری گمارده شود که متناسب با ظرفیت جسمی و وضعیت سلامتی وی باشد و از ابتلا به بیماریهای شغلی جلوگیری شود.
