با توجه به افزایش جمعیت در سراسر زمین و کمبود منابع طبیعی، تولید محصولات تراریخته به سرعت در حال افزایش است. ممکن است شما هم در فروشگاه با این محصولات برخورد کرده باشید. آیا مصرف این محصولات مضراست؟ تراریخته به چه معناست؟
محصول تراریخته یا GMO چیست؟
محصولات تراریخته (Genetically Modified Organism) محصولاتی هستند که به صورت طبیعی در طبیعت وجود ندارند و طی عمل اصلاح ژنتیکی پدید آمدهاند یا به اصطلاح دچار دستکاری ژنتیکی شدهاند.
دلیل پیدایش این محصولات
طبق آمار، جمعیت زمین تا سال 2050 میلادی بالغ بر 9 میلیارد نفر خواهد شد و از آن جایی که منابع زمین محدود است، توانایی پاسخگویی و تولید غذا برای این جمعیت با روش های فعلی امکان پذیر نیست. شرکت های تولید کننده مواد غذایی با استفاده از علم مهندسی ژنتیک سعی بر این دارند تا با اصلاح و دستکاری ژنتیک کیفیت،کمیت و مقاومت محصولات خود را افزایش و هزینه های تولید را کاهش دهند.
آیا مصرف این محصولات برای سلامتی مضر است؟
در واقع تاکنون شواهدی مبنی بر اینکه این محصولات برای سلامتی انسان خطرآفرین هستند اثبات نشده ولی همواره مخالفان این محصولات ادعا دارند که این محصولات می توانند در ژن انسان اختلال ایجاد کرده و بعدها باعث سرطان و دیگر عوارض شوند. در رابطه با محصولات تراریخته تحقیقات مستقل و قابل اتکایی موجود نیست و تصمیم گیری برای مصرف این محصولات بر عهده خود مصرف کننده است. در بسیاری از کشورها نصب برچسب (GMO) بر روی محصولات ترارخیته الزامی است. یکی دیگر از نگرانی های پیرامون محصولات تراریخته مقاومت این محصولات نسبت به آنتی بیوتیک ها است و مخالفان این محصولات بر این باورند این مقاومت در انسان نیز ممکن است به وجود آید.
همچنین یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است به وجود آید، آلوده شده ژن گیاهان بومی مجاور این محصولات است.
از سوی دیگر، موافقان استفاده از این محصولات بر این باورند که هیچ گونه دلیل قابل اتکایی برای آسیب این محصولات به سلامت انسان موجود نبوده بلکه محصولات تراریخته شامل مزایایی از جمله مقاومت در برابر بعضی آفت ها ،میزان کمتر مصرف آب، هزینه کمتر تولید، کیفیت بهتر و یکی از بهترین راه حل های برطرف کردن مشکل کمبود غذای جهانی هستند.
محصولات تراریخته در ایران
آمار درستی از مقدار استفاده دقیق این محصولات در کشور وجود ندارد. در سال 83 برای اولین بار اقدام به کشت برنج تراریخته طارم مولایی در ایران شد که بعدها این برنج اجازه ورود به بازار پیدا نکرد. ولی سالانه حجم زیادی از محصولات تراریخته به ویژه مواد اولیه تولید روغن خوراکی وارد کشور میشود.
طبق قانون ایمنی غذایی که در سال 96 به تصویب رسید چارچوبی برای استفاده از این محصولات در نظر گرفته شد.
منبع: