در راسته لباس فروشان همه در حال فروختن یک گروه جنس هستند که ممکن است کمی با هم تفاوت داشته باشند. یعنی همگی شلوار، بلوز، مانتو، شال و خلاصه همین محصولات را میفروشند. اما چیزی که باعث میشود نیازمندان واقعی به کالا یا کسانی که فقط برای قدم زدن به بازار آمدهاند از یک مغازه خاص بیشتر دیدن کنند، چیدمان ویترین است.
شاید خیلی از اوقات به خاطر جذابیت ویترین یک فروشگاه وارد آن شوید اما به خاطر قیمت غیر منطقی یا کیفیت پایین اجناس از آن خرید نکنید. اما خیلی وقتها برای فروشندگان راسته بازار که در رقابت شدید با یکدیگر هستند، همین که شما آنها را برای سرزدن انتخاب کنید، کافی است.
ویترین مغازه همان UI در نرم افزار یا سایت است. رابط کاربری یا همان User Interface نمای جلویی از نرم افزار یا سایت شماست. دقیقاً همان محیطی که کاربر در مواجهه با پلتفرم شما با آن روبه رو میشود. UI چیزی است که مخاطب سایت یا نرم افزارشما با آن تعامل دارد. بنابراین بخش بسیار حساسی است و اگر دچار اشکال باشد میتواند همه زحماتی را که در پس زمینه برای طراحی و خدمات پلتفرم خود کشیدهاید را نابود کند.
UI خوب چه ویژگیهایی دارد؟
به طور کلی 2 نوع رابط کاربری وجود دارد که شامل موارد زیر است:
· Command Line Interface
در UI به شیوه خط فرمان یا کامند لاین کاربر باید دستورات خود را برای برنامه تایپ کند. در این شیوه کاربر باید دستورات را به طور کامل بشناسد.
· Graphic User Interface
رابط کاربری گرافیکی در واقع نوعی رابط تعاملی ساده را برای تعامل با سیستم فراهم میکند. رابط کاربری گرافیکی میتواند ترکیبی از سخت افزار و نرم افزار باشد. با استفاده از رابط کاربری گرافیکی، کاربر نرم افزار را تفسیر میکند.
این فرآیند یک پروسه تقریباً تکراری است که میتواند توسط این مدل مارپیچی به طور کامل تشریح شود. این فرآیند توسط 4 مرحله زیر طی میشود:
دراین مرحله تمرکز بر مشخصات کاربرانی است که با سیستم تعامل خواهند داشت. یعنی درک، مهارت، دانش، نوع کاربر و هر موضوعی که به شناخت بیشتر کاربران این برنامه کمک میکند.
پس از جمع آوری تمام الزامات، تجزیه و تحلیل دقیق انجام میشود. در بخش تحلیل، وظایفی که کاربر برای تعیین اهداف سیستم انجام میدهد شناسایی و تشریح میشوند.
تجزیه و تحلیل محیط کاربر بر محیط فیزیکی کار متمرکز است. از جمله سوالاتی که باید پرسیده شود عبارتند از:
· رابط از نظر فیزیکی در کجا قرار خواهد گرفت؟
· آیا کاربر مینشیند، میایستد یا کارهای دیگر غیرمرتبط با رابط را انجام میدهد؟
· آیا سخت افزار رابط محدودیتهای فضا، نور یا نویز را در نظر میگیرد؟
· آیا ملاحظات خاصی برای عوامل انسانی وجود دارد که توسط عوامل محیطی هدایت میشود؟
هدف این مرحله تعریف مجموعه ای از اشیاء و اقدامات رابط است، یعنی مکانیسمهای کنترلی که کاربر را قادر میسازد تا وظایف مورد نظر را انجام دهد.
در این مرحله باید نحوه تأثیر این مکانیسمهای کنترلی بر روی سیستم مشخص شود. توالی عملکرد وظایف و وظایف فرعی را که سناریو کاربر نیز نامیده میشود در این پروسه مشخص میشود. وضعیت سیستم هنگامی که کاربر یک کار خاص را انجام میدهد را نشان داده میشود.
در این مرحله باید یک نمونه اولیه یا مدل برای طراحی رابط کاربری ایجاد شود. خلق این نمونه اولیه امکان ارزیابی اولیه بر اساس سناریوی تعیین شده را امکانپذیر میکند. در این مرحله باید طرح اولیه مدام مورد رصد و ارزیابی قرار بگیرد و ابزارهایی وجود داشته باشد تا هرچیز لازم را به نمونه اضافه کرد. هیچ اصراری روی تایید نمونه اولیه رابط نیست و نباید تعصب خاصی روی آن داشت. گاهی در این مرحله شکافهایی عمیقی بین درک اولیه از نیازهای مخاطب و شیوه عملکرد رابط پیدا میشود که لازم است کل سناریو تحلیل مخاطب (مرحله 1) از ابتدا بازبینی شود.
این مرحله بر آزمایش رابط اولیه متمرکز است. رابط باید به گونه ای باشد که بتواند وظایف را به درستی انجام دهد و از عهده انواع وظایف برآید. باید تمام نیازهای کاربر را برآورده کند. استفاده از آن باید آسان و یادگیری آن ساده باشد. کاربران باید رابط کاربری یا UI را به عنوان یک رابط مفید در کار خود بپذیرند.
1- طرای UI باید به گونهای باشد که به هیچ عنوان کاربر را مجبور به کاری که در انجام دادن آن لزومی وجود ندارد، نکند.
2- کاربر در طراحی UI نباید یه هیچ عنوان مجبور به انجام کارهای ناخواسته شود.
3- کاربر باید در هر مرحله از کار بتواند به راحتی وارد یک مرحله از کار شده یا از آن خارج شود.
4- UI خوب آن است که برای هرکاربری نوعی از تعامل را برقرار کند که او دوست دارد. به طور مثال اگر کاربر دوست دارد از خط فرمان برای اعلام دستورات استفاده کند باید این امکان برای او فراهم باشد (وارد کردن آدرس مقصد با تایپ آن در خط فرمان اپلیکشنهای تاکسی اینترنتی یا پیدا کردن آن به صورت ویژوال روی نقشه صفحه نمایش)
5- زمانی که کاربر در حال انجام دنباله ای از اقدامات است، کاربر باید بتواند بدون از دست دادن کار انجام شده، توالی را قطع کند تا کار دیگری را انجام دهد.
6- کاربر باید همیشه بتواند عملیات واگرد را انجام دهد.
7- به کاربران حرفهای باید همیشه اجازه داده شود تا کارها را مطابق میل خودشان سفارشی کنند یا برای آن شورت کات تعریف کنند.
8- اطلاعات فنی داخلی باید همیشه از دید کاربر پنهان باشند.
9- کاربر باید روی صفحه و اشیایی که میبیند تعامل شخصی داشته باشد.
10- کاربر باید بتواند اشیای روس صفحه را برای انجام کارهای ضروری دستکاری کند.
11- کاربر باید تا حد ممکن کمترین میزان تایید اعتبار و ورود با کد کاربری را به سیستم تجربه کند.
12- اقداماتی که توسط کاربر انجام شده است باید درحافظه برنامه باقی بمانند (تا حد امکان)
13- همیشه باید پیش فرضهایی برای نرم افزار وجود داشته باشد. (تعیین بلافاصله مکان فعلی بعد از ورود به اپلیکیشن تاکسی اینترنتی)
14- تعریف میانبرهای بصری بر اساس استعارهای ازیک موجودیت در دنیای واقعی
15- افشای اطلاعات به صورت پیشرونده یعنی اطلاعات مربوط به کار، یک شی یا رفتار باید ابتدا در سطح بالایی از انتزاع ارائه شود. جزئیات بیشتر باید پس از ابراز علاقه کاربر با انتخاب ماوس ارائه شود.
قطعاً این همه چیزی که باید در خصوص طراحی رابط کاربری یا User Interface بدانید نیست. چون طراحی رابط کاربری یکی از اجزای کلیدی مهندسی نرم افزار است. زیرا میتواند تأثیر قابل توجهی بر قابلیت استفاده، اثربخشی و تجربه کاربری یک برنامه کاربردی داشته باشد. مهندسان نرم افزار باید بهترین شیوهها و اصول طراحی را برای ایجاد رابطهایی که کاربر محور، سازگار، ساده و در دسترس هستند را بلد بوده و مدام مهارتهای خود ر ارتقا دهند. در این راستا دیدن مدام نمونههای موفق خارجی (چه در سایت و چه در نرم افزار) میتواند بسیار کمک کننده باشد.