با گذشت زمان، آلودگی، گردوغبار یا ذرات مختلف میتوانند باعث آلودگی بلبرینگها شوند. این آلودگیها میتوانند در کارکرد بلبرینگها اختلال ایجاد کنند و عمر آنها را کاهش دهند. از آنجا که عملکرد ماشینآلات صنعتی به این قطعات وابسته است، تمیزکاری مداوم آنها اهمیت دارد. این مطلب توسط گروه صنعتی پرداد (تامینکننده انواع بلبرینگ از برندهای مطرح جهانی) تهیه شده تا در آن نحوه تمیز کردن بلبرینگ صنعتی و نکات مهم درباره آن بررسی شود.
وظیفه بلبرینگها در ماشینآلات صنعتی ایجاد حرکات روان و کاهش اصطکاک است. با ورود آلودگیها به این قطعات، بهمرور شدت اصطکاک افزایش پیدا میکند؛ این میتواند در نتیجه باعث گرما، فرسایش زودهنگام و خرابی شود.
وقتی صنعتگران بهطور مداوم بلبرینگها را تمیزکاری کنند، جلوی بروز این مشکلات گرفته شده و کارایی ماشینآلات افزایش پیدا میکند.
ابزارهای ضروری برای تمیز کردن بلبرینگها عبارت هستند از:
پاککننده حلال: برای تمیز کردن بلبرینگها میتوان از پاککنندههای حلال یا دستگاههای بخارزدا استفاده کرد. این ابزارهای پاککننده بدون آسیب زدن به اجزای داخلی بلبرینگها، میتوانند آنها را تمیز کنند.
برس: برسها بهمنظور جدا کردن ذرات آلودگی درشت از روی بلبرینگ استفاده میشوند. قبل استفاده از پاککننده، از برس استفاده میشود.
روانکار: روانکارها جلوی آلودگی مجدد بلبرینگها را تا مدت طولانی میگیرند و عملکرد آنها را بهبود میبخشند.
برای تمیز کردن بلبرینگها طبق این مراحل پیش بروید:
برای تمیزکاری بهتر بلبرینگ پیشنهاد میشود که آن را از محل خود خارج کنید. اگر این کار امکانپذیر نیست، فقط تمیزکاری بخشهای در دسترس توصیه میشود؛ چون در صورت تلاش برای تمیز کردن بخشهای داخلی یا بسته، احتمال آسیب رسیدن به بلبرینگ یا دستگاه وجود دارد.
جداسازی محافظها نیزبرای تمیزکاری بلبرینگها مهم است. در برخی از بلبرینگها از محافظهای لاستیکی و در برخی از محافظهای فلزی استفاده میشود. محافظهای لاستیکی به راحتی از بلبرینگ جدا میشوند، اما برخی از محافظهای فلزی روی بلبرینگ قفل شدهاند که باید ابتدا قفل آنها را با کمک سوزن یا سنجاق باز کنید.
نکته 1: توصیه میشود که قفسهها را حین تمیزکاری بلبرینگها باز نکنید، چون نصب دوباره آنها دشوار است.
نکته 2: در حین جداسازی قفسهها یا محافظها مراقب باشید، چون آسیبپذیر هستند. شما میتوانید در این زمینه از ابزارهای مخصوص (مثل Bones Bearing Tool یا Roll-Line Precision Bearing Press) استفاده کنید.
با کمک یک برس نرم تمام ذرات درشت آلودگی روی بلبرینگ را تمیزکاری کنید.
در ادامه مراحل تمیزکاری، ممکن است روی بدنه بلبرینگ خطوخش ایجاد شود؛ این آسیبها عمر بلبرینگها را کاهش میدهند! برای همین، صنعتگران ابتدا با برس نرم ذرات درشت را از بلبرینگ جدا میکنند تا امکان خراشیدگی سطح آن به حداقل برسد.
حالا باید با کمک دستگاه بخارزدا یا تمیزکنندههای حلال، آلودگیهای سطح بلبرینگها را تمیز کنید.
It is standard practice for industrial maintenance teams to set up component cleaning facilities that use water-based cleansers, even if bearing manufacturers advise using cleaning oil.
در صنایع، معمولاً تیمهای نگهداری و تعمیرات، کارگاهها یا تجهیزات تمیزکاری قطعات را با استفاده از محلولهای شستوشوی پایه آب راهاندازی میکنند، حتی اگر تولیدکنندگان یاتاقان توصیه به استفاده از روغن تمیزکننده کرده باشند. منبع: Castrol
از شویندههای بر پایه آب بیشتر در صنایعی مثل راهآهن استفاده میکنند که تعداد زیادی بلبرینگ باید بهصورت منظم تمیزکاری شوند. در این صنایع، صنعتگران ابتدا بلبرینگها را با شویندهها میشویند و سپس با هوای گرم خشک میکنند.
در برخی صنایع مثل صنایع فولاد یا پردازش فلزات که از بلبرینگهای بزرگ استفاده میشود، صنعتگران بلبرینگها را درون تانکهای شستوشو غوطهور کرده یا با کمک اسپری تمیزکننده سطح بلبرینگها را تمیزکاری میکنند.
ابتدا باید بلبرینگ را داخل ظرف مخصوص شستشو قرار دهید و درب آن را ببندید. حالا 30 ثانیه ظرف را تکان دهید تا محلول به تمام بخشهای بلبرینگ نفوذ کند.
حالا بین 3 تا 5 دقیقه ظرف را تکان ندهید تا تمام ذرات و رسوبات تهنشین شوند. در این مدت پیشنهاد میدهیم که فضای مناسب برای خشک کردن بلبرینگ را آمادهسازی کنید.
بعد از اتمام مراحل شستوشو با شوینده، باید بلبرینگ را خشک کنید؛ برای این کار، قطعه را در محیطی بدون گردوغبار قرار دهید تا بهصورت طبیعی خشک شود. برخی صنعتگران از هوای فشرده برای خشک کردن قطعات استفاده میکنند.
برای استفاده از هوای فشرده یا باد فشار قوی نیاز به دستگاه مخصوص این کار دارید.
حالا روانکار مناسبی را روی سطح بلبرینگ اعمال کنید تا جلوی آسیبدیدگی آن در آینده را بگیرید. نوع روانکار به نوع بلبرینگ و کاربرد آن بستگی دارد؛ اما بهطور کلی، صنعتگران معمولاً از «گریس» یا «روغن روانکار» برای این هدف استفاده میکنند.
شما میتوانید بعد از اینکه بلبرینگها خشک شدند، 2 قطره روانکار روی آنها بریزید و شروع به چرخاندنشان کنید تا روانکار در تمام بخشهای داخلی بلبرینگ نفوذ کند.
محافظها را دوباره سر جای خود قرار دهید و بعد از نصب، مطمئن شوید که هر بلبرینگ صاف و روان کار میکند. حالا بلبرینگها را در ماشینآلات جایگذاری کنید.
اگر تمایلی به ایجاد وقفه در مراحل تولید ندارید و همچنان میخواهید که بلبرینگها را تمیزکاری کنید، استفاده از سیستمهای تمیزکاری درونخط (INline) پیشنهاد میشود. این سیستمها بهصورت مستقیم در خط تولید نصب میشوند و امکان تمیزکاری منظم بدون ایجاد وقفه در فرآیند تولید را بهوجود میآورند.
همچنین، بهتر است که تمیزکاری بلبرینگها را طبق برنامهریزی مشخصی خارج از زمان کاری انجام دهید تا در روند کار وقفهای ایجاد نشود.
از جمله اقداماتی که میتوانید برای کاهش نیاز به تمیزکاری زودهنگام بلبرینگ انجام دهید، عبارت هستند از:
بهبود فیلترها: از سیستمهای فیلتراسیون باکیفیت استفاده کنید تا احتمال ورود آلودگیها به بلبرینگها کاهش پیدا کند.
تمیز نگهداشتن محیط: هر چه محیط تمیزتر باشد، احتمال ورود ذرات آلودگی به بلبرینگ کاهش پیدا میکند؛ بنابراین، با تمیزکاری منظم محیط، جلوی آلودگی زودهنگام این قطعه را در ماشینآلات صنعتی بگیرید.
بازرسی مداوم: بهصورت مداوم بلبرینگها را بررسی کرده و در صورت نیاز بهصورت جزئی آنها را تمیزکاری کنید تا ذرات آلودگی تجمع پیدا نکنند.
دور نگه داشتن مواد آلودهکننده: مواد آلودهکننده مثل مواد شیمیایی را از بلبرینگها دور نگه دارید تا احتمال جذب زودهنگام آلودگی در بلبرینگ کاهش پیدا کند.
پاککنندههای مختلفی توسط صنعتگران برای تمیزکاری بلبرینگها استفاده میشوند که هر کدام ویژگی خاص خود را دارند؛ مثلاً:
گازوئیل: با وجود وجود قدرت پاککنندگی بالای گازوئیل، تماس مداوم با آن میتواند باعث تحریک پوست و چشم، سیستم عصبی مرکزی، سیستم ایمنی یا سیستم هورمونی بدن شود. گازوئیل همچنین محیط کار را ناایمن و ناخوشایند میکند، چون نقطه اشتعال آن پایین است و بوی نامطبوعی دارد.
نفت سفید: نفت سفید نیز توسط برخی صنعتگران استفاده میشود؛ اما نفت هم مثل گازوئیل مشکلات سلامتی متعددی (مثل خوابآلودگی، تحریکپذیری، بیقراری یا تشنج) را در پی دارد.
روغن تربانتین معدنی MTO: پاککنندههای MTO هم خطرناک هستند و باعث آسیب به محیط زیست و سلامت انسان میشوند. دفع این مواد نیز باید تحت نظارت نهادهای نظارتی انجام شود که هزینههای زیادی در پی دارد.
با وجود مضرات پاککنندههای مختلف، شما میتوانید از Beruclean Eco استفاده کنید که یک پاککننده قوی برای چربیزدایی و تمیزکردن بلبرینگها است.
نرخ تبخیر این پاککننده پایین است و برای همین پایداری بیشتری نسبت به گازوئیل دارد.
در این جدول، بهصورت دقیقتر، پاککننده Beruclean Eco را با دیگر پاککنندهها مقایسه میکنیم:
بهنقل از وبسایت Derby Warehouse، استفاده از الکل ایزوپروپیل 90 درصد یا بیشتر نیز برای تمیزکاری بلبرینگها پیشنهاد میشود، چون به راحتی باقیمانده مواد را از سطح بلبرینگ از بین میبرد.
در تمیزکاری بلبرینگ صنعتی به این نکات توجه داشته باشید:
اگر نیاز است، روغن قدیمی را تخلیه کرده و روانکار جدیدی را حین تمیزکاری جایگزین آن کنید.
قبل از اینکه بخواهید تمیزکاری را شروع کنید، باید تمام روغن آلوده از بلبرینگ خارج شود.
قبل استفاده از محلولهای شوینده در بازار، روش استفاده از آنها را بخوانید و طبق دستورالعمل تولیدکننده پیش بروید.
اغلب محلولهای شستشو را میتوانید صاف کرده و برای چند بار از آنها استفاده کنید.
با یادگیری نحوه تمیز کردن بلبرینگ صنعتی میتوانید جلوی ضررهای ناشی از آسیبدیدگی این قطعه را بگیرید. ما در این مقاله که توسط گروه صنعتی پرداد (تامینکننده بلبرینگ از برندهای مطرح جهانی) گردآوری شد، نکات مربوط به تمیزکاری بلبرینگها را گفتیم. با استفاده از نکات این مقاله میتوانید بلبرینگها را بدون خطر آسیبدیدگی تمیزکاری کرده و عملکرد آنها را بهبود ببخشید.
در صورتی که نتوانید بلبرینگ را از جایگاهشان خارج کنید، پیشنهاد میدهیم فقط بخشهای در دسترس تمیزکاری شوند تا حین تلاش برای تمیزکاری، آسیبی به بلبرینگ یا دستگاه وارد نشود.
از آنجا که هر محلول پاککننده ویژگی خاص خود را دارد، باید از قبل روش استفاده از آن را بدانید. اغلب تولیدکنندهها، توضیحات مربوط به نحوه استفاده از محلول را روی بدنه محصول درج میکنند.
منابع:
Bechemindia
Baronblakeslee
Castrol
Derbywarehouse
