سلمان معمار
سلمان معمار
خواندن ۸ دقیقه·۳ سال پیش

آیا در عراق کرونا نیست؟

این آمار رسمی کرونا در عراق است: یک میلیون و هشتصد هزار مبتلا، بیست هزار کشته. در عراق هم کرونا هست اما در قیاس با ایران تفاوت قابل توجه دارد. تعداد کشته ها یک پنجم است و مبتلایان 40%. از نظر تعداد تست اعلامی تقریبا برابریم.

اما جمعیت ایران دو برابر عراق است. اگر آمار مبتلا و مرگ را در هر یک میلیون در نظر بگیریم تا تفاوت جمعیت حذف شود، اتفاقا تعداد مبتلای دو کشور نزدیک میشود. ایران 55 هزار و اعراق هم 44 هزار. یعنی با این آمار در عراق و ایران احتمال ابتلای تقریبا برابری داشته اید. اما تعداد مرگ در هر میلیون تفاوت جدی دارد و عراق 40 % ایران است.

با توجه به سطح بهداشت و خدمات درمانی ایران این آمار خیلی عجیب است. ایا آمار اعلامی عراق دقیق است؟ یک بار فرض میکنیم بله و یک بار هم خیر. هر بخشی که موافقید را بخوانید:

فرض اول : آمار اعلامی عراق صحیح است

فضای مجازی پر است از تصاویر کربلا و عراق که هیچ رعایت کرونا ندارند و مردم ما بهت زده از آمار تعجب میکنند. اگر معجزه نیست پس چیست؟

معجزه امام حسین (ع)؟

متاسفانه بعضی ناآگاهانه از اعتقادات عمیق مردم برای این پدیده توجیه میسازند. ایشان باید جواب بدهند چرا امام رضا (ع) زوارش را دوست ندارد؟! یا نعوذ بالله توانایی ندارد؟! آیا امام حسین (ع) بین عزاداران عراق و ایران تفاوت قایل میشوند؟! چرا کردستان عراق و الانبار که اهل سنت هستند مشمول معجزه میشوند ولی خوزستان نمی شود؟! این ها بازی با اعتقادات مردم است.

بزرگان دین میگویند اساس ائمه بر مدیریت دنیا با اعجاز نیست. سخنان کوتاه حجت الاسلام عالی برای کسی که شنوا باشد گویاست (فیلم).

وی افزود: پاسخ این است که در اینجا اسباب معنوی وجود دارد اما اسباب معنوی جای اسباب مادی را نمی‌گیرند. در این شرایط حفظ فاصله و ماسک زدند اسباب مادی برای حفظ سلامتی است و اسباب معنوی آن‌ها کم نمی‌زد. اگر رعایت نکنیم، حتی در حرم معصوم (ع) و هیأت بلا سر ما می‌آید. مگر در مسجد ارک آتش‌سوزی نشد و ۷۰ نفر از بین نرفتند؟ در حرم امام رضا (ع) مگر چندسال قبل بمب نگذاشتند؟ باید در این مکان‌ها مراعات صورت می‌گرفت تا اتفاق رخ ندهد. شکی در دارالشفا بودن این اماکن نیست، اما خود خداوند می‌فرماید برای اینکه اسباب معنوی را بدهم، باید اسباب مادی را رعایت کنید.

اما کسانی که هنوز اصرار دارند بهتر است به آمار ابتلای گسترده زایران بازگشته اربعین در سالهای گذشته فکر کنند. حتی فوتی هم داشتیم. آیا حضرت سجاد (ع) شایسته تر از ما برای شفا نبودند؟ یا با اعجازی از کربلا دور شوند؟ در روز عاشورا و کنار امام حسین (ع) هم بودند. یا اصلا کربلا اتفاق نیفتد؟ برای امام زحمتی است؟! بسیاری از ائمه (ع) خودشان مبتلا و بیمار میشدند.

عراق یک استثنا نیست

افغانستان هم آمار بسیار پایینی دارد. چرا کسی تعجب نمیکند یا به اعجاز ربط نمیدهد؟ پاکستان مورد بسیار جالبی است.

بین هند و ایران و مسیر انتقال کرونای دلتا به ایران. با جمعیتی 2.6 برابری ایران، با سطح بهداشت نا مناسب و زیرساخت هایی که بهتر میدانید. تعداد مرگ در میلیون این کشور حتی از عراق هم پایین تر است: 111 نفر! تعداد مبتلای در میلیونش هم تقریبا یک دهم عراق است! البته تعداد تست بسیار کم تری گرفته. یعنی واضح است که این آمار واقعی نیست.

به همین نسبت میتوان به آمار عراق هم شک کرد. اما فرض میکنیم صحیح است. آذربایجان با تعداد تست بیشتر از عراق و ایران هم تعداد مبتلا و مرگ در میلیون بسیار کمتر از عراق دارد. ترکمنستان که اصلا در این سایت آمار ندارد. اینها همسایه های ایران بودند. در همین منطقه. با همین سطح بهداشت و خدمات.

بسیاری از دیگر کشورهای جهان هم هستند که آمار مرگ در میلیون شان حتی از عراق هم کمتر است. قزاقستان، اندونزی، مالزی، دانمارک، کوبا، بلاروس و بیشتر از 100 کشور دیگر. این ها صرفا قابل توجیه با اعجاز نیست. در هر کشوری می تواند دلیلی داشته باشد. بعضی رعایت و کنترل، بعضی واکسیناسیون، بعضی هم جوانی و حتما دلایلی که هنوز نمی دانیم ...

ویروس کم شناخته است

باید توجه کنیم دانش بشر درباره این ویروس هنوز بسیار کم و اندک است. چه باورهایی که در طول این یک سال تغییر کرد. هیچ کس هنوز نمیداند چطور این بیماری درمان میشود. چطور می توان از آن در امان ماند. رعایت ماسک و عدم تماس و پرهیز از تجمع تنها چیزهایی است که میتوانیم انجام دهیم. همچنین واکسیناسیون گسترده. دین هم اتفاقا موید روش های علمی و عقلانی است.

نباید ضعف و سکوت دانش فعلی مان باعث گسترش شبه علم و خرافات شود. هر ادعایی در این زمینه باید اثبات آزمایشگاهی پیدا کند. بدترین اشتباه دراین زمینه مقابل هم قرار دادن دین و دانش است. همانطور که توجیه آمار عراق با اعجاز باعث کاهش رعایت در ایران و مرگ میشود، عدم شفا در ایران باعث ضربه به اعتقادات مردم میشود.

ویژگی های عراق متفاوت است

با فرض صحت آمار عراق باید توجه کرد میانگین سنی عراق به طرز قابل توجهی از ایران کمتر است.

تفاوت میانگین سنی کشورها
تفاوت میانگین سنی کشورها

عراق حدود 10 تا 11 سال از ایران جوان تر است. ضمن اینکه سطح پایین بهداشت این کشور ممکن است باعث مقاومت در برابر بعضی بیماری ها باشد، که البته نیاز به شواهد تجربی دارد. مورد بسیار مهم مورد دیگر تقاطع ایمنی است. به زبان ساده یعنی به واسطه ابتلا به دیگر هم خانواده های کرونا (کوید 19 یک ویروس از شاخه کروناست) ممکن است نسبت به کووید هم مقاومت بیشتری پیدا کرده باشند، مسافر پذیر بودن و عدم بهداشت این مساله را تقویت میکند. کما اینکه بسیاری از زوار ایرانی اربعین در بازگشت بیمار میشدند و حتی فوتی هم وجود داشت. اگر بپذیریم آمار عراق صحیح و دقیق است باید برای علت یابی شواهد بیشتری را تهیه کرد. کمترین آن تست های گسترده جهت سنجش ایمنی جمعی است که بعید است عراق توانایی انجامش را داشته باشد.

باید توجه کرد عدم اطمینان از علت یک پدیده دلیلی بر بی علت بودن آن نیست.

فرض دوم: آمار عراق دقیق نیست

این فرض شواهد بسیاری دارد. هر کسی که یک بار به عراق سفر کرده باشد میداند این کشور از نظر زیرساخت در چه وضعیتی قرار دارد. متاسفانه وضعیت بهداشت و درمان عراق قابل قیاس با ایران نیست.

بحران آتش سوزی های بیمارستان

۲۴ آوریل آتش سوزی مهیبی در بیمارستان ابن الخطیب بغداد که ویژه بیماران کرونایی بود رخ داد که به کشته شدن ۸۲ تن و زخمی شدن ۱۱۰ تن دیگر منجر شد. همچنین آتش سوزی دیگری اخیرا در بیمارستان امام حسین(ع) شهر ناصریه در ذی قار رخ داد که به کشته و زخمی شدن بیش از ۱۰۰ تن منجر شد. (منبع)

این فجایع تا برکناری وزیر بهداشت هم پیش رفت. این وضعیت زیرساخت های اساسی بهداشت عراق است.

نظرسنجی‌های انجام شده توسط یک شبکه عراقی در سال ۲۰۱۱ نشان می‌دهد ۹۶درصد خانواده‌های عراقی بیمه درمانی ندارند و ۴۰درصد مردم کیفیت خدمات بهداشتی در منطقه خود را بد یا خیلی بد می‌دانند. (منبع)

از نظر قدرت دولت فراموش نکنید عراق کشوری است که کشوری دیگر مقام بلندپایه همسایه را در خاکش ترور میکنند و کاری نمی تواند بکند! حتی نفوذ دولت مرکزی در بخش هایی از کشور خودش هم اندک است.

اگر آمار دقیق نیست پس کشته ها کجا هستند؟

این سوال خوبی است. طبق همین آمار رسمی کرونا تا الان قریب 20 هزار کشته داده اند. سوال بهتر این است که باید بیست هزار نفر را ببینیم؟ مثل بسیاری نقاط دنیا فوت میکنند و دفن می شوند. در واقع مساله این است که با این وضعیت بی رعایتی در عراق ما انتظار روان شدن کشته ها و جنازه ها را داریم. در این باره چند مطلب وجود دارد:

  • یک برآورد آمار کرونا در سال گذشته حدود 7 برابر اعلام واقعی است: (تناقضات آمار عراق مشهود است)
"بر اساس گزارش وزارت برنامه ریزی عراق در سال 2017 این کشور 140 هزار و 321 فوتی داشته و در سال 2018 تعداد فوتی ها 142 هزار و 766 نفر بوده است. این در حالی است که در همین گزارش تعداد فوتی های سال 2020 ، ۲۲۴ هزار و ۲۷۹ نفر اعلام شده است. با این حال طبق آمار وزارت بهداشت عراق در سال 2020 تنها 12 هزار نفر در این کشور بر اثر کرونا فوت کرده اند اما از آن جایی که در این سال اتفاق دیگری که عامل زیاد شدن فوت 84 هزار نفرباشد، وجود ندارد به احتمال زیاد تنها در سال 2020 در این کشور بیش از 80 هزار نفر بر اثر کرونا جان خود را از دست داده اند اما احتمالا به دلایلی از جمله کمبود تست یا بیماریابی، فوت آن‌ها به دلیل کرونا مسجل نشده است. بد نیست بدانید عراق 40 میلیون و 222 هزار نفر جمعیت دارد." (منبع)
افزایش مشهود مرگ و میر در عراق و نسبت پایین آمار اعلام شده کرونایی
افزایش مشهود مرگ و میر در عراق و نسبت پایین آمار اعلام شده کرونایی
  • اساسا انتظار ما از روان شدن جوی خون و تابوت در کوچه ها خطاست. آمار مرگ ویروس کرونا بین 2 تا 3 درصد برآورد شده است. اگر صد هزار نفر ابتلا معادل یک ورزشگاه آزادی داشته باشی، 2 تا 3 هزار مرگ دارد. طبق همین آمار اعلامی عراق 20 هزار کشته قطعی کرونا داشته اند. البته که یک مرگ هم زیاد است.
  • ویروس کرونا در لحظه عمل نمی کند. برخی انتظار دارند در همان تصاویر پرشور مناسبتی افراد بیفتند و بمیرند. بلکه چند روز و هفته بعد آثار ابتلا مشخص و بسیاری درمان و بعضی هم فوت میکنند. نباید از تصاویر قضاوت کرد. آمار پزشکی مهم است. آمار قابل اعتماد.
  • ما اخبار عراق را جز در مراسمات دنبال نمی کنیم. مثلا این خبر فوت یک نماینده پارلمان عراق است. یا نمونه دیگر آقای محتشمی پور بود که در عراق مبتلا شد و درمان نشد و به ایران منتقل شد و فوت کردند.
حجت الاسلام علی اکبر محتشمی پور در عراق مبتلا به کرونا شد و از دنیا رفت.
حجت الاسلام علی اکبر محتشمی پور در عراق مبتلا به کرونا شد و از دنیا رفت.

نتیجه گیری

احتمالا در مورد عراق ترکیبی از هر دو فرض بالا درست است. هم عوامل کم شناخته ای مانند سن، تقاطع ایمنی یا مقاومت خاصی باعث کاهش آسیب پذیری شده است و هم آمار دقیقی وجود ندارد. عدم آگاهی از عمق تاثیر کرونا در عراق باعث اشتباه در استنتاج است. ما نمی دانیم در عراق چه خبر است و از ظاهر هم نمی توان نتیجه گرفت.

تا وقتی داده درستی نداشته باشیم حتی برای اعجاز هم نمی توانیم سند داشته باشیم. بهتر است در این گونه موارد به سرعت اظهار نظر نکنیم. تبعات اظهارات ما میتواند باعث کاهش عدم رعایت بهداشت و حق الناس شود. چیزی که از آن مطمئن تر هستیم همین دستورات اولیه و واکسیناسیون است. نکته مهم این است که میدانیم ما ایرانیم و آسیب پذیر هستیم و آمارمان واقعی تر است. پس باید رعایت کرد.

پ.ن: بخشی از آمار درگیری و مرگ و میر کرونا در ایران بر اثر بی تدبیری است. مشکوک بودن آمار عراق دلیلی بر "الزامی" بودن آمار ایران نیست. ما میتوانیم و باید آمار ابتلا و مرگ را پایین بیاوریم.

در توییتر: https://twitter.com/salmaneshoon/status/1433480233982832643?s=20

در تلگرام: https://t.me/salmaneshoon/514

کروناکوویدعراقآمارمعجزه
نگاه یک معمار به طراحی، سیاست، فرهنگ
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید