ویدئو پروژکتور، ویدیو پروژکتور یا دیتا پروژکتور، از آن دست محصولاتی است که پیش‌ازاین استفاده از آن در کشور ما رایج نبود. اما امروزه، با افزایش استفاده از رایانه و نرم‌افزارهای آن، احساس نیاز به وجود دستگاهی که از طریق آن بتوان مطالب موجود در رایانه را برای افراد زیادی نمایش داد، بیش‌ازپیش احساس می‌شود. هم‌اکنون بسیاری از دانشگاه‌ها، مدارس، سازمان‌ها و ارگان‌ها در حال تجهیز به دستگاه ویدئو پروژکشن هستند. اما هنگام خرید آن به چه نکاتی باید توجه کنیم، تا ویدئو پروژکتوری مناسب برای نیازهایمان داشته باشیم. در ادامه راهنمای خرید ویدئو پروژکتور می‌خوانید.
برای انتخاب ویدئو پروژکتور، بسته به مصارف آن، چند مشخصه مهم را باید در نظر گرفت:
مقدار نور تابیده‌شده توسط پروژکتور است که مهم‌ترین فاکتور در انتخاب ویدئو پروژکتور محسوب می‌شود. واحد اندازه‌گیری برایتنس در اغلب برندها، لومن (Lumen) است. تقریباً برای هر نوع مصرفی، برایتنس اولین مشخصه مهم ویدئو پروژکتور است.
عمر لامپ که معمولاً برحسب ساعت بیان می‌شود، ویژگی دیگری است که باید حتماً به آن توجه کنید تا به این زودی‌ها به فکر تعویض حیاتی‌ترین قطعه ویدئو پروژکتور خود نباشید!
کنتراست ارائه‌شده توسط ویدئو پروژکتور که به‌صورت نسبتی با مخرج 1 بیان می‌شود، مشخصه مهمی است که در برخی مصارف بسیار مهم است. میزان کنتراست، دامنه تاریکی تا روشنایی قابل‌تفکیک و قابل‌نمایش است. به‌طور مثال کنتراست یک ویدئو پروژکتور 5.000:1 است. برای رسیدن به نتیجه دقیق‌تر و محاسبه پله‌های (Stops) کنتراست، کافی است عدد کنتراست را آن‌قدر تقسیم به دو کنید تا به مخرج 1 برسید. تعداد دفعاتی که عدد شما به دو قابل‌تقسیم است، مشخص‌کننده مقدار پله کنتراست ویدئو پروژکتور شماست.
با فرمولی که گفتیم، ویدئو پروژکتوری با کنتراست 5.000:1، حدود 12 پله کنتراست دارد. ویدئو پروژکتوری که کنتراست آن 10.000:1 باشد، یک پله کنتراست بیشتر یعنی 13 پله کنتراست دارد و ویدئو پروژکتوری که کنتراست آن 2.500:1 باشد یک پله کنتراست کمتر یعنی 11 پله کنتراست دارد. با دانستن این مطلب اعداد مطرح‌شده درباره کنتراست شما را گول نخواهد زد و حالا می‌دانید که همان‌طور که اختلاف کنتراست 2.000:1 با 1.000:1، یک پله است، اختلاف 10.000:1 و 5.000:1 هم یک پله است و بزرگی اعداد شما را به‌اشتباه نخواهد انداخت. دانستن این محاسبه در انتخاب ویدئو پروژکتور در مصارفی که کنتراست اولویت بالایی دارد، بسیار حائز اهمیت است.
اندازه تصویر یا همان رزولوشن، که تعداد پیکسل‌های نمایش داده شده توسط ویدئو پروژکتور را بیان می‌کند، بسیار حائز اهمیت است. معمولاً استانداردهایی مانند XGA یا HD در این مشخصه بیان می‌شوند و نیازی به گفتن نیست که کیفیت جزئیات به نمایش درآمده را می‌توانید از این مشخصه دریابید.
این مورد که با اصطلاح Throw Distance بیان می‌شود، مشخصه‌ای است که همه خریداران حتماً باید به آن توجه کنند. این مشخصه، کمترین و بیشترین فاصله‌ای است که ویدئو پروژکتور با پرده می‌تواند داشته باشد؛ بدون اینکه دچار افت نور شود و یا در تصویر مشکلی به وجود بیاید.
اندازه‌ای است که حداکثر و حداقل قطر تصویر تضمینی ارائه‌شده توسط ویدئو پروژکتور را بیان می‌کند که اهمیت فراوانی دارد.
حالا که با اصلی‌ترین مشخصات ویدئو پروژکتور آشنا شدید، بهتر است ببینیم برای کاربردهای مختلف، کدام‌یک از این فاکتورها اهمیت جدی‌تری دارد.
استفاده از ویدئو پروژکتور در کلاس‌های درس، معمولاً برای نمایش عکس، شکل و نمودار و به‌طور خاص فایل‌های پاورپوینت است. با در نظر گرفتن یک کلاس درس کوچک، مقدار برایتنس توصیه‌شده برای ویدئو پروژکتور، با این پیش‌فرض که می‌توان چراغ‌های کلاس را خاموش کرد، بین 2.000 تا 3.000 لومن است. نکته دیگری که باید مدنظر داشت، حداقل فاصله ویدئو پروژکتور تا پرده است که این‌یکی بستگی به اندازه کلاس دارد. معمولاً با کمترین بودجه، می‌توان ویدئو پروژکتوری با این مشخصات تهیه کرد.
در این زمینه بزرگی سالن بسیار مهم است. بسته به بزرگی سالن، برایتنس توصیه‌شده، بین 5.000 تا 8.000 لومن است. این مسئله نیز باید مدنظر قرار گیرد که هنگام استفاده از ویدئو پروژکتور آیا امکان خاموش کردن چراغ‌های سالن وجود دارد یا خیر؟
درصورتی‌که تا حدودی امکان فراهم کردن تاریکی وجود داشته باشد، همان 5.000 لومن برای برایتنس کافی است. اگر پروژکتور فقط برای کنفرانس استفاده می‌شود، نیازی به کنتراست و رزولوشن بالا نیست. فاصله پروژکتور تا پرده و اندازه تصویر روی پرده، با توجه به امکان بزرگ بودن سالن نیز بسیار مهم است. هنگام نصب پروژکتور حتماً باید فاصله استاندارد را مدنظر داشت تا تصویر دچار افت نور نشود.
در این موارد امکان تاریک کردن محیط وجود ندارد، بنابراین برایتنس بسیار بالایی توصیه می‌شود. البته اگر اندازه تصویر کوچک برای کار شما کفایت کند و ویدئو پروژکتور را بتوانید در نزدیک‌ترین فاصله ممکن تا پرده نصب کنید، خیلی نباید نگران برایتنس باشید. بنابراین حداقل فاصله پروژکتور تا پرده نیز بسیار مهم است. با این تفاسیر برای این کار برایتنسی حدود 4.000 تا 6.000 باید در نظر بگیرید.
درصورتی‌که قصد استفاده ویدئو پروژکتور در نمایشگاه دائمی را دارید و دستگاه باید ساعت‌های زیادی و به‌صورت متمادی به کار خود ادامه دهد، حتماً باید عمر لامپ را جزو اولویت‌های خود قرار دهید. رزولوشن و کنتراست، با توجه به بی‌اهمیت بودن کیفیت تصویر در اغلب این‌گونه مصارف، معمولاً در اولویت قرار نمی‌گیرند.
بهتر است قبل از هر حرف دیگر از کنتراست بگوییم. مهم‌ترین و مهم‌ترین مشخصه برای ویدئو پروژکتورهای سالن‌های سینما و آمفی‌تئاتر، که مهم‌ترین و تنها کاربری آن‌ها نمایش فیلم است، کنتراست است. این مسئله که چه میزان کنتراست برای این مصارف توصیه می‌شود، بستگی به بودجه شما دارد. برای مصارفی که قبل از این برشمردیم، کنتراست 4.000:1 نیز پاسخگو بود اما برای این مورد از استفاده، کنتراست پیشنهادی ما، 1.000.000.000:1 است؛ خیلی نگران نباشید، این میزان ایدئال کنتراست است.
بااین‌حال اولویت اصلی شما کنتراست است و باید به دنبال بالاترین کنتراست در محدوده بودجه خود باشید. اولویت بعدی شما باید رزولوشن باشد. خوشبختانه رزولوشن 4K و Full HD که مناسب‌ترین رزولوشن موجود است، چندان تفاوت قیمتی با دیگر رزولوشن‌ها ندارد. بزرگ‌ترین اندازه واقعی تصویر هم فاکتور مهمی برای انتخاب ویدئو پروژکتور برای این مصارف است. با کمترین اختلاف قیمت، می‌توانید به تصویری 300 اینچی برسید.
با توجه به حتمی بودن تاریکی سالن‌های آمفی‌تئاتر، برایتنس تقریباً کمترین اهمیت را دارد. برایتنسی بین 3.000 تا 4.000 لومن به‌راحتی پاسخگوی نیاز شما خواهد بود. البته اگر بودجه خوبی دارید، بد نیست سراغ برایتنس‌های بالاتر هم بروید. اگر ویدئو پروژکتور کمتر مورداستفاده قرار می‌گیرد، عمر لامپ نیز مقوله‌ای است که با کم در نظر گرفتن آن، می‌توانید در بودجه خود صرفه‌جویی کنید.
تقریباً تمام مواردی که برای سالن‌های سینما گفتیم، اینجا نیز صدق می‌کند، با این تفاوت که با دُز پایین‌تر هم به هدف خود می‌رسید. اینجا برایتنسی حدود 2.000 لومن، به‌راحتی مناسب‌ترین روشنایی تصویر را برای شما به ارمغان خواهد آورد. اما مهم‌ترین چیزی که باید مدنظر داشته باشید، فاصله پروژکتور تا پرده و اندازه واقعی تصویر است. در وب‌سایت‌های شرکت‌های ارائه‌دهنده ویدئو پروژکتور، معمولاً نرم‌افزاری وجود دارد که با توجه به فاصله پروژکتور تا پرده، اندازه تصویر نمایش داده شده در یک ویدئو پروژکتور خاص را محاسبه می‌کند.
وجود پورت به تعداد کافی، نکته دیگری است که کسانی که چند وسیله را به‌طور هم‌زمان به ویدئو پروژکتور خود متصل خواهند کرد، باید به آن توجه کنند. فراموش نکنید که تصویر ویدئو پروژکتور را باید حتماً در اتاق تاریک تماشا کرد. بدیهی است که اگر قصد روشن نگاه‌داشتن اتاق خود را دارید، حتماً باید ویدئو پروژکتوری با برایتنس بیشتر بگیرید که قطعاً هزینه خرید را به میزان قابل‌توجهی بالا می‌برد.
این‌ها مهم‌ترین نکات و تجارب عمومی‌ای بود که باید در راهنمای خرید ویدئو پروژکتور به آن می‌پرداختیم. مطمئناً تجارب شخصی‌ای نیز وجود دارند که اگر به آن‌ها دست‌یافته‌اید مطمئناً برای سایرین ارزشمند خواهند بود و بهتر است همین‌جا آن‌ها را با باقی خوانندگان در میان بگذارید.
پ.ن : این یادداشت پیش از این و به شکلی دیگر در وبسایت فارنت منتشر شده است.
