برای بسیاری از افراد، قمار سرگرمی بی‌ضرری است، اما همین سرگرمی به‌ظاهر بی‌خطر گاهی می‌تواند در زندگی افراد به یک مشکل بزرگ تبدیل شود. این نوع رفتار اجباری اغلب «قمار مشکل‌دار» نامیده می‌شود.
اعتیاد به قمار یک اعتیاد پیشرونده است که می‌تواند عواقب منفی روانی، جسمی و اجتماعی زیادی با خود به دنبال داشته باشد و در دسته‌بند‌ی اختلال کنترل تکانه قرار می‌گیرد.
قمار اجباری برای سلامت روانی و جسمی مضر است. افرادی که با این اعتیاد زندگی می‌کنند، ممکن است افسردگی، میگرن، پریشانی، اختلالات روده و سایر مشکلات مرتبط با اضطراب را تجربه کنند.
مانند سایر اعتیادها، عواقب قمار می‌تواند منجر به احساس ناامیدی و درماندگی شود و در برخی از موارد نیز، احتمال خودکشی افراد وجود دارد.
نرخ قمار مشکل‌دار در چند سال گذشته در سطح جهانی افزایش یافته است و در ایالات متحده در سال 2012، حدود 5.77 میلیون نفر به اختلال قمار اجباری مبتلا بودند که نیاز به درمان داشتند. همچنین به‌دلیل عواقب مضر آن، اعتیاد به قمار در بسیاری از کشورها به یک نگرانی مهم بهداشت عمومی نیز تبدیل شده است.
برای تشخیص اعتیاد به قمار، راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) بیان می‌کند که فرد باید حداقل چهار مورد از موارد زیر را در طول 12 ماه گذشته از خود نشان دهد یا تجربه کند:
قمار می‌تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات شود، اما اعتیاد ممکن است برای هرکسی اتفاق بیفتد. هیچ‌کس نمی‌تواند پیش‌بینی کند که چه کسی به قمار اعتیاد پیدا می‌کند.
در واقع قمارکردن زمانی به یک مشکل تبدیل می‌شود که دیگر قابل کنترل نباشد و در امور مالی، روابط و کار افراد اختلال ایجاد کند و در برخی از مواقع نیز، فرد برای مدتی متوجه مشکل خود نخواهد بود.
بسیاری از افرادی که دچار اعتیاد به قمار می‌شوند، افراد مسوول و قابل اعتمادی درنظر گرفته می‌شوند، اما برخی از عوامل می‌تواند منجر به تغییر رفتار فرد شود که در زیر به تعدادی از آن‌ها اشاره شده است:
مطالعات نشان داده‌اند زمانی‌که افراد تمایل به یک نوع از اشکال اعتیاد دارند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به اعتیادهای دیگر قرار بگیرند. همچنین عوامل ژنتیکی و عصبی نیز می‌تواند باعث اعتیاد افراد شود.
برخی از افرادی که تحت تاثیر قمار هستند، احتمالا دچار اعتیاد به الکل و موادمخدر هم می‌شوند، زیرا تمایل به اعتیاد، افراد را به سمت انواع دیگری از اعتیاد سوق خواهد داد.
استفاده از برخی داروها نیز باعث ایجاد قمار اجباری می‌شود. همچنین اعتیاد ثانویه هم می‌تواند در تلاش برای کاهش احساسات منفی ایجاد شده توسط اعتیاد به قمار رخ دهد. بااین‌حال، برخی از افرادی که قمار می‌کنند هرگز اعتیاد دیگری را تجربه نمی‌کنند.
برخی از عوامل زیر، خطر ابتلا به این اختلال را افزایش می‌دهند:
برای کسی که اعتیاد به قمار دارد، احساس قمار معادل مصرف موادمخدر یا نوشیدن الکل است.
رفتار قمار باعث تغییر خلق‌وخو و وضعیت ذهنی افراد می‌شود. هنگامی که فرد به این احساس عادت می‌کند، رفتار را تکرار می‌کند و پیوسته تلاش می‌کند تا همان اثر اولیه را به دست آورد.
به‌عنوان مثال، فردی که به قمار اعتیاد دارد، باید بیشتر قمار کند تا به همان حس اولیه برسد. در برخی از موارد نیز، آن‌ها با این تصور که اگر به قمار ادامه دهند، پول از دست‌رفته‌ی خود را مجدد به دست خواهند آورد، دچار باخت‌های بیشتری خواهند شد. در واقع یک دایره‌ی باطل ایجاد می‌شود و میل شدید به این فعالیت افزایش می‌یابد. درعین‌حال، توانایی مقاومت خود را هم از دست می‌دهند و با افزایش شدت و فرکانس ولع، توانایی کنترل میل به قمار در افراد تضعیف می‌شود.
این موضوع می‌تواند تأثیر روانی، فیزیکی و اجتماعی یا حرفه‌ای برای افراد به دنبال داشته باشد. گرچه دفعات قمار و مقدار ازدست‌رفته نمی‌تواند تعیین کند که آیا قمار برای یک فرد مشکل‌ساز است یا خیر.
قمار زمانی به یک مشکل تبدیل می‌شود که فرد دیگر نتواند آن را متوقف کند و تاثیر منفی بر هر بخش از زندگی او داشته باشد.
به طور کلی، درمان قمار به سه نوع تقسیم می‌شود:
رفتاردرمانی یا درمان شناختی رفتاری (CBT)
رفتاردرمانی به فرد کمک می‌کند تا با قرارگرفتن در معرض این رفتار، میل به قمار را در خود کاهش دهد. در واقع CBT به تغییر نحوه‌ی احساس و تفکر فرد در مورد قمار کمک می‌کند.
داروها
تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو و داروهای ضدافسردگی می‌توانند به کاهش علایم و بیماری‌هایی که گاهی با اعتیاد به قمار ظاهر می‌شوند، کمک کنند. برخی از داروهای ضدافسردگی نیز ممکن است میل به قمار را کاهش دهند. آنتاگونیست‌های موادمخدر (داروهایی که برای درمان اعتیاد به موادمخدر استفاده می‌شود) ممکن است به برخی از قماربازان اجباری نیز کمک کند.
گروه‌های خودیاری
برخی صحبت‌کردن با دیگران در موقعیت‌های مشابه را مفید می‌دانند.
هر نوع قمار اعم از مسابقه، بازی با ورق، بازی تاس، قرعه‌کشی و شرط‌بندی ورزشی نیز، می‌تواند مشکل‌ساز شود. بااین‌حال، برخی از انواع قمار ویژگی‌های خاصی دارند که عواقب آن را تشدید می‌کنند.
گزارش‌ها نشان می‌دهند که یک عامل خطر برای قمار اجباری، ممکن است سرعت سریع بازی باشد. انواع بازی‌هایی که در آن، زمان کوتاهی بین شرط‌بندی و مشاهده‌ی نتایج وجود دارد، خطر بیشتری را برای بازیکنان به همراه خواهد داشت.
در واقع قمار می‌تواند سیستم پاداش مغز را مانند موادمخدر یا الکل تحریک کند و منجر به اعتیاد شود. اینکه به‌طور دقیق چه چیزی باعث می‌شود که کسی به قمار اجباری بپردازد، همچنان موضوع مورد بحث محققان است. مانند بسیاری از مشکلات، قمار اجباری نیز، ممکن است ناشی از ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، ژنتیکی و محیطی باشد.
قمار صرفا برای برطرف‌کردن مشکل مالی نخواهد بود، بلکه یک مشکل روان‌شناختی است که پیامدهای مالی دارد. همچنین قمار مشکل‌دار بر نحوه‌ی ارتباط فرد با خانواده و دوستانش نیز تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان مثال، آن‌ها ممکن است رویدادهای مهم خانواده یا حتی کار خود را از دست بدهند.
منابع: clevelandclinic, mayoclinic, medicalnewstoday
