سکته مغزی اصطلاحی است که برای تعریف اثرات توقف خونرسانی در یک قسمت از مغز بکار میرود. مغز مرکز اعصاب بدن می باشد و کنترل هر کاری را که ما می کنیم و یا هر فکری که می کنیم بعلاوه کنترل خودکار عملکردهای حیاتی بدن مثل نفس کشیدن را بر عهده دارد. برای اینکه مغز، کار خود را به خوبی انجام دهد نیاز دارد که اکسیژن و مواد مغذی کافی همیشه در دسترسش باشد.
مواد مغذی و اکسیژن توسط خون و از طریق شریان هایی به مغز می رسد. اگر قسمتی از مغز از این خونرسانی محروم شود، سلولهای مغزی آسیب دیده و این سلول ها از بین می روند. این وضعیت باعث بروز مشکلات مختلفی برای فرد می شود و بر اساس اینکه کدام قسمت از مغز از خون محروم شده باشد و میزان صدمه به سلولهای مغزی چقدر باشد، شدت این مشکلات در هر فردی متفاوت خواهد بود.
1. سکته مغزی ایسکمیک (Ischemic): که بر اثر گرفتگی یکی از شریانهای مغز با یک لخته خون ایجاد می شود و باعث می گردد که خون به یک قسمت از مغز نرسد.
2. سکته مغزی هموراژیک (Hemorrhagic) و یا خونریزی دهنده : که بر اثر پاره شدن یکی از رگهای درون یا اطراف مغز ایجاد می شود. کسانی که به مدت طولانی دچار فشار خون بالا هستند بیشتر به این نوع سکته مغزی دچار می شوند در حالی که افرادی که دارای کلسترول خون بالا هستند بیشتر به سکته مغزی ایسکمیک مبتلا می گردند.
عوامل مختلفی باعث بروز سکته مغزی در افراد میشوند که بعضی از این عوامل عبارتند از:
· بالا بودن فشار خون و عدم درمان آن: فشار خون بالا باعث صدمه دیدن دیواره شریانها می شود.
· فیبریلاسیون دهلیزی یا ریتم قلبی AF : این نوعی از بی نظمی ضربان قلب می باشد که احتمال ساخته شدن لخته های خون را در قلب افزایش می دهد که این لخته ها بعدها می توانند از قلب به سمت مغز حرکت کرده و جلوی شریانهای آن را بگیرند.
· سابقه یک مینی سکته یا تی آی ای TIA :در 20 درصد افرادی که دچار سکته مغزی کامل میشوند قبلا سابقه یک یا چند مینی سکته مغزی را داشته اند.
· مرض قند: افراد مبتلا به مرض قند احتمال زیادی دارند که دچار فشار خون بالا و تصلب شرایین نیز باشند و بنابراین در خطر زیاد ابتلاء به سکته مغزی هستند.
· استعمال دخانیات: سیگار کشیدن دارای اثرات بدی بر روی شریان ها می باشد که با بالا بودن فشار خون نیز در ارتباط می باشد.
· مصرف زیاد الكل: در طولانی مدت می تواند باعث بالا رفتن فشار خون و پارگی شریان های مغزی شود.
· رژیم غذایی: یک رژیم غذایی که دارای نمک زیاد می باشد موجب بالا رفتن فشار خون می شود در حالی که یک رژیم غذایی که دارای چربی زیاد و مواد قندی زیاد باشد باعث تنگ شدن شریانها و ایجاد رسوب در آنها می شود.
· بالا رفتن سن: سکته مغزی در افراد بالای ۵۵ سال شایعتر بوده و هرچه سن آنها بالاتر برود احتمال وقوع آن نیز بیشتر می گردد. این امر بدین خاطر میباشد که برای ایجاد تصلب شرائین (سخت شدن رگها) زمان طولانی نیاز دارد و هرچه سن افراد بالاتر برود شریان ها کمتر انعطاف پذیر بوده و احتمال افزایش فشار خون بیشتر می شود.
عوارض سکته مغزی در افراد مختلف بسیار متفاوت بوده و بستگی به این دارد که کدام قسمت از مغز و چه وسعتی از آن دچار ضایعه شده است. در بعضی موارد این عوارض بسیار جزئی بوده و مدت زمان کمی باقی می مانند در حالی که در سایر موارد شدت این عوارض بسیار زیاد بوده و به مدت طولانی فرد را دچار ناتوانی کنند. مشکلات شایع سکته مغزی عبارتند از:
· ضعف یا فلج در یک طرف بدن: از آنجایی که سمت راست مغز کنترل طرف چپ بدن را بر عهده دارد و سمت چپ مغز نیز کنترل طرف راست بدن را بر عهده دارد، سکته مغزی در هر قسمتی از مغز ایجاد شود قسمتی از بدن که در طرف دیگر آن قرار دارد دچار مشکل می شود.
· اختلال در صحبت کردن: بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی می شوند در صحبت کردن و فهمیدن حرف دیگران و نیز خواندن و نوشتن دچار مشکل می شوند. این مشکلات می تواند از یک اختلال موقتی در پیدا کردن کلمات تا عدم توانایی کامل در ارتباط برقرار کردن با دیگران متفاوت باشد. اکثر افرادی که دچار مشکلات زیادی در صحبت کردن و فهمیدن زبان دیگران می شوند دچار ضایعه در سمت چپ مغزشان شده اند زیرا سمت چپ مغز مسئول یادگیری، خواندن، نوشتن، زبان و اعداد میباشد.
· اختلال در ادراک و دریافت مفاهیم: ممکن است افراد مبتلا به سکته مغزی در شناسایی اشیاء و طرز استفاده از آنها دچار مشکل شوند. همچنین ممکن است مشکلاتی در مفاهیم انتزاعی مثل گفتن اینکه اکنون ساعت چند است و یا در چه زمانی از روز قرار داریم ایجاد شود.
· مشکلات شناختی: سکته مغزی می تواند اغلب باعث بروز مشکلات ذهنی مثل چگونگی تفکر، یادگیری، تمرکز حواس، بخاطر آوردن، اتخاذ تصمیم، دلیل آوردن و برنامه ریزی شود.
بر اساس شدت سکته مغزی، بیمار را می توان یا در بیمارستان تحت درمان قرار داد و یا در خانه این کار را انجام داد. در هر جایی که درمان انجام شود، در روزهای اولیه بعد از بروز سکته مغزی،هدف این خواهد بود که وضعیت بیمار تثبیت شود، فشار خونش کنترل گردد و از بروز عوارض دیگر آن پیشگیری شود.
پزشک ممکن است برای پیشگیری از وقوع یک سکته مغزی دیگر و یا درمان سایر مشکلات بیمار مثل بالا بودن فشار خون و یا بالا بودن میزان کلسترول خون، داروهایی را تجویز نماید. صدها نوع دارو وجود دارد که بر اساس نیاز بیمار، چند تا از آنها تجویز خواهد شد.
مغز یک عضو مهم بدن است و قادر است که با تغییراتی که ایجاد می شود خود را هماهنگ سازد. در هفته ها و ماه های بعد از سکته مغزی، بسیاری از سلولهای مغزی که تا حدودی آسیب دیده اند بهبود یافته و دوباره کار خود را از سر می گیرند. در همین حال، سایر قسمتهای مغز که آسیبی ندیده اند مسئولیت کارهایی که قبلا سلولهای صدمه دیده مغز انجام میدادند را بر عهده خواهند گرفت.
مدت زمانی که طول می کشد تا بهبودی ایجاد شود از شخصی به شخص دیگر متفاوت می باشد. معمولا در چند هفته اول بعد از سکته مغزی یک شتاب اولیه ای در بهبودی ایجاد می شود. بعنوان یک قانون، بیشتر بهبودی افراد در عرض یکسال تا ۱۸ ماه رخ خواهد داد اما بسیاری از افراد مدت زمان طولانی تری را برای بهبودی نیاز خواهند داشت.
به دلیل اینکه روند درمان بیماران سکته ی مغزی طولانی است،بهترین اقدام برای بیمار،انتقال آن از بیمارستان به منزل و انجام اقدامات مراقبتی و بهداشتی،در منزل است.راه اندازی آی سی یو در منزل،سبب می شود بیمارتان از عفونت های بیمارستانی به دور باشد و درمان آن،سریعتر انجام گیرد.
انتقال بیمار از بیمارستان به منزل شما و تجهیز ICU در منزلتان،چندین مزیت بسیاربزرگ برای شما و بیمارتان دارد:
در صورتی که بیمار شما دچار سکته ی مغزی شده و در بیمارستان بستری است و نیاز به مراقبت طولانی مدت دارد و هم شما و هم بیمارتان از محیط بیمارستان خسته و آزرده شده اید و قصد دارد در منزلتان بخش ICU راه اندازی کنید،بهترین گزینه برای شما ماهک مدیکال است.ماهک مدیکال با بِروزترین تجهیزات پزشکی و اساتید دانشگاهی جهت ویزیت بیمارتان،محیطی آرام تر و مجهزتر از بیمارستان برای بیمارتان فراهم می آورد و شما میتوانید با مراجعه با سایتwww.mahakmedical.com و یا شماره تماس های 09126823070 و 02165862016 تماس حاصل فرمائید.
