تومورهای مغزی ممکن است سرطانی و یا غیر سرطانی باشند. برخلاف سایر جاهای بدن، سرطانی یا غیرسرطانی بودن غده‌ها در مغز می‌توانند به یک اندازه خطرناک باشند. خطرناک بودن یک غده در مغز بستگی به محل آن، اندازه آن و سرعت رشد کردن آن دارد.
هر دو نوعِ غده‌ها (یعنی هم سرطانی و هم غیرسرطانی) می‌توانند به بافتهای مجاور خود در مغز فشار آورده و باعث بالا رفتن فشار در داخل جمجمه شوند.غده‌هایی که از ابتدا در مغز ایجاد شوند را اصطلاحاً تومورهای اولیه می‌نامند. این تومورها ممکن است از سلولهای پشتیبان مغز منشاء بگیرند که به آنها مِنَنژیوما (meningiomas) می‌گویند. تومورهای نوع گلیوما اغلب سرطانی هستند اما اکثر تومورهای نوعِ مننژیوما غیرسرطانی می‌باشند.
تومورهای اولیه مغز در آقایان کمی شایعتر از خانمها می‌باشند و معمولاً در سنین بین ۶۰ تا ۷۰ سالگی ایجاد می‌شوند. بعضی از انواع تومورهای مغزی فقط در کودکان دیده می‌شود.تومورهای ثانویه مغز (متاستاز) بسیار شایعتر از تومورهای اولیه مغز می‌باشند. این تومورها همیشه سرطانی بوده و سلولهای سرطانی آن از طریق جریان خون از تومورهای جاهای دیگر بدن مثل ریه‌ها خود را به مغز می‌رسانند. در چنین مواردی ممکن است درچندین جای مغز تومورهای سرطانی ایجاد شود.
علایم معمولاً وقتی خودشان را نشان می‌دهند که تومور به قسمتی از مغز فشار وارد می‌آورد و یا اینکه فشار داخل جمجمه را بالا می‌برد. این علایم شامل موارد زیر می‌باشد:
اگر شما مشکوک به داشتن تومور مغزی باشید، پزشک برایتان سی تی اسکن یا ام آر آی از مغز درخواست خواهد نمود تا در آن به دنبال تومور بگردد و محل و اندازه آن را ارزیابی نماید. اگر مشخص گردید که تومور وجود دارد برای اینکه معلوم شود که آیا این تومور اولیه بوده و یا اینکه از جاهای دیگر بدن به مغز گسترش یافته است.
آزمایش‌های دیگری مثل عکس رادیوگرافی از سینه و ماموگرافی از پستان‌ها انجام می‌شود تا وجود تومور در این محل‌ها نیز بررسی شود. برای بررسی جریان خون در اطراف تومور ممکن است آنژیوگرافی مغزی نیز انجام گردد. همچنین ممکن است تحت بیهوشی عمومی اقدام به انجام بیوپسی (تکه‌برداری) از مغز شود. نمونه برداشته شده از مغز به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده خواهد شد تا نوع سلولی که تومور از آن ساخته شده است مشخص گردد.
نحوه درمان تومورهای مغزی بستگی به این دارد که تعداد تومور یک عدد است یا بیشتر می‌باشد، محل دقیق تومور کجا قرار دارد و نوع سلولهای آن چگونه است. تومورهای اولیه مغزی را ممکن است با عمل جراحی درمان نمود. هدف از جراحی، برداشتن تمام تومور و یا تا آنجایی که ممکن است بیشترِ تومور می‌باشد به شرطی که حداقل آسیب به بافتهای مغزی اطراف آن وارد شود. تومورهایی که در محل‌های عمقی‌تر مغز واقع شده‌اند را معمولاً نمی‌توان با جراحی برداشت. از رادیوتراپی نیز می‌توان به همراه درمان جراحی و یا به جای آن در تومورهای سرطانی و غیرسرطانی استفاده نمود.
از آنجایی که تومورهای ثانویه مغزی که از جاهای دیگر بدن به مغز گسترش (متاستاز) یافته‌اند اغلب چندتایی هستند، معمولاً جراحی برای آنها انجام نمی‌شود. با اینحال اگر فقط در یک جای مغز تومور ایجاد شده باشد می‌توان آن را با موفقیت جراحی نمود. تومورهای چندتایی در مغز را معمولاً با استفاده از رادیوتراپی و در موارد کمتری با استفاده از شیمی درمانی درمان می‌کنند.
برای درمان عوارض تومور مغزی نیز ممکن است نیاز به استفاده از بعضی داروها باشد. برای مثال از داروی دِگزامِتازون برای پایین آوردن فشار داخل جمجمه و از داروهای ضد تشنج برای مقابله با تشنج‌هایی که ممکن است رخ دهد استفاده می‌کنند. اگر تومور باعث انسداد جریان مایع مغزی نخاعی شود و مایع در بطن‌های مغزی جمع شود می‌توان با قرار دادن یک لوله از طریق جمجمه، یک راه فرعی برای عبور این مایع فراهم نمود.
استفاده از درمانهای دیگر مثل فیزیوتراپی برای کمک به مشکلات حرکتی و گفتاردرمانی برای کمک به مشکلات صحبت کردن نیز می‌تواند مفید واقع شود.
عاقبتِ بیماران مبتلا به تومور مغزی بستگی به این دارد که محل، اندازه و سرعت رشد تومور به چه میزانی می‌باشد. عاقبتِ تومورهای غیرسرطانی معمولاً بهتر است زیرا رشد آنها خیلی آهسته‌تر انجام می‌شود.
بسیاری از افرادی که به این تومورها مبتلا می‌شوند را می‌توان با عمل جراحی بطورکامل درمان نمود. عاقبت سایر تومورها بستگی به این دارد که از چه نوع سلولی ساخته شده‌اند و اینکه آیا می‌توان آنها را با عمل جراحی بیرون آورد یا خیر. از هر چهار نفری که به تومورهای مغزی اولیه سرطانی دچار می‌شوند یک نفرشان تا دو سال بعد از تشخیص اولیه زنده باقی می‌ماند اما تعداد کمی از آنها می‌توانند بیشتر از پنج سال عمر کنند.
بیشتر افرادی که به تومورهای ثانویه (متاستاز) مغز دچار می‌شوند بیشتر از ۶ ماه زنده نمی‌مانند گرچه در موارد نادری اشخاصی که دارای فقط یک تومور منفرد ثانویه در مغز بوده‌اند با عمل جراحی معالجه شده‌اند.
