کمپرسور باد و یا پمپ باد ، جزو دسته ی ابزار پرکاربرد هستند . در این پست قصد داریم برای شما شرح دهیم کمپرسور باد چیست ، چه کاربردی دارد ، تفاوت مدل های مختلف کمپرسور در چیست و چه تفاوتی در کاربردشان ایجاد میکند .
از آنجایی که کمپرسورهای باد تامین کننده ی هوای فشرده ابزار پنوماتیک هستند ، بهتر است ابتدا به توضیح ابزار پنوماتیک بپردازیم .
ابزار بادی نوعی از ابزار قدرتمند است که به وسیله ی هوای فشرده با کمپرسور باد کار میکند . ابزار پنوماتیک میتوانند توسط دی اکسید کربن فشرده ذخیره شده در سیلندرهای کوچک که قابلیت حمل و نقل را دارند هدایت شوند. بیشتر ابزار پنوماتیک ، هوای فشرده را با استفاده از یک موتور پنوماتیک به کار میگیرند . در مقایسه با ابزار برقی ، ابزار پنوماتیک برای اجرا و نگهداری بدون خطر جرقه ، کوتاه شدن یا برق ضربه ، دارای ایمنی بیشتری هستند و نسبتا وزن کمتری دارند. ابزار بادی با کیفیت با عمر کوتاه تر ارزان تر است . در حالی که ابزار پنوماتیک صنعتی با طول عمر بیشتر گران تر است. در مجموع ، ابزار بادی ارزان تر از ابزارهای مشابه موتور الکتریکی است.
کمپرسور هوا دستگاهی ست برای تامین هوای فشرده ی مورد نیاز ابزار پنوماتیک و بادی که مدل های مختلف و حجم های مختلفی دارد. مهم ترین نکته ای که در مورد پمپ وجود دارد این است که باید به حجم مخزن آن توجه کنید زیرا برای کار کشیدن از حجم مناسبی ازهوای فشرده ، باید ظرفیت مخزن متناسب با میزان مصرف آن انتخاب شود.
برای فشرده کردن هوا که یک گاز تراکم پذیر است از کمپرسورها بهره می برند . پمپ های باد در متراکم کردن گازهای طبیعی مثل اکسیژن، نیتروژن، و گازهای صنعتی استفاده می شوند.
این دستگاه عملکرد ساده و البته کاربردی ای دارد : هوا با فشاری مشخص که در محیط دارد به درون کمپرسور مکیده میشود و پس از فشرده شدن با فشار زیادی به بیرون فرستاده میشود. وقتی که هوا سریع آزاد می شود، انرژی جنبشی ایجاد می شود . این انرژی برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد . البته معمولا عمل متراکم سازی با افزایش دما همراه است و به همین علت ، بسیاری از کمپرسورها دارای خنککنندهای هستند که دمای گاز خارج شده از پمپ باد را کاهش دهد .
کمپرسورهای باد، انواع و اندازههای مختلفی دارند و کاربردهای متفاوتی هم برایشان تعریف شده است.
کمپرسورها در شاخههای مختلف صنعت های متعدد پیشرفته مانند پتروشیمی، معدن، خودروسازی ،صنایع حمل و نقل و حتی صنایع دفاعی نقش پررنگی ایفا میکنند . جالب است بدانید که حتی در لوازم مختلفی که در محیط خانه از آنها بهره می بریم از انواع کمپرسور هوا استفاده شده است. جاروبرقی، کولرگازی و یخچال مثال هایی از لوازمی هستند که در آنها پمپ باد استفاده شده .
تفاوت مدل های کمپرسور ها در ظرفیت مخزن است یعنی فرق کمپرسور 250 لیتر با 750 لیتری این است که ظرفیت مخزن کمپرسور اول 250 لیتر و دوم 750 لیتر است . این تفاوت حجم به طور مستقیم روی کارایی آنها تاثیر میگذارد . پیش از پرداختن به تفاوت ها بهتر است به سوالی مهم پاسخ دهیم :
کمپرسورهایی که با میزان کاری که میخواهید ابزار بادی بکشید مطابقت ندارند ، باعث فشار دائمی به قسمت موتور ، استهلاک و تلف شدن انرژی خواهند شد . بنابراین برای آن که از بهره وری و راندمان کارتان کم نشود ، مهم است که ظرفیت مناسبی برای کار خود انتخاب کنید .
این دسته از کمپرسورهای باد برای مصارف سبک و غیر حرفهای مورد استفاده قرار میگیرند. برای باد کردن لاستیک دوچرخه ، راهاندازی منگنههای بادی کوچک و سایر ابزارهای بادی سبک کاربرد دارند . کمپرسورهای خانگی راحت قابل جابه جا می شوند .
این دسته کمپرسورها ، کمپرسورهای نیمه صنعتی محسوب می شوند . معمولا کمپرسور های نیمه صنعتی یخچالی دائم کار نیستند و بعد از گذشت حداکثر یک ساعت کار مداوم باید استراحت کنند. معمولا برای افزایش بهره وری این کمپرسور ها از فن خنک کننده کنار موتور استفاده میشود تا حداکثر کارایی را از موتور بگیرند.
پمپ بادهای نیمه صنعتی حداکثر ۸ بار فشار باد تولید می کنند که این مهم ترین تفاوت آنها با کمپرسورهای صنعتی ست . برخلاف کمپرسور های صنعتی که فوق العاده سنگین هستند ، کمپرسورهای نیمه صنعتی قابلیت جابه جایی را دارند .
کمپرسورهای 250 لیتری ، 350 لیتری ، 500 لیتری ، 750 لیتری و 1000 لیتری کمپرسورهای صنعتی محسوب می شوند . کمپرسور های باد صنعتی از دو دسته دیگر قدرتمندتر هستند و متناسب با شرایط کاری سخت کارخانهها و مراکز صنعتی بزرگ ساخته شدهاند . کمپرسورهای باد صنعتی برای کار در زمان های طولانی طراحی شده و در ساخت آنها از قطعات با کیفیت تر و توانمندتری استفاده شده . نکته ی قابل توجه دیگر این است که در طراحی کمپرسورهای صنعتی ، نوسانات تقاضای هوای فشرده در نظر گرفته میشود.
انواع کمپرسور باد پیستونی
کمپرسورهای پیستونی از نظر مکانیزم به دو دسته ی روغنی و بدون روغن تقسیم می شوند. منظور از کمپرسور بادی روغنی ، کاربری روغن های روان کننده در محفظه تولید هوای متراکم برای روانکاری قطعات و کاهش دادن اصطکاک بین سیلندر و پیستون می باشد .
کمپرسورهای پیستونی طرز کاری مشابه با موتورهای احتراق درونی دارند و قطعات متحرک آن نیز کاملا مشابه این موتورها است. درپمپ های باد پیستونی ، الکتروموتور یا موتور سوختی (دیزل و بنزین) میل لنگ را به چرخش درمی آورد و میل لنگ نیروی چرخشی الکتروموتور را به حرکت رفت و برگشتی شاتون (میل یا دسته پیستون) و پیستون مبدل می کند. پیستون به رینگ های آب بندی "رینگ پیستون" مجهز است و به بدنه ی سیلندر کاملا مماس شده است و اجازه نفوذ روغن به داخل محفظه سیلندر و نیز نفوذ هوای فشرده به محفظه زیر پیستون را نمی دهد . هوای ورودی با پایین رفتن پیستون از طریق سوپاپ ورودی مکیده شده و در زمان بالا آمدن پیستون هوای به دام افتاده داخل سیلندر فشرده شده و هنگامی که به حداکثر فشار خود رسید از طریق سوپاپ خروجی به وسیله لوله فلزی به داخل مخزن ذخیره منتقل می شود.
الف)کمپرسور باد کوچک خانگی یا کارگاهی (شفت موتور این کمپرسورها مستقیم به میل لنگ متصل است)
ب)کمپرسور باد تسمه ای (نیروی موتور از طریق پولی و تسمه به میل لینگ وارد می شود)
الف)کمپرسور باد بدون روغن بی صدا Silent
ب) کمپرسور باد بدون روغن معمولی
کمپرسور تسمه ای ( کمپرسور پیستونی روغنی تسمه ای)
طرز کار کمپرسور تسمه ایی کاملا مشابه با کمپرسورهای روغنی خانگی است با این تفاوت که در کمپرسور تسمه ایی روغنی نیروی موتور القایی (دینامی) توسط یک تسمه به میل لنگ و محفظه سیلندر منتقل می شود. به دلیل انتقال نرم تر نیروی موتور به میل لنگ و پیستون لرزش کمپرسور بسیار کاهش یافته و البته به همین دلیل صدای کمپرسورهای تسمه ایی نیز بسیار کمتر از کمپرسورهای روغنی خانگی است. یکی دیگر از تفاوت های مهم این کمپرسورها موتور القایی آنهاست که اصولا صدای بسیار کمتری به نسبت موتورهای یونیورسال و ذغالی تولید میکنند و هزینه نگداری آنها نیز خیلی کمتر است.
کمپرسورهای روغنی تسمه ایی به جهت صرفه اقتصادی در تولید و قدرت موتور بالاتر نسبت به موتورهای ذغالی ، غالبا مخزن های بزرگی دارند و در حجم های کوچک تر از 50 لیتر یافت نمی شوند یا به سختی یافت میشوند و در دو نوع ایستاده و خوابیده در بازار موجود هستند.