ما در جهانی زندگی میکنیم که روز به روز بر میزان آلایندههای ناشی از سوختهای فسیلی افزوده میشود. گاز های گلخانه ای حاصل از این سوختها فقط حاصل فعالیت کارخانهها و واحدهای صنعتی نیست. خودروهای عادی نیز در افزایش این آلایندهها نقش مهمی دارند. در کشور ما آلودگی ناشی از خودروهای بنزینی و دیزلی بخش اعظم آلودگی هوای شهرها را تشکیل میدهد. برای مقابله با چنین اتفاقی باید به فکر راههایی همچون استفاده از خودرو های برقی باشیم. دولتمردان ایرانی هم با توجه به مزیتهای این نوع خودرو ها طرحهایی برای بهرهبرداری بیشتر از این خودروها تصویب کردهاند.
نتایج مطالعات پژوهشگران نشان میدهند که در ایران هر روز ۱۱۵ مرگ زودرس بر اثر آلودگی هوا رخ میدهد. بخش اعظمی از آلودگی هوا در شهرهای بزرگ هم دود ناشی از سوخت فسیلی خودروهای معمولی است. همین آمار بهتنهایی نشان میدهد که استفاده از خودروهای پاک تا چه اندازه اهمیت دارد. ماشین برقی میتواند آلایندههای ناشی از سوختهای فسیلی را کاهش دهد و به کاهش رد پای کربن شهروندان شهرهای بزرگ کمک کند. انرژی مورد نیاز این خودروها هم می تواند از منابع تجدیدپذیر مانند انرژی تولید شده در نیروگاههای بزرگی از قبیل نیروگاه بادی سنگان و نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه اصفهان تأمین شود و مقرون به صرفه است.
اهمیت استفاده از خودرو های برقی سبب شده که دولتها در سراسر جهان به فکر اعطای تسهیلات بیشتر برای افزایش کاربرد این نوع خودروهای پیشرفته بیفتند. دولتمردان ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. آنها تلاش میکنند تا تسهیلات مربوط به بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر و خودروهایی که از این انرژیها تغذیه میشوند را افزایش دهند. بر این اساس، تاکنون طرحهای مختلفی تصویب و راهاندازی شدهاند که در ادامه برخی از آنها را میخوانید.
اولین طرحهای مربوط به توسعه استفاده از خودروهای برقی در ایران تسهیلات مختلفی هستند که در این زمینه اعطا میشوند. به عنوان مثال، عوارض مربوط به واردات خودروهای برقی اگر با هدف تبدیل این خودروها به تاکسی باشد، فقط نیم درصد است. در صورتی که بخواهید این خودروها را برای مصارف شخصی وارد کشور کنید باید عوارض ۴ درصد بپردازید. علاوهبراین، ورود این خودروها به محدوده طرح ترافیک در شهرهای بزرگ رایگان است. همچنین، بر اساس آخرین طرحهای تصویبشده دولت، واردات خودروهای برقی مشمول مالیات ارزش افزوده نمیشوند.
در پنجمین رویداد صنعت دانشبنیان با محوریت زیستبوم خودروی برقی نیز از «سامانه فناورانه خودرو برقی در نظام ایده ها و نیازها» رونمایی شد. این سامانه جایی برای برقراری ارتباط میان صنایع خصوصی و دولتی از یک سو و شرکتهای دانشبنیان، پژوهشگران، مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری از سویی دیگر است. کارشناسان و پژوهشگران میتوانند در این سامانه ایدههای خود را ثبت کنند تا زیرساختهای مورد نیاز برای بهرهبرداری از آنها فراهم شود.
موضوع دیگری که برای ترویج فرهنگ استفاده از خودرو برقی اهمیت دارد عرضه بیشتر این خودوها است. به همین علت، چشمانداز ملی ۱۴۱۰ تصویب شده و پیشبینی شده که تا پایان این سال حدود ۱میلیون خودرو برقی، ۵هزار اتوبوس برقی و ۸۰۰هزار موتورسیکلت الکتریکی مورد استفاده شهروندان ایرانی قرار بگیرند.
یکی از مشکلات پیش روی استفاده از خودروهای برقی نبودن ایستگاه شارژ کافی برای این خودروها است. در حال حاضر، حدود ۱۰۰ ایستگاه شارژ سریع برای این خودروها در کشور وجود دارد که بیشتر آنها هنوز فعال نیستند. طبق آنچه مسئولان در اولین زیستبوم خودرو برقی در اسفندماه سال ۱۴۰۲ اعلام کردهاند، ایستگاههای شارژ این خودروها تا پایان سال ۱۴۱۰ افزایش خواهد یافت. برای خودروهای برقی با استفاده شخصی ۱میلیون و ۷۰هزار ایستگاه شارژ و برای اتوبوسهای برقی ۱۰۴ ایستگاه در نظر گرفته شده است. این اقدام به نوبه خود میتواند به ترویج بیشتر فرهنگ استفاده از خودرو برقی در کشور کمک کند.
مزایای اقتصادی و زیستمحیطی خودروهای برقی به اندازهای قابل توجه است که بسیاری از مردم جهان به رانندگی با این خودروها علاقهمند شدهاند. شهروندان ایرانی هم مانند سایر مردم جهان به این خودروها علاقه نشان دادهاند. به همین علت، طرحهای دولتی برای توسعه استفاده از خودروهای برقی روز به روز بیشتر میشوند. این طرحها به موضوعاتی مانند تسهیلات مالی، پرورش ایدههای خلاقانه و امکانات و زیرساختهای بهرهبرداری از خودروهای برقی مربوط میشوند.
برای تأمین انرژی لازم خودروهای برقی به انرژیهای تجدیدپذیر نیاز دارید. این انرژیها را میتوانید از نیروگاههای بزرگی مانند سنگان و آفتاب شرق یا پنلهای خورشیدی خانگی تأمین کرد. شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) مجری این پروژههای بزرگ به عنوان یک شرکت دانشبنیان ایرانی میتواند به بهبود استفاده از خودروهای برقی کمک کند. صناپ به پیشرفت در مسیر توسعه اقتصادی و صنعتی سبز ایران میاندیشد و بهرهبرداری از خودروهای برقی نیز یکی از اهداف پیشبینی شده در این مسیر است.
در مجموع، مزایای اقتصادی و زیستمحیطی خودروهای برقی سبب شده که دولتها در سراسر جهان به ویژه در ایران، به فکر اعطای تسهیلات و ایجاد زیرساختهای لازم برای افزایش کاربرد این نوع خودروها بیفتند. این اقدامات میتواند نقش مهمی در بهبود کیفیت هوا و توسعه اقتصادی و صنعتی پایدار در ایران ایفا کند.