گاز های گلخانه ای گاز هایی هستند که در جو کره زمین وجود دارند و باعث ایجاد اثر گلخانه ای می شوند. تشکیل این گاز ها ناشی از عوامل مختلف طبیعی و انسانی است. انتشار روزافزون گاز های گلخانه ای یکی از مهمترین چالش های محیط زیستی قرن حاضر محسوب می شود که آثار زیان باری بر کره زمین و زندگی ساکنان آن دارد.
گاز های گلخانه ای به هر دسته از گاز هایی گفته می شوند که گرما و تابش مادون قرمز ساطع شده از سطح زمین را جذب کرده و دوباره به سمت زمین بازتاب می دهند. در نتیجه، این گاز ها گرما را در اتمسفر زمین به دام انداخته و باعث افزایش بیش از حد معمول دمای کره زمین می شوند. گاز های گلخانه ای به پنج دسته کلی تقسیم می شوند که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند.
دی اکسید کربن (CO2)
دی اکسید کربن (CO2)، متان (CH4)، گاز های فلوئوردار (F-gases)، اکسید نیتروژن (N2O) و بخار آب از جمله گاز های گلخانه ای هستند. در میان این گاز ها، دی اکسید کربن با سهم حدود 76 درصد، مهم ترین و شناخته شده ترین گاز گلخانه ای محسوب می شود. انتشار این گاز بیشتر ناشی از فعالیت های انسانی مانند سوزاندن سوخت های فسیلی برای تولید برق و حمل و نقل است.
انتشار گاز های گلخانه ای عوارض جدی زیست محیطی، بهداشتی و اقتصادی به دنبال دارد. گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی ناشی از آن، باعث آسیب به اکوسیستم ها، از بین رفتن زیستگاه های موجودات زنده و افزایش سطح آب دریاها می شود. همچنین، این تغییرات بر سلامت عمومی نیز تاثیر گذاشته و می تواند به افزایش شیوع بیماری های مرتبط با گرما و بیماری های عفونی منجر گردد. عواقب اقتصادی نیز شامل آسیب به زیرساخت های کشور، افزایش هزینه های تعمیر و نگهداری و همچنین، تحمیل هزینه های انرژی بیشتر بر بخش های خانگی و صنعتی است.
در این میان، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی می تواند راهکار مناسبی برای کاهش انتشار گاز های گلخانه ای باشد. انرژی خورشیدی انرژی پاک و تجدید پذیری است که با جایگزین کردن آن به جای سوخت های فسیلی، انتشار گاز های گلخانه‌ای ناشی از این منابع کاهش می یابد. برق تولیدی از نیروگاه های خورشیدی می تواند جایگزین برق حاصل از سوزاندن سوخت های فسیلی شود. همچنین، استفاده از خودرو های برقی به جای خودرو های بنزینی نیز به کاهش انتشار گاز های گلخانه ای کمک می کند.
در این راستا، پروژه های متعددی در کشور در حال اجرا است که از جمله آنها می توان به نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه اصفهان اشاره کرد. این ابرنیروگاه خورشیدی در زمینی به مساحت 1200 هکتار از منطقه کوهپایه اصفهان واقع شده است. این نیروگاه با 1 میلیون پنل خورشیدی، قادر به تولید 600 مگاوات برق است و همچنین می تواند سالیانه 1 میلیون تن از آلاینده دی اکسید کربن را کاهش دهد.
نیروگاه خورشیدی آفتاب شرق و نیروگاه بادی سنگان نیز از دیگر پروژه های مهم شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) هستند که به کاهش انتشار گاز های گلخانه ای کمک می کنند. این شرکت با راه اندازی این طرح ها، نشان داده که به آینده ای سبز برای ایران می اندیشد.
در مجموع، گاز های گلخانه ای و به ویژه دی اکسید کربن، نقش محوری در گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی دارند. برای مبارزه با این پدیده، استفاده از انرژی های تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی به عنوان جایگزین سوخت های فسیلی می تواند راهکار موثری باشد. بهره برداری از نیروگاه های خورشیدی و بادی توسط شرکت هایی همچون صناپ، گامی موثر در این مسیر است که به محیط زیست و آینده سبز ایران کمک می کند.
