در طول سالهای اخیر، انرژی های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی به تدریج جای خود را به عنوان منابع انرژی باز کردهاند. روز به روز بر تعداد ساختمانهای تجاری و مسکونی که از انرژیهای تجدیدپذیر استفاده میکنند افزوده میشود. گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی (IEA) نیز حاکی از این است که نیروگاه های خورشیدی، بادی و برقآبی سریعتر از همیشه راهاندازی و بهرهبرداری میشوند. با این حال، آینده این انرژیها چگونه است؟ کارشناسان این حوزه حدس و گمانهای مختلفی در این زمینه دارند.
چین برنامه دارد تا پایان سال ۲۰۲۵، ۳۳ درصد از منبع برق خود را از انرژیهای تجدیدپذیر تأمین کند. با اینکه این کشور حدود یکسوم از گازهای گلخانهای جهان را تولید میکند، اگر طبق این برنامه پیش برود میتواند رد پای کربن خود را کاهش دهد. چین در زمینه بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر پیشرفتهای قابل توجهی داشته است؛ از جمله رشد نیروگاههای بادی که این کشور پهناور حدود ۷۰ درصد از رشد انرژی بادی در سال ۲۰۲۱ را به خود اختصاص داد. پیشبینی میشود که چین در آینده نیز همچنان در این عرصه پیشتاز باشد.
از مجموع ظرفیت انواع نیروگاه بادی نصب شده در سال ۲۰۲۱، ۹۳ درصد نیروگاههای زمینی بوده است. کارشناسان پیشبینی میکنند که این روند همچنان ادامه یابد اما سهم نیروگاههای ساحلی نیز افزایش یابد. کشورهای بیشتری از جمله کانادا، آمریکا، هند، چین و انگلیس به دنبال گسترش مزارع بادی ساحلی خود خواهند بود و فناوریهای مربوط به این مزارع هم پیشرفت چشمگیری خواهند داشت.
هزینه تجهیزات و پروژههای انرژیهای تجدیدپذیر یکی از چالشهایی است که پیشبینی میشود در سالهای پیشرو همچنان به قوت خود باقی بماند. افزایش هزینه سوختهای فسیلی، برق و حملونقل مسائلی هستند که در افزایش هزینه راهاندازی پروژههای جدید در مناطق دورافتاده جهان نقش دارند. با این حال، دولتها تلاش میکنند تا با تسهیلات و تصویب طرحهای جدید هزینه بهرهبرداری از انرژیهای تجدیدپذیر را کاهش دهند.
کارشناسان پیشبینی میکنند که انرژی خورشیدی در سالهای آینده هم مانند سالهای پیش انرژی غالب بازار انرژیهای تجدیدپذیر باشد. بر این اساس، انرژی خورشیدی نزدیک به ۶۰ درصد از سهم رشد انرژیهای تجدیدپذیر را به خود اختصاص خواهد داد. چین، آمریکا، ژاپن، آلمان و هند از جمله کشورهای پیشتاز در این عرصه هستند.
سوخت زیستی نوعی سوخت پاک است که از مواد زیست توده به دست میآید. گزارشهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) نشان میدهند که با وجود اختلالات بازار، تقاضا برای سوخت زیستی در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۳ درصد رشد داشته است. کارشناسان پیشبینی میکنند که این میزان در جهان تا ۵ درصد افزایش یابد.
امنیت انرژی در سالهای آینده مورد توجه بیشتری قرار خواهد گرفت. این موضوع با رشد مداوم بازار ماشین برقی ارتباط دارد. کارشناسان تخمین میزنند که خودروهای برقی در آینده سهم بیشتری از بازار خودرو را به خود اختصاص دهند و زیرساختها و فناوریها برای تأمین انرژی مورد نیاز این خودروها روندی صعودی داشته باشد. بر اساس گزارشی که در بلومبرگ منتشر شده، تخمین زده میشود که رشد باتریهای ذخیرهسازی انرژی خانگی برای تأمین انرژی مورد نیاز خودروهای برقی تا سال ۲۰۳۰ به ۱۵۵ گیگاوات ساعت افزایش یابد.
صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) نمونه ای از شرکت های ایرانی است که به آینده ای روشن برای انرژیهای تجدیدپذیر امیدوار است. صناپ کار خود را با پروژه های نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه اصفهان و نیروگاه بادی سنگان آغاز کرده و همچنان به آینده ای سبز و پاک برای ایران می اندیشد. این شرکت یک نمونه از فعالیتهای موفق شرکت های داخلی در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر است که به توسعه این صنعت در کشور امیدوار هستند.