چرخ دنده صنعتی,البته لازم به ذکر است که اصطلاح صنعتی به تمام قطعاتی که امروزه در صنعت کاربرد واستفاده دارد گفته میشود.ولی بیشتر افراد با این باور که فقط چرخ دنده های با ابعاد بزرگ از سری ها صنعتی میباشند.
چرخ دنده ها امروزه کاربرد فراوانی در صنعت دارند و این فراوانی باعث تولید بیش از پیش این قطعات شده و امروزه شرکت های بسیاری رو به تولید این قطعات کرده اند.این قطعات به وسیله دستگاه های تراش و هاب ساخته میشود.
این چرخ دنده ها که از فلزات استوانه ای شکل که توسط دستگاه های مخصوص شیارهایی بر روی آنها ایجاد میشود و امروز با نام چرخ دنده شناخته میشود انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
دنده زنجیر(چرخ نجیر),دنده شانه(دنده مدول),دنده مارپیچ,دنده قارچی البته لازم به ذکر است که تمام این قطعات زیر مجموعه همان چرخ دنده میباشند.
چرخ دنده های چرخشی
چرخ دنده های چرخشی یا چرخ دنده های برش ساده ساده ترین نوع چرخ دنده هستند. آنها از یک استوانه یا دیسک تشکیل شده اند که دندان ها به صورت شعاعی بیرون می آیند. اگرچه دندان ها مستقیم نیستند (اما معمولاً فرم خاصی برای دستیابی به نسبت محرک ثابت ، عمدتاً بی حسی اما کمتر معمول سیکلوئیدی دارد) ، لبه هر دندان مستقیم و موازی با محور چرخش است. این چرخ دنده ها فقط درصورتی که روی شاخه های موازی نصب شوند به درستی با هم مشبک می شوند. در اثر بارهای دندان هیچ محوری محوری ایجاد نمی شود. چرخ دنده های اسپور در سرعت های متوسط بسیار عالی هستند اما در سرعت های بالا سر و صدا دارند.
چرخ دنده های دوبل
چرخ دنده های مارپیچ دوتایی با استفاده از یک مجموعه دوتایی از دندان ها ، که در جهت مخالف قرار دارند ، بر مشکل رانش محوری ارائه شده توسط چرخ دنده های مارپیچ منفرد غلبه می کنند. می توان یک چرخ دنده مارپیچ دوتایی را دو چرخ دنده مارپیچ آینه ای دانست که از نزدیک روی یک محور مشترک سوار شده اند. این ترتیب رانش محوری خالص را لغو می کند ، زیرا هر نیمی از چرخ دنده در جهت مخالف رانده می شود ، و در نتیجه یک نیروی محوری خالص صفر می شود. این ترتیب همچنین می تواند نیاز به یاتاقان های رانش را برطرف کند. با این وجود ، ساخت دنده های مارپیچ دوتایی به دلیل شکل پیچیده تر ، دشوارتر است.
چرخ دنده های شاه ماهی نوع خاصی از چرخ دنده های مارپیچ است. آنها مانند برخی دیگر از چرخ دنده های مارپیچ دارای شیار در وسط نیستند. دو چرخ دنده مارپیچ آینه ای به هم متصل شده اند به طوری که دندان های آنها شکل V را تشکیل می دهد. این مورد را می توان برای چرخ دنده های مورب نیز اعمال کرد.
برای هر دو جهت چرخشی احتمالی ، دو آرایش احتمالی برای چرخ دنده های مارپیچ یا جهت دنده مخالف وجود دارد. یک ترتیب را پایدار و دیگری را ناپایدار می نامند. در یک آرایش پایدار ، جهت دنده های مارپیچ جهت گیری می شود به طوری که هر نیروی محوری به سمت مرکز چرخ دنده هدایت می شود. در یک آرایش ناپایدار ، هر دو نیروی محوری از مرکز چرخ دنده دور می شوند. در هر ترتیب ، وقتی که دنده ها به درستی تراز شوند ، نیروی محوری کل (یا خالص) روی هر دنده صفر است. اگر چرخ دنده ها در جهت محوری اشتباه قرار بگیرند ، آرایش ناپایدار یک نیروی خالص ایجاد می کند که ممکن است منجر به جدا شدن قطار چرخ دنده شود ، در حالی که آرایش پایدار یک نیروی اصلاح کننده خالص ایجاد می کند. اگر جهت چرخش معکوس شود ، جهت رانش محوری نیز معکوس می شود ، بنابراین یک پیکربندی پایدار ناپایدار می شود و برعکس.