علاقه به پلتفرم های بلاکچین به عنوان راهی برای ساده سازی زنجیره های تامین،بهبود قابلیت ردیابی،ساده سازی تجارت و مهم تر از همه بهبود تراکنش های مالی به طور چشمگیری افزایش یافته است.پیش بینی می شود که دنیای بلاکچین در سال 2025 به میزان 39.7میلیارد دلار افزایش یابد و این پیشرفت عظیم پیش رو نیازی برای پلتفرم های بلاکچین ایجاد کرده است.
فناوری بلاکچین اولین بار با معرفی بیت کوین در سال 2009 معرفی شد و از آن زمان به یکی از شناخته شده ترین و اصلی ترین فناوری های بشر تبدیل شده است؛امروزه بلاکچین به غیر از بیت کوین،عملکرد های متفاوتی دارد.در صنایع،فناوری های مراقبت های بهداشتی و بسیاری از موارد دیگر کاربرد دارد.
بسیاری از حجم علاقه مندی به بلاکچین با جنجال های گمانه زنی پیرامون بیت کوین آغاز گردید که این را یک پلتفرم بلاکچین قدیمی که با چالش هایی در مصرف انرژی و سرعت مواجه است؛معرفی کرد که همچنین افرادی اقدام به طراحی و توسعه بلاکچین های اختصاصی خود کردند و از راه های مختلفی از دنیای بلاکچین شروع به درآمد زایی و ارائه خدمات کرده اند که کاربران عادی هم از این فناوری غیرمتمرکز بهره مند شوند.
بلاک چین یک دفتر کل مشترک و تغییر ناپذیر است که فرآیند ثبت تراکنش ها و دارایی ها را در یک شبکه تجاری تسهیل می کند.یک دارایی می تواند مشهود (خانه،ماشین،پول نقد،زمین) یا نامشهود(حق ثبت اختراع،مالکیت معنوی،حق چاپ،نام تجاری)باشد.تقریبا هرچیز با ارزشی را می توان در یک شبکه بلاکچین ردیابی و داد و ستد کرد و ریسک و هزینه را برای طرفین معامله کاهش داد.بلاک چین یک پایگاه داده یا دفتر کل توزیع شده است که بین گره های یک شبکه کامپیوتری به اشتراک گذاشته شده است. به عنوان یک پایگاه داده، یک بلاک چین اطلاعات را به صورت الکترونیکی در قالب دیجیتال ذخیره می کند. بلاک چین ها بیشتر به دلیل نقش حیاتی خود در سیستم های ارزهای دیجیتال، مانند بیت کوین ، برای حفظ رکورد ایمن و غیرمتمرکز تراکنش ها شناخته می شوند.
پلتفرم های بلاکچین یا چهارچوب های بلاکچین به عنوان بلوک های سازنده برای توسعه برنامه های کاربردی مبتنی بر بلاکچین عمل می کنند.پلتفرم های بلاکچین امکان توسعه اپلیکیشن های مبتنی بر بلاکچین را فراهم می کنند.
پلتفرم توسعه بلاکچین دارای مزایای متعددی است که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
· فروشگاه تک مرحله ای برای همه ی ملزومات
در فرآیند توسعه یک برنامه بلاکچین یا یک برنامه غیرمتمرکز،بسیاری از پیش نیاز ها باید برآورده شوند.با کمک پلتفرم بلاکچین کسب و کار به تمامی این پیش نیاز ها به صورتی ساختار یافته و ایمن دسترسی دارد که منجر به توسعه اپلیکیشن بلاکچین در سریع ترین زمان ممکن می شود.
· سطح بهره وری بالاتر
بلاکچین امکان تراکنش های همتا به همتا را بین خریدار و فروشنده فراهم می کند و نیاز به واسطه ها را از بین می برد.این روش کسب و کار ها را به سمت سطح بالاتری از بهره وری هدایت می کند.
· پیشگیری از تقلب ها
هنگاهی که اطلاعات در بلاکچین ذخیره می شود،سواستفاده از اطلاعات با ویرایش آن کاملا غیرممکن می شود.
1) بلاکچین عمومی (Public Blockchain)
بلاکچین های عمومی در اصل بدون مجوز هستند یعنی به هر کاربر اجازه می دهند به آن بپیوندد و کاملا غیرمتمرکز هستند.بلاکچین های عمومی به همه گره های بلاکچین این امکان را می دهند که از حقوق برای برای دسترسی به بلاکچین مثل ایجاد بلوک های جدید از داده ها و اعتبار سنجی بلوک های داده شده؛برخوردار باشند.
تا به امروز بلاکچین های عمومی در درجه اول برای تبادل و استخراج ارزهای دیجیتال استفاده می شوند؛قطعا درباره بلاکچین های عمومی محبوب مانند بیت کوین،اتریوم و لایت کوین شنیده اید؛دراین بلاکچین های عمومی،گره ها با ایجاد بلوک هایی برای تراکنش های درخواستی در شبکه با حل معادلات رمزنگاری شده،ارزدیجیتال را استخراح می کنند.
2) بلاکچین های خصوصی (مدیریت شده)(Private Blockchain)
بلاکچین های خصوصی که ممکن است به عنوان بلاکچین مدیریت شده نیز شناخته شوند،بلاکچین های مجازی هستند که توسط سازمان یا ارگانی کنترل می شوند.در یک بلاکچین خصوصی،مرجع مرکزی تعیین می کند که چه کسی می تواند یک گره(Node) باشد.همچنین مقام مرکزی به هر گره حقوق برابر برای انجام عملکرد ها نمی دهد.بلاکچین های خصوصی فقط تا حدی غیرمتمرکز هستند زیرا دسترسی عمومی به این بلاکچین ها محدود شده است.
هردو بلاکچین خصوصی و عمومی دارای معایب خود هستند؛بلاکچین های عمومی نسبت به خصوصی زمان اعتبار سنجی داده های جدید آن طولانی تر می باشد و بلاکچین های خصوصی در برابر کلاهبرداری ها و هکر ها آسیب پذیر تر می باشند که برای رفع این مشکلات بلاکچین های هیبریدی و کنسرسیومی توسعه یافتند.
3)بلاک چین های کنسرسیومی (Consortium Blockchain)
بلاکچین های کنسرسیومی،بلاکچین های مجازی هستند که توسط گروهی از سازمان ها اداره می شوند و مانند بلاکچین خصوصی توسط فقط یک سازمان اداره نمی شوند؛پس بنابراین بلاکچین های کنسرسیومی نسبت به بلاک چین های خصوصی از تمرکززدایی بشتری برخوردار هستند که سببب امنیت بالاتر نیز شده است.با این حال راه اندازی کنسرسیوم ها می تواند فرآیندی دشوار باشد زیرا به همکاری بین تعدادی سازمان نیاز دارد.
4) بلاکچین های هیبریدی(ترکیبی)(Hybrid Blockchain)
بلاکچین های هیبریدی بلاکچین هایی هستند که توسط یک سازمان کنترل می شوند اما با سطح نظارتی ای مانند بلاکچین های عمومی انجام می شود که برای انجام اعتبار سنجی تراکنش های خاص مورد نیاز است.
در اینجا لیستی از 10 پلتفرم برتر بلاکچین بر اساس مقیاس پذیری،کارایی و امنیت آن ها آورده شده است.
1)اتریومethereum
بستر بلاکچین اتریوم برای اولین بار توسط یک برنامه نویس روسی-کانادایی به نام Vitalk Buterin در سال 2013 پیشنهاد شد که آن را به یکی از طولانی ترین پلتفرم های بلاکچین تبدیل کرده.شبکه های بلاکچین مانند اتریوم به صورت خصوصی یا بدون مجوز عمل میکنند و هرکسی می تواند از هرجایی به آن دسترسی داشته باشد.
2)استلار stellar
شبکه استلار بر روی یک دفتر کل عمومی که به اشتراک گذارده می شود قرار می گیرند. استلار از یک الگوریتمی اجماع که بر پایه قرارداد فدرال بیزانس (FBA) است استفاده می کند و نام آن پروتکل اجماع استلار (SCP) است.
این پروتکل تراکنش ها را به طور سریع تر و با هزینه کمتر انجام می دهد و این عملیات با رسیدن به یک توافق دسته جمعی بر روی شبکه در رابطه با تاییدیه یک تراکنش در کمتر از چند ثانیه انجام می شود. هر شرکت کننده (Node) که به اضافه شدن تراکنش ها به دفتر کل کمک می کند، شبکه کوچک خود را از سایر شرکت کنندگان قابل اعتماد انتخاب می کند.
3)ریپل ripple
ریپل اساساً هدفش ارائه یک سیستم کارآمد برای انتقال مستقیم پول است که در زمان معین توسط تعدادی ماینر مشخص در سراسر جهان انجام میشود. این در حالی است که انجام انتقالات از طریق بلاک چین ریپل ارزانتر از سایر سیستمهای انتقال توسط موسسات مالی سنتی است.ریپل بر روی یک پلتفرم غیرمتمرکز و open-source به شکل همتا به همتا کار میکند که امکان انتقال یکپارچه پول به هر شکلی را میدهد، خواه دلار باشد یا ین، یورو یا ارزهای رمزنگاری شده مانند لایت کوین یا بیت کوین.
4)ایاس EOS
ایاس یک پلتفرم بلاکچین برای توسعه برنامه های غیرمتمرکز(dApps) می باشد که عملکردی مشابه با اتریوم دارد.این پلتفرم،مجموعه خدمات و عملکرد مشابه با سیستم عامل ارائه میدهد که برنامه های غیرمتمرکز میتوانند از آن استفاده کنند، در نتیجه توسعه برنامه های غیرمتمرکز آسان تر میشود. به عبارت دیگر هدف نهایی EOS ایجاد یک سیستم بلاکچینی غیرمتمرکز با سرعت بالا و دستمزد بسیار کم می باشد.
5)ترون TRON
شبکه اصلی ارزدیجیتال ترون است که در چند سال ابتدایی راه اندازی خود با سرعت زیادی به پیشرفت خود ادامه داد و در میان کاربران محبوبیت بالایی پیدا کرد. این شبکه توانست در کمتر از یکسال، رکورد تعداد تراکنش ها در بلاکچین را جا به جا کند و جایگاه نخست را از آن خود کند. TRC20 شامل استانداردها و قوانینی است که برای برنامه های غیر متمرکز یا dApp و همچینین توکن ها و رمز ارزهای جدید تعریف می شود.