گابیون برگرفته از واژه ایتالیایی (gabbia) و در لغت به معنای قفس بزرگ است. در واقع به استوانه، جعبه یا قفسی که از سنگ، بتن و یا گاهی شن و ماسه پر شده باشد گابیون می گویند. گابیون به نام های توری سنگی یا تور سنگ نیز شناخته می شود.
به طور کلی گابیون یک قفس توری فلزی یا جعبه سیمی است که از موادی مانند سنگ، بتن، قلوه سنگ، خاک و شن و ماسه پر می شود و کاربرد های مختلفی در مهندسی عمران، راهسازی، کاربرد های نظامی و محوطه سازی دارد. گابیون ها عمدتا از توری های فلزی گالوانیزه به شکل شش و یا چهار ضلعی ساخته می شوند که در نهایت بلوک های یکپارچه، منعطف و بسیار مقاومی را تشکیل می دهند.
گابیون ها انواع مختلفی دارند که با توجه به کاربرد و مصارف آنها میتوانید از آنها استفاده کنید. در زیر به چند نمونه از انواع گابیون اشاره شده است:
گابیون سبدی: این نوع گابیون توری هایی به شکل جعبه در اندازه های مختلف است که بیشتر در راهسازی و جاده سازی و مصارف تزئینی استفاده می شود و با هر وسیله ی دلخواهی قابل پر شدن است.
گابیون تشکی: به گابیون هایی به شکل تشک و با ارتفاع کوتاه گابیون تشکی می گویند. موارد مصرف این گابیون بیشتر برای کانال های آبی جهت کاهش سرعت آب و فرسایش است.
گوبیون گونی شکل و یا کیسه ای: این گابیون همانطور که از نامش مشخص است، به شکل گونی طراحی می شود. دارای ساختاری انعطاف پذیر و پر منفذ بوده و می توانند با سنگ پر و در شرایط اضطراری مانند جلوگیری از طغیان رودخانه استفاده شود.
گابیون فلزی توری: از این مدل از گابیون ها برای جلوگیری از احتمال سقوط سنگ و سخره بر جاده و جاده های کوهستانی و خط راه آهن استفاده می گردد.
گابیون تزئینی: همانطور که از نام آن مشخص است، این گابیون برای دکوراسیون داخلی، خارجی، محوطه سازی و کار های دکوراتیو استفاده می شود. این نوع گابیون محیط مناسبی جهت رشد گل و گیاهان نیز فراهم می کند.
گابیون ها در پروژه های مهندسی و برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. کاربردهای متداول گابیون ها به شرح زیر است:
گابیون در محوطه سازی نقش پر رنگ و بسزایی دارد از همین رو بیشتر طراحان محوطه از این سازه برای زیبا سازی و طراحی محیط استفاده می کنند. ناگفته نماند که گابیون علاوه بر جنبه تزئینی بیشتر جنبه کاربردی دارد که در زیر به آنها شاره شده است:
دیوار سبز و دیوار گابیونی : دیوار سبز پوششی گیاهی است که به صورت عمودی بر روی دیوار نصب شده و زیبایی خیره کننده ای را به محیط می بخشد. این دیوار در کنار دیوار گابیونی که با قلوه سنگ های سفید یا مشکی پر شده باشد، می تواند جلوه و زیبایی فضای شما را دو چندان کند.
گابیون در مبلمان شهری: استفاده از توری های گابیون به عنوان پایه هایی زیبا و مقاوم برای نیمکت هایی با رویه چوبی میتواند در زیبا سازی شهر موثر باشد.
گابیون در ساخت پله: برای ساخت پله گابیونی میتوانید جهت ایجاد اخلاف سطح از گابیون و برای کف پله از سنگ و یا مصالح دیگر استفاده کنید.
گابیون در ساخت آبنما: گابیون در ساخت دیواره آبنما به کار برده می شود. برای زیبا سازی بیشتر آن می توانید با توجه به دکوراسیون خود از قلوه سنگ های سفید، مشکی و یا رنگی استفاده کنید.
به دلیل اینکه گابیون ها ازمفتول های گالوانیزه تولید می شوند و همچنین بستر مناسبی جهت رشد انواع گیاهان هستند، پوشش های با دوامی را تشکیل می دهند که مقاومت بسیار بالایی در برابر شرایط آب و هوایی مختلف دارد. علاوه بر این سازه های بسیار مقاومی در برابر نیروی سیلابی، یخ و …. هستند
این ویژگی به گابیون این امکان را می دهد تا بدون خرابی و از دست دادن کارایی خود فشار ها را تحمل کند. خصوصا در مواردی که بنا روی زمین سست قرار داشته باشد و یا امواج موجب خرابی زیر بنا شود.
گابیون ها به دلیل نفوذ پذیری ذاتی ای که دارند، یک سیستم زهکشی مستقل را تشکیل داده اند، بنابراین فشار آب های ساکن نمی توانند از پشت مانع گابیونی عبور کنند.
در مقایسه با سایر جایگزین های گابیون، از نظر مواد، مصالح و نصب مقرون به صرفه تر است.
گابیون (gabion) به دلیل این که از مواد طبیعی از قبیل سنگ و چوب و … پر می شود سازگار با محیط زیست بوده و ضرری به محیط زیست وارد نمی کند.
