خرید در شب یلدا فرهنگ سنتی و اصیلی است که می تواند جایگزین خریدهایی به مانند بلک فرایدی در غرب شود ، شما در این نوشته با تاریخچه ی خرید ایرانیان در شب یلدا آشنا می شوید.
شب یلدا یا شب چله بزرگ از بزرگترین جشن ها و اعیاد باستانی مردمان ایران زمین است .این عید که یک رویداد کیهانی است ،در بین ایرانیان قدمتی هشت هزارساله دارد.اقوام مختلف در تاجیکستان و افغانستان نیز این شب را جشن می گیرند وبه آن چله کلان میگویند.
یلدا که بلندترین شب سال است مصادف است با آغاز انقلاب زمستانی و طولانی تر شدن روزها ،به همین علت آن را شب زایش خورشید و پیروزی مهر میدانند.و همچنین آمدن روشنایی و پیروزی امشاسپندان بر اهریمن نوید داده میشود. پیشینیان معتقد بودند با تابش نور ایزدی روزها بلندتر شده و فزونی یافته ،روزهای طولانی روزهای پیروزی و روشنایی بوده و آغاز بلند تر شدن روزها و رسیدن به پیروزی را باید جشن گرفت.رنگ قرمز نیز که نماد نور خورشید و تولد است نماد این عید باستانی است.
یلدا به معنی ولادت و تولد کلمه ای است که ریشه سریانی دارد. تولد و ولادت خورشید، مهر و میترا. دی که نام اولین ماه فصل زمستان است به معنای آفریننده ی نور است. نور، روز و روشنایی نشانه آفریدگار در مقابل شب ، تاریکی و سرما که نمادی از اهریمن است. ابوریحان بیرونی نیز در آثار الباقیه نقل کرده است که یلدا شب میلاد مهر یا خورشید است. نام گذاری نخستین ماه زمستان به نام دی نیز به معنای دادار و خداوند از باورهای میترایی سرچشمه میگیرد.
ایرانیان در همه جای دنیا این شب را از غروب آفتاب آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب اولین روز زمستان به جشن می نشیند و آتش می افروختند.رسوم مختلف خود رابه جای می آورند.اغلب به بازدید از بزرگان رفته و صله رحم را به جای آورند. با تنقلات و میوه های مختلف از جمله انار و هندوانه و در قدیم سنجد پذیرایی می شوند و کامشان با شیرینی های مختلف شیرین میشود.فلسفه شب یلدا در دور هم بودن ،جشن گرفتن و به شادی پرداختن ، رفع کدورت ها و افزایش صمیمیت و محبت است.بزرگان فامیل با گستردن سفره ای در خور یلدا به این شادمانی می افزایند.
انار و هندوانه و آجیل از خوراکی های مهم در این شب هستند.هر خوراکی با دلیل و فلسفه ای خاص وارد این سفره میشود.مثلا هندوانه برای جلوگیری از ورود سرما به بدن در زمستان است .انار نماد شادی و زایش است با فلسفه زایش یلدا همخوانی دارد. اغلب میوه های کثیر الدانه به دلیل زایش و برکت خیزی مرسوم است و مردم افزایش نیروی باروری و برکت خیزی خود را با خوردن این میوه ها به دست می آورند. رنگ سرخ انار و هندوانه نیز نماینده خورشید در شب است.تنقلات و شیرینی ها در هر منطقه با توجه به خوراکی های بومی ممکن است تغییر کند.
عیدی و هدیه دادن از دیرباز از رسومی است که در هر جشن و هر عید و هر شادی کاربرد داشته است.اعیاد و جشن ها بهانه ای است برای شاد کردن اطرافیان. یلدا نیز از این قاعده مستثنی نیست و با هدیه دادن،بازدید و تبریک گفتن به روش های مختلف محبت خود را ابراز میکنند.در هر شهر و هر منطقه با توجه به فرهنگ موجود آیین های متفاوتی در این شب اجرا می شود.بردن هدایا و خنچه برای نوعروسان موسوم به شب چله ای و دیدار از عروس و خانواده اش و جشن گرفتن دو خانواده با یکدیگر از رسومی است که در تمام ایران اجرا می شود. در این عید غالبا خانواده داماد با بردن هدایایی خاص مهمان خانواده عروس میشوند.
آجیل، میوه ،لباس های زمستانی و غالباً خرید قطعه ای طلا از جمله هدایایی است که به نوعروسان داده می شود.هر خانواده با توجه به موقعیت خود هدایایی را تهیه و تزیین کرده و در طبق هایی به عروس تازه وارد پیشکش میکند.تا محبتشان را به نو عروس شان ابراز کنند.
طلا از جمله هدایایی است که برای مناسبت های خاص هدیه داده می شود.هدیه ای ارزشمند که ضمن آینده نگری اقتصادی خنده بر لب هر کسی می نشاند. خرید طلا از خرید هایی است که معمولا خانواده ها را به سختی و سردرگمی دچار میکند.در این بین طراحان و شرکت های مختلف طلاسازی همچون گالری طلا سنجاق طرح هایی ویژه این مناسبت طراحی و تولید کرده اند .طرح هایی خاص و زیبا با المان هایی از شب یلدا مانند انار که هدیه ای در خور و ویژه دختران جوان است و خرید طلا را برای هدیه دهندگان آسان می کند.
