دستگاه سی ان سی چیست؟ اگر بخواهیم در مورد تاریخچه این دستگاه سخنی کوتاه بگوییم، باید گفت که به اوایل دهه 50 بازمیگردد و این دستگاه ها کار خود را از این دهه شروع کردند. cnc مخفف عبارتComputer Numerical Control میباشد. در واقع ساخت این دستگاه، راهی برای مقابله با روشهای دستی و سنتی بود. این دستگاه شامل یک کنترلر یا رایانه است که دستورات را دریافت و اجرا می کند. در این دستگاه ها، از طراحی قطعه تا تولید آن به صورت کاملا اتوماتیک انجام می شود.
دستگاه های سی ان سی امروزه در اکثر صنایع بزرگ و مختلف جهان کاربردهای اساسی و ویژه ای دارند. از جمله میتوان به صنعت هواپیماسازی و کشتی سازی اشاره کرد. این دستگاه ها در صنایع چوب، کابینت سازی، مبلمان، کالای خواب کودک و نوجوان(تخت، کمد، کتابخانه و…) کاربرد فراوانی دارند. در صنایعی که نیاز به ظرافت و دقت بسیار بالا دارند مثل طلا سازی و منبت کاری نیز تاثیر چشم گذاری گذاشته اند. زیرا دستگاه های cnc توانایی ماشین کاری با سرعت و دقت بالا را دارند.
دستگاه های سی ان سی در صنایع مختلف فلزی، چوب، سنگ، ام دی اف، شیشه و پلکسی و …. کاربرد دارند. بدین صورت که ابتدا طرح یا نقشی که مورد نظر است را در نرم افزاری مانند کورل دراو، کتیا، سالیدورک، پاورل میل، اتوکد، اسپایر ، آرتکم و … طراحی می کنیم. سپس طرح را به صورت g code در آورده، و در نهایت بعد از قرارگیری قطعه کار، دستگاه سی ان سی طرح مورد نظر را ماشین کاری می کند.
کدنویسی جی کد یک نوع زبان برنامه نویسی است که حروفی- عددی می باشد و نحوه حرکت ابزارها و لوازم ماشین را کنترل میکند. مانند باز یا بسته بودن مایع خنک کن، روشن یا خاموش بودن مکنده براده، باز یا بسته بودن درب دستگاه و… . با استفاده از جی کد میتوان حرکت سریع به یک نقطه خاص، تکرار عملیاتی برای سوراخکاری و برشکاری یا حدیده کاری و …. را فراهم کرد. در واقع با استفاده از این زبان میتوان میزان حرکت، چرخش و ترتیب حرکات ابزارهای کار را روی قطعه کار مشخص کرد. در ادامه به برخی از جی کدها می پردازیم.
دستورات جی کد مثل هر زبان ماشین دیگری مانند توابع صدا زده می شوند. یعنی اول دستور و سپس پارامتر می آید که با یک خط فاصله از هم جدا می شوند. دستورات جی کد به دو دسته ی دستورات حرکتی و دستورات عملکردی تقسیم می شوند. دستورات حرکتی باعث جابجایی محورها می شوند. برای مثال برای یک دستگاه سی ان سی سه محور دارای محورهای x,y,z برای انتقال محور به مرکز(نقطه 0و0و0) دستور زیر را می نویسیم:
X0 Y0 Z0
این خط دستور شامل 3 دستور است، انتقال محور X به مختصات 0, انتقال محور Y به مختصات ۰ و انتقال محور Z به مختصات ۰
در زیر چند خط از یک نمونه فایل که توسط نرم افزار All to G-Code Conventer به فایل جی کد تبدیل شده است را بررسی می کنیم:
۰: G1 F1000
۱: Z10
۲: X-20.000000 Y-20.000000
۳: Z0
۴: X-20.000000 Y-20.000000
۵: X20.000000 Y-20.000000
۶: X20.000000 Y-20.000000
۷: X20.000000 Y20.000000
۸: X20.000000 Y20.000000
۹: X-20.000000 Y20.000000
۱۰: X-20.000000 Y20.000000
۱۱: X-20.000000 Y-20.000000
۱۲: Z10
۱۳: X0 Y0
در خط اول دستور G1 به معنی حرکت خطی است، به این صورت که محورها با سرعت خطی حرکت کنند. در ادامه دستور F1000 است که برای تعیین Feedrate یا نرخ خوراک است. نرخ خوراک برای سرعت حرکت محورها در دستگاه های سی ان سی می باشد. که در این دستور فید ریت یا نرخ خوراک 1000 متر بر دقیقه تنظیم شده است. بقیه دستورات همگی از نوع دستورات حرکتی هستند و برای جابجایی محورها استفاده می گردند.