این روزها یکی از گجتهای الکتریکی که خیلی بحثش هم داغ است، کتابخوان آمازون، یا همان کیندل است. همیشه بین طرفداران کتابهایی کاغذی، کسانی که تا کتاب را دستشان نگیرند و با سرانگشتانشان صفحات کتاب را ورق نزنند، انگار کتاب نخوانده اند و کسانی که معتقدند که کتابخوانها هم به جیب خواننده و هم به محیط زیست کمک میکند؛ اختلاف نظر زیادی بوده است.
به نظر خود من که اتفاقا دست بر قضا، طرفدار پر و پا قرص کتابهای کاغذی هستم و بوی یک کتاب نو برایم بسیار خوشبوتر از عطرهای گرانبهاست، به کتابخوانهایی مثل کیندل، آری میگویم.
اول از همه مهمترین مزیت کلی استفاده از گجتی مثل کیندل این است که استفاده از کاغذ به مرور کمتر و کمتر میشود که این امر باعث حفظ درختان میشود (همان طور که میدانید در ایران منبع اصلی تولید کاغذ چوب درختان است). همچنین وقتی نیازی به تولید کاغذ نباشد، مصرف انرژی نیز کاهش یافته و آلودگی هم کمتر میشود. به نظر من، چنین کمکی به محیط زیست، آنقدر حیاتی است که از علاقهام به کتابهای کاغذی بگذرم.
وقتی اولین بار قیمت کتابخوانها را جستوجو کنید، احتمالا احساس میکنید که با خرید چنین گجتی، خیانت بزرگی به جیب و اموال خود کرده اید اما اصلا اینطور نیست. شما با داشتن کتابخوانی همچون کیندل اوسیس یا کیندل پیپروایت که بله قیمت بالایی هم دارد، دسترسی به منبع بینهایت، کوچک و قابل حملی خواهید داشت که به مرور زمان متوجه خواهید شد که چگونه یاریگر جیبتان بوده اید.
از همهی این حرفها که بگذریم، احتمالا سوال اصلی شما این باشد که برای خواندن کتابها، چرا از گوشیهای هوشمندی که امروزه در دسترس همه است، استفاده نکنیم؟ چرا اصلا به سراغ تبلتها نرویم که هم کارایی یک گوشی هوشمند را دارد و هم میتوانند نقش کتابخوان را بازی کند؟
همانطور که از نام این گجت مشخص است، کتابخوانهای الکترونیکی برای افرادی که به سادگی در خواندن، علاقه دارند ایدهآل است. کتابخوانها در درجه اول برای بارگیری کتابها، مجلات و روزنامههای الکترونیکی از یک فروشگاه دیجیتال طراحی شده اند. میتوانید در هنگام خواندن، با ضربه زدن به صفحه یا کشیدن انگشت روی صفحه نمایش، صفحات کتاب الکترونیکی خود را ورق بزنید. برخی از خوانندگان الکترونیکی نیز دارای دکمه هستند. میتوانید اندازه و سبک فونت را تغییر دهید و روی کلمهای ضربه بزنید تا تعریف آن را جست و جو کنید یا در برخی موارد حاشیه نویسی کنید.
این در حالی است که تبلتها طراحی شده اند تا رایانهی کوچک و قابل حملی باشند. بیشک تبلتها امکانات بیشتری به شما ارائه میدهند اما آنها برای خواندن کتاب طراحی نشده اند. بزرگترین مشکل تبلتها، نور صفحه نمایش آنهاست. البته کتابخوانهایی مانند اونیکس، مجهز به قلم هستند که برای طراحی و تدریس، علاوهبر یادداشت برداری کاربرد دارند. اگر به دنبال قلم بهتری هستید، به سراغ خرید انواع قلم نوری بروید.
رنگ مات روی صفحه نمایش کیندلها باعث کاهش تابش نور خورشید یا سایر منابع نوری میشود و خواندن را آسان تر میکند. از طرف دیگر، اکثر تبلتها دارای نور پس زمینه هستند و جلوهای شبیه به شیشه دارند که خواندن در نور روشن را دشوارتر کرده و به چشمها فشار وارد میکنند.
اکثر کتابخوانها اعم از انواع مختلف کیندل، نسبت به تبلتهای معمولی سبکتر و جمع و جورتر هستند. کتابخوانها برای اینکه طولانی مدت در دست نگه داشته شوند، مناسبترند و دیرتر باعث خستگی دستها و مچها میشوند. همچنین کتابخوانها میتوانند داخل کیف دستی شما یا حتی جیب شما قرار بگیرند.
معمولاً کتابخوانها عمر باتری فوق العادهای دارند. یعنی حتی اگر جزء آن دسته افرادی باشید که به آنها کرم کتاب میگویند؛ باز هم نیازی نیست نگران باتری باشید و تنها لازم هر چند وقت یکبار، کتابخوان خود را شارژ کنید، ماهی یکبار و حتی کمتر!
اکثر کتابخوانهای الکترونیکی با قیمت بسیار پایینتری نسبت به تبلتهای معمولی عرضه میشوند. امروزه می توانید یک دستگاه استاندارد کیندل یا دستگاه مشابه را با قیمتی کمتر از تبلت تهیه کنید. البته، برخی از کتابخوانهای الکترونیکی به طور قابل توجهی گرانتر هستند، اما چنین کتابخوانهایی دارای رنگ و لعاب و امکاناتی هستند که ضروری نیستند.
از آنجایی که بیشتر کتابخوانهای الکترونیکی فقط برای مطالعه طراحی شده اند، چیزهای کمتری وجود دارند که میتوانند حواس شما را از خواندن یک کتاب خوب دور کنند و تمرکز شما را بهم بریزند. اگر مانند من به خودتان قول داده اید که امسال کتابهای بیشتری بخوانید، اما دائماً وقتی زمان آزادی دارید به سمت گوشی رفته و تمام تمرکز و حواستان را به شبکههای اجتماعی یا اخبار میدهید، پس داشتن یک کتابخوان اختصاصی میتواند یاریگر شما در این مسیر باشد تا به جای چرخیدن در اخبار و عکسهاف کتابهایتان را ورق بزنید.
برای تهیه کتاب الکترونیکی نیازی به مراجعه به کتابخانه یا کتاب فروشیها نیست. اصلا لازم نیست برای پیدا کردن یک کتاب کمیاب یا قدیمی، از یک کتاب فروشی به یک کتاب فروشی بروید و میان قفسهها دنبال آن محبوب دست نیافتنی باشید. هرچند این کار خالی از لطف نیست اما گاهی اوقات!
بسیاری از کتابخانهها و ناشرین کتابهای خود را علاوه بر چاب کاغذی، به صورت الکترونیکی نیز منتشر میکنند و در اختیار خوانندگان قرار قرار میدهند. همچنین در ممالک خارجه، کتابخانهها این امکان را فراهم کردند که فرد کتاب الکترونیکی امانت بگیرد. پس از پایان مدت مقرر شده، دسترسی فرد تمام میشود و فرد دیگری میتواند آن کتاب الکترونیکی را امانت گرفته و بخواند.
توصیه دوستانهی من به شما این است که از فرمت EPUB که بهترین فرمت کتاب الکترونیکی است، استفاده کنید. این فرمت سبک تر از pdf است و به شما این امکان را میدهد تا به سرعت در میان صفحات کتاب جا به جا شوید.
جمع بندی من از کتابخوانهای نظیر کیندل این است که خریدن آن نفعهای زیادی برای من دارد اما آنطور هم نیست که ناگهان پس از خریداریش تحولی رخ بدهد و بیشتر کتاب بخوانم و یا حتی کمتر. مهمترین دلیل من برای خریدن چنین گجتی این است که میتوانم در فضایی کوچک، کتابهای بسیاری داشته باشم. تازه میتوانم به جیبم هم کمک کنم و به عنوان یک انسان، آسیب کمتری به درختان و طبیعت وارد کنم.
در نهایت به شما توصیه میکنم پیش از اقدام به خرید، از نظرات و تجربیات دیگران و نقدهایی که بر کتابخوانهای مثل کیندل آمازون یا دیگر در سایتهای مختلفی مثل کمکس نوشته شده است را مطالعه کنید.