FMCG (Fast moving consumer goods) | CPG (Consumer Packaged goods)
کلمات بالا به معنی کالاهای تند مصرف و محصولات بسته بندی شده میباشد، این گروه که دربرگیرنده دسته بندی مواد غذایی، مواد غذایی تازه و منجمد، نوشیدنیها، تنقلات، محصولات مراقب شخصی و مراقبت از حیوانات خانگی است شامل کالاهایی هست که به سرعت و با قیمت پایین فروخته میشوند .
همانطور که در بالا گفته شد یکی از ویژگی های اصلی این گروه از محصولات عمر کوتاه آنهاست که همین ویژگی یکی از مشکلات اصلی در این صنعت میباشد زیرا سفارش ها و نیاز به تحویل آنها سریع است و برقرار نگه داشتن تعادل بین عرضه و تقاضای مشتری بسیار مهم است .
در حال حاضر تجارت الکترونیک یک پاسخ عالی برای این چالش است زیرا ثبت سفارش خیلی راحت و سریع انجام میشود و دسترسی به بازارهای بیشتر با سهولت و هزینه کمتری امکانپذیر شده است .
بیاید ببینیم پس از تولید محصول در کارخانه توزیع آن در بازار چگونه انجام میشود:
هر تولید کننده بعد از تولید محصول تصمیم میگیرد به یک یا چند روش آن را به دست مصرف کننده نهایی برساند، در تصویر زیر چهار سطح توزیع مشخص شده است
سطح اول) مثل زمانی که شما به عنوان مصرف کننده مستقیم به درب کارخانه میروید و از فروشگاه آن خرید میکنید .
سطح دو) تولیدکننده مستقیم کالاها را به خرده فروش ( سوپر مارکت و..) ارسال میکند و شما از آنجا خرید میکنید
سطح سه) تولید کننده محصولات را به مرکز پخش میدهد، مرکز پخش آن را بین سوپر مارکت ها توزیع میکند و در نهایت به دست شما ( مصرف کننده ) میرسد
سطح چهار) تولیدکننده محصولات را به نماینده و یا کارگزار خود میدهد، او با عمده فروش ها و مراکز پخش مذاکره میکند و در نهایت محصول به خرده فروش و مشتری نهایی میرسد
در صنعت FMCG تولیدکنندگان عموما سطح 3 را برای پخش کالاهای خود انتخاب میکنند
انواع شرکت های پخش مویرگی از نظر گستردگی بازار
در کنار مزایای که این شرکت ها نسبت به عمده فروشی سنتی دارند معایب آنها عبارتند از :
کانال فروش روش فروش محصول به مشتریان است. این با کانال توزیع که روش تحویل محصول به مشتری است، تفاوت دارد. به عبارت دیگر، کانال فروش مرتبط با انجام معامله و بستن فروش است.
در شرکتهای پخش بر حسب نوع کالا و نوع مشتری کانالهای فروش متنوع استفاده میشود، مهمترین این روشها عبارتند از:
1. فروش سرد
2. فروش گرم
3. تجارت الکترونیکB2B
4. فروش قراردادی
فروش سرد
این کانال فروش یک روش فروش مستقیم است. در این روش فروشنده طبق یک برنامه زمانی مشخص به خرده فروش‌های مشخص در مسیر مشخص مراجعه و ضمن بازدید از چیدمان محصول، جمع‌آوری اطلاعات بازار ، هماهنگی مرجوعی‌ها و معرفی محصولات جدید و پروموشن‌ها، سفارش را دریافت میکند. این سفارش‌ها بعد از تجمیع معمولا بین 24 تا 72 ساعت توزیع و تحویل خواهند شد.
فروش گرم
در این روش مسئول توزیع (ویزیتور) یا موزع، نقش فروشنده را نیز بر عهده دارد و در زمان توزیع، مذاکره فروش با مشتری توسط موزع انجام و طبق سفارش مشتری، کالا همون لحظه تحویل و فاکتور صادر می شود. این نوع پخش برای کالاهایی مناسب است که نیاز به توضیحات زیاد، تست یا تبلیغات دارند. به عنوان مثال: لوازم آرایشی و بهداشتی، لوازم خانگی، پوشاک و… را میتوان از این طریق پخش کرد
تجارت الکترونیک B2B
کمبود نیروی انسانی در نقش ویزیتور ، سرعت بالای دیجیتالی شدن کسب و کارها ، افزایش انتظارات مشتریان سازمانی مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌های بزرگ برای ثبت سفارش‌ها به شکل الکترونیک و در بستر اینترنت و دریافت در کوتاه ترین زمان ممکن و نیاز به کوتاه کردن پروسه انجام کارها باعث به وجود آمدن پلتفرمهایی شده که بتوان هرچه بهتر پروسه ها را مدیریت کرد و باعث افزایش رضایتمندی خرده فروش ها، تولیدکننده ها و در نهایت مشتریان نهایی شد.
اپلیکیشن پین‌دیس یکی از اپلیکیشن های موفق در این زمینه بوده است
این اپلیکیشن یک شبکه هوشمند پخش کالا است که برای تسهیل فرآیند تأمین کالاهای تندمصرف به کمک خردهفروشها آمده است. از طریق این اپلیکیشن، خردهفروشها، داروخانه‌ها و بهداشتی فروشی‌ها می‌توانند بدون واسطه، در هر زمان و مکان، با بهترین قیمت و در سریع‌ترین زمان، کالای فروشگاه خود را به طور مستقیم دریافت نمایند.
اپلیکیشن پین‌دیس تشکیل شده از سه ضلع تأمین‌کننده کالاهای تندمصرف، شرکتهای پخش و خرده‌فروش‌هاست که ماموریت اصلی آن مدیریت هوشمند اتصال این سه ضلع است. پین‌دیس برای تأمین‌کنندگان، راهی برای کاهش هزینه کسب مشتریان جدید و افزایش فروش و برای خرده‌فروشان، یک پلتفرم قابل اعتماد است که در آن هر آنچه را که نیاز دارند با بهترین قیمت پیدا میکنند.
فروش قراردادی
این روش معمولا در معامله با فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ و سایر فروش‌های سازمانی استفاده میشود. در این حالت قرارداد یا توافقنامه‌ای بین فروشگاه زنجیره‌ای و تامین‌کننده ( شرکت تولیدی/ شرکت پخش) امضاء میشود و در طول دوره قرارداد تحویل محصول طبق شرایط مندرج در قرارداد شامل، تخفیف‌ها، اشانتیون، تعداد، قیمت، دزدبری، ضایعات، پروموشن‌ها و برگشت انجام میشود.
در نهایت اینکه صنعت پخش در ایران راه طولانی ای رو طی کرده و اگرچه در آینده شکل و شمایل آن از حالت سنتی خارج خواهد شد اما حذف کامل آن بسیار دور از ذهن به نظر میرسد .
