حتی اگر از عاشقان جوراب‌های شلواری نباشید، باید بدانید که این تکه از پوشش پا، چه مسیری را در تاریخ پوشاک تا به امروز طی کرده‌است و چگونه مد و فشن مربوط به پوشش زنانه را متحول کرده‌است.
داستان جوراب‌های شلواری از خانواده‌ای به نام “گانت” شروع می‌شود. شاید تعجب کنید کسی که مبدع ایده جوراب شلواری زنانه بوده‌است یک مرد باشد اما نکته اینجاست که همسر او هم در این ایده و اجرا نقش مهمی داشته‌است.
در سال‌های دهه پنجاه میلادی پوشش لباس بیرون از خانه برای زنان همراه با راحتی و آسایش نبود.
“اتل بونت گانت” همسر، در آن زمان باردار بود و پوشیدن جوراب‌های نایلونی و نگه‌داشتن آن‌ها بر روی ران پا و استفاده از کمربندی جداگانه در تمام طول مدت گردش بیرون از خانه یا سفر او را خسته می‌کرد؛ به‌خصوص که شکم‌اش نیز در حال بزرگ‌تر شدن بود و مجموعه کمربند و پاپوش او را اذیت می‌کرد.
“الن گانت” پدر از این نارضایتی ایده گرفت و به این فکر افتاد که چگونه می‌توان لباس زیری طراحی کرد که جوراب‌ها نیز به آن متصل باشند. پیش‌برد همین ایده تا طراحی و اجرا با کمک همکارانش، آرتور راجرز، جی او آستین و اروین کامبز، سبب به‌وجودآمدن اولین نسل از محصولات جوراب‌شلواری کشسان در وسعت جهانی شد و آن را Panti-Legs نامیدند. محصولی که در سال 1959، جزو پرشمارترین آیتم‌های قفسه‌های فروشگاه‌های معروف شد.
سه دهه بعد “اتل” در یک مصاحبه با روزنامه “آسوشیتد پرس” عنوان کرد که خود او و تمام زنان آن دوره عاشق آن جوراب‌های شلواری بوده‌اند و این طرفداری از این پوشش ساق پا تا امروز نیز کم نشده‌است.
چندسال بعد از آن زمان در اواسط دهه 1960، چیزی که به شکوفایی بعد تجاری این محصول بسیار کمک کرد؛ ظهور ترند “دامن‌های خیلی کوتاه” بود. همین موضوع باعث شد زنانی که ترندها و مد روز را دنبال می‌کردند به جوراب‌شلواری علاقه‌مند شوند؛ مخصوصا زمانی‌که مدل‌های مشهوری چون “ژان شریمپتون”Jean Shrimpton نیز دنباله‌رو ترند “مینی‌ژوپ” شدند. تقریبا مقارن با این ایام بود که تکنیک‌های جدیدی از دوخت‌ودوز و همچنین پارچه‌های جدیدی مثل “اسپندکس”spandex به بازار آمد و موجب کاهش هزینه‌های تولید جوراب‌شلواری شد اما همزمان نیز باعث شد تا بتوانند جوراب شلواری را در طیف وسیع‌تری از اندازه‌ها عرضه‌کنند.
در دهه 1970 و 1980 میلادی دیگر جوراب‌شلواری به یکی از اجزا اصلی کمدلباس زنان و دختران جوان بدل گشته‌بود و با ورود هرچه بیشتر زنان به دنیای کار بیرون از خانه، فروش جوراب‌شلواری با رشد همراه می‌شد و تولیدکنندگان این محصول نیز به طراحی و عرضه‌ی رنگ، بافت و اندازه‌های بیشتر و متفاوت ادامه می‌دادند و تبلیغات بر روی جنس ابریشمین جوراب‌شلواری‌ها نیز مانور می‌دادند. این دوران پر رونق تا سال‌های 1990 ادامه پیدا کرد.
همانطور که می‌دانیم مد همواره به‌سان آونگی در حرکت است و با مد شدن شلوار و روی آوردن زنان به پوشیدن شلوار در محل کار برای راحتی بیشتر، از تب و تابی که برای جوراب‌شلواری کلاسیک در جریان بود، کاسته شد و به گفته‌ی “سالی کی” Sally Kay، اقبال عمومی به سمت محصولات دیگری از خانواده‌ی جوراب‌ها مثل انواع جوراب‌های کوتاه و بلند پشمی و بافتنی رفت. و امروزه نیز دیگر شاید در جوامع غربی و مسیحی، پوشیدن جوراب با دامن یک الویت نباشد.
اما نکته‌ای که در این مورد همچنان خودنمایی می‌کند این است که با وجود کمتر شدن محبوبیت صد در صدی جوراب شلواری، این تکه پوششی چرخه‌ی بقای خود را “ران‌وی” فشن‌شوها تا به عنوان عضوی ثابت در کمد لباس زنانه حتی در حد یک اکسسوری گاه‌به‌گاه حفظ کرده‌است. و این موضوع در صنعتی چون فشن بسیار عادی است. به قول کوکوشنل: “مد زاده می‌شود تا از مد بیفتد”
“Fashion is made to become unfashionable.”
چیزی که اکنون در این سال‌ها شاید بیشتر در شش ماهه دوم سال بیشتر به فکر آن می‌ا‌فتیم و برخی با عنوان “فصل جوراب شلواری” از آن یاد می‌کنند چون باید در استفاده از دامن‌ها، به فکر گرمای پاها نیز بود؛ زمانی یکی از المان‌های “آزادی” در پوشش محسوب می‌شد. در آن زمان گویی جوراب شلواری زنانه به دختران جوان این امکان را می‌داد تا فاصله بین کودکی تا بزرگسالی خود را آهسته‌تر طی کنند و یک آیتم بسیار جوان‌پسندانه به‌شمار می‌آمد. طبق نظر کارشناسان جامعه‌شناس همچنین در آن زمان نوعی پیش‌فرض درباره ازدواج و تاهل در ذهن نسل جوان وجود داشت که به نظر منفی آنان دامن می‌زد و ازدواج را پایان آزادی یک زن تلقی می‌کرد. پس نسل جوان به نوعی به دنبال ایجاد یک تغییر اساسی با زمانه‌ی زندگی مادربزرگ‌هایشان نیز بودند و ترکیب دامن کوتاه با جوراب شلواری دقیقا همان سنت‌شکنی‌ای بود که آن‌ها را به این هدف می‌رساند.
شاید باید درباره ترند دامن کوتاه و جوراب‌شلواری این جمله معروف را یادآور شد که : “مدها در دنیای فشن نه نشان‌دهنده‌ی تغییر، بلکه خود باعث و بانی شروع تغییرات هستند.”
Clothing trends aren’t reflective of change, but rather constitutive of change
ماری کوانت با عنوان بنیان‌گذار این ترند شناخته می‌شود. او که یک طراح بریتانیایی‌تبار متولد 1930 است به عنوان طراح و دیزاینر بسیاری از ترندهای شناخته شده دیگر در زمینه لباس ورزشی، لباس کار و موضوع “سیال بودن جنسیت در طراحی لباس”، نیز به حساب می‌آید. به عقیده‌ی بسیاری از منتقدین “کانت” باعث شد تا نسل جوان به جای دنباله‌روی از والدین خود در امر لباس‌پوشیدن به جستجوی دیدگاه خودش در این زمینه برآید.
دامن کوتاه و دامن‌های خیلی‌کوتاه (میکرو-مینی)، جزو آیتم‌هایی بودند که در سال 2022 بازگشتی پررنگ به فشن‌شوها و در ادامه کمدلباس زنانه داشتند. حتی با اینکه این مورد در مجموعه‌های پاییز بیشتر به چشم می‌خورد اما در تمام طرح‌ها از جمله مدل پلیسه‌دار و رنگ و جنس‌های مختلف مثلا “خز” ارائه شد.
صاحب‌نظران ظهور دوباره این ترند در سال‌های پاندمی را پاسخی به محدودیت‌های بیش از اندازه‌ی این سال‌ها تعبیر می‌کنند: شاید مجبور به پوشاندن صورت‌هایمان با ماسک باشیم اما در مورد پاها محدودیتی وجود ندارد. برندهای بسیاری از جمله: Chanel، Courrèges، Etro، Miu Miu، Prada، Versace، Blumarine، Sandy Liang، Missoni، Balmain، Max Mara، این ترند را در مجموعه‌های خود داشتند.
ادامه‌ی مطلب را در سایت بخوانید.
https://mag.sarak-co.com/history-of-pantyhose/
