جنبش MeToo در اکتبر سال ۲۰۱۷ با افشاگری Rose McGowan (بازیگر مطرح سینمای هالیوود) علیه Harvey Weinstein (تهیهکننده سینمای هالیوود) در خصوص آزار و اذیت جنسی به اوج رسید و تاثیر عمیقی در سینمای هالیوود و فراتر از آن گذاشت. هشتگ MeToo برای نشان دادن شیوع گسترده تجاوز و آزار جنسی به ویژه در محیط کار و محکوم کردن آن مورد استفاده قرار گرفت.
این جنبش که با هدف توانمندسازی زنان، بهویژه زنان جوان و آسیب پذیر از طریق همدلی شکل گرفته است تا به امروز میلیونها نفر را با خود همراه کرده و موجب تغییراتی در صنایع مختلف شده است.
در همین خصوص به گزارش خبر آنلاین سال ۹۷ معصومه ابتکار (معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده) به دنبال تصویب لایحه تامین امنیت زنان به بررسی جنبش #MeToo در کشورهای دنیا پرداخت. وی همچنین در بخشی از سخنان خود، نظام جامع روابط اجتماعی و حقوق بشر را نیازمند آگاهی، آموزش مهارت آفرینی، قوانین بازدارنده و کسب تجربه و عبرت دانست تا بتوان با بهرهوری، سیاستهای برگرفته از فرهنگ اصیل خود و خرد بشری، جامعهای آگاه، هوشیار، ایمن و با اخلاق داشته باشیم. به منظور مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.
مد به عنوان یک ابزار سیاسی و روش قوی و در عین حال ساده در قدرت بیان، چالشهایی را تا به امروز در سایه جنبش MeToo به همراه داشته است. در حالی که صنعت مد و فشن همراه با میراثی مخرب از جمله آلودگی محیطزیست، فاشیسم بدن و نقض حقوق بشر در زنجیره تامین در مقابل مشتری و اجتماع بزرگتر، طبیعت را با خود به همراه دارد. این تعاریف ما را به جایی میرساند که میتوان دریافت شناسایی ابعاد مختلف مد، نقش آن در هریک از این ابعاد و تاثیر خوب و بد آن در اجتماع، ادامه و حیات برندهای فعال در حوزه مد و فشن را منوط به اخلاقیت میکند. به طور خلاصه ترکیب تجارت و اخلاق روند تعیین کننده موفقیت برندها در آینده خواهد بود.
انتقال و اجرای الگوهای مصرفی کشورهای توسعه یافته در کشورهای درحال توسعه، نبود امنیت اقتصادی و تبدیل کالاهای مصرفی به کالاهای سرمایه¬ای، زنجیره تامین فشن را با کارگران اجباری و یا ترافیک انسانی در این کشورها آمیخته است.
به گفته Shraysi Tandon کارگردان مستند (Invisible Hands)، وقتی مردم در ارتباط با ترافیک انسانی فکر میکنند ربطش میدهند به تجارت جنسی اما حدود ۵۰ درصد از قربانیهای ترافیک انسانی شامل کودکانی هستند که تامین¬کنندههای (Fast Fashion) برای تامین نیروهای کار خود از آنها استفاده کرده و اجباری فروخته میشوند.
این اتفاق در کشورهای در حال توسعه به صورت مداوم و در قسمتهایی از اروپا در کارخانههای غیرقانونی میافتد.
صنعت تریلیاردی مد، میلیونها زن را استخدام میکند اما آنها را در معرض آزار و اذیت جنسی و کلامی در محل کار قرار میدهد.
جنبش جهانی #MeToo مورد توجه صنایع مختلف از جمله فیلم و موسیقی قرار گرفته است. اکنون زمان آن رسیده که صنعت مد این مفهوم را در زنجیره تامین و عرضه خود لحاظ کند و این در حالی است که هنوز سازمان دیدهبان حقوق بشر (HRW) دستورالعملی را به طور رسمی در ارتباط با منع آزار و اذیت جنسی ابلاغ نکرده است.
سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) در همکاری با سازمان دیدهبان حقوق بشر(HRW) گزارشی را در ارتباط با آزار و اذیت جنسی در کارخانهجات پوشاک فراهم آوردهاند که در همین خصوص درخواستی برای بررسی موارد مذکور در محیط کارخانهها، صادر کردهاند.
متاسفانه طبق گزارشات آزار و اذیت جنسی کارکنان در کشورهای در حال توسعه و تولیدکننده برندهای Fast Fashion بسیار زیاد است. به گفته Aruna Kashyap (Women’s Right Division HRW) این اتفاقات در پاکستان زیاد است چرا که زنان به منظور گزارش این آزار و اذیتهای کلامی و جنسی تهدید و اخراج میشوند. سوءاستفاده کلامی در بین کشورها بسیار رایج است و این درحالی است که ۵۹ کشور هنوز قوانینی مشخص برای برخود با این آزار و اذیتها تدوین نکردهاند.
شیوع بیشتر سوءاستفاده کلامی در فصلهای شلوغ تولیدات برندها میباشد. در همین خصوص صاحبان برندها باید به روشهای خرید و فروش خود توجه کافی کرده و تبلغات مصرفگرایانه خود را آگاهانه پیشبرده و یا سیستمی برای نظارت در کارخانهها در نظر بگیرند.
از زمان آغاز جنبش MeToo، اقداماتی امنیتی برای جلوگیری از سوءاستفاده جنسی و کلامی و همچنین ساختارهایی برای حمایت از قربانیان تنظیم و آماده شده است.
در اوایل سال ۲۰۱۸، صاحبان برندهای مطرح Vouge , Condé Nast دستورالعلهایی را برای روند عکاسی و فتوشاپ از مدلها، به منظور ممنوعیت هر گونه آزار جنسی و کلامی تدوین و ارائه کردهاند.
همچنین گروه The Model Alliance (MA) که توسط مدل معروف آمریکایی Sara Ziff در سال ۲۰۱۲ شکل گرفته است، طی سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۸ از تماسهای مکرر و گزرارشات نگران کننده از آزار و اذیتهای جنسی مدلها خبر داد. در همین خصوص وی در ماه می ۲۰۱۸ برنامه Respect را راهاندازی کرد. این برنامه توافقنامهای قانونی است تا از مدل ها در برابر آزار و اذیتهای جنسی محافظت کند.
در همین راستا HRW، به دنبال تنظیم یک معاهده جدید در ارتباط با آزار و اذیت جنسی و کلامی فعالان عرصه مد و فشن در سازمان بینالمللی کار (ILO) است. با تشکیل یک کنوانسیون پیگیری آسیبهای جنسیتی در ILO، دولتها میتوانند این قانون را گسترش داده و به منظور اجرای بهتر آن در سطح جامعه منابع و کارفرماهایی را به بخشهای پیگیری آزار و اذیت جنسی و کلامی با مسئولیت مشخص اختصاص دهند.
این گامی مهم در جهت تغییر ایدئولوڑی و رفتار در صنعت مد و فشن است.
نمایش سیاسی هفته مد نیویورک در تاریخ ۹ فوریه ۲۰۱۸ با مدیریت و اجرای Myriam Chalek (طراح فرانسوی، مدیرخلاق American Wardrobe و وکیل) نمایشی را با ۸ مدل (مشهور نبودند) که مورد تجاوز و آزار و اذیت جنسی و کلامی قرار گرفته بودند اجرا کرد. مدلها با یک میکروفون و یک مرد سیاهپوش با ماسک خوک روی صحنه قرار میگرفتند و هر کدام از تجارب خود سخن گفتند.
همچنین میتوان به فشنشوی Miss Gee با طراحی Gee chun-hee (طراح کرهای) که بر روی تمامی لباسها #Speak, #MeeToo و #Without you گلدوزی شده بود، اشاره کرد.
Rose McGowan، در فشن شوی کالکشن پاییز\زمستان Vivienne Westwood لباسی با شعارهای سیاسی و حمایتی از جنبش #MeToo حضور پیدا کرد.
جنبش اعتراضی (Time’s Up) سال ۲۰۱۸ در مراسم اسکار اشاره کرد که همگی با پوششی مشکلی در مراسم فرش قرمز به منظور حمایت از جنبش MeToo حضور یافتند.
تقریبا دو سال و چند ماه هست که جنبش MeToo شکل گرفته و رویکرد فاشیسم بدن و جنسیتگرایی مد تغییر جهت داده است. پایین لباسها بلندتر و طراحی آن ها گشادتر شده است. از لندن بگیر تا میلان، پاریس و نیویورک در فشنشوها شاهد نمایش جدیدی از برشها و طراحیها هستیم. از Stella McCartney گرفته تا Erdem از Coach تا Loewe و از Dior تا Max Mara دامنهایی طراحی شده که روی مچ پا را میپوشانند و آستینهایی بلند که تا نوک انگشتها میآیند. تاکید عرصه فشن از طراحی لباسهایی به اصطلاح بدننما و یا نمایش بدن مدلها به پارچه و پوشیدگی تغییر پیدا کرده است. در کل میتوان دریافت که لباسها پوشیدهتر شدند. به طور مثال Gucci، برند موفق و پیشتاز در عرصه مد و فشن، فشنشو و تبلیغات خود را با زنانی که لباسهای پوشیده بر تن دارند، انجام میدهد. به منظور مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.
این رویکری جدید به منظور حفظ ارزش زنان به دنبال شکلگیری جنبش #MeToo است.