ورق استیل دکوراتیو چیست؟ آیا شما در محیط خانه خود از ورق استیل دکوراتیو استفاده کرده اید؟ آیا میدانستید استفاده صحیح و خلاقانه از این محصولات فولادی تخت زیبایی محیط خانه شما را چند برابر می کند؟ در این مقاله به بررسی نحوه تولید و فرآیند ورق استیل دکوراتیو، انواع آن و جایگاه آن در صنایع مرتبط پرداخته می شود.
در ابتدا به بررسی ورق استیل پرداخته می شود. ورق استیل با توجه به ترکیب شیمیایی خاص خود، دارای خواص مکانیک منحصر به فردی است. ورق استیل با توجه به اینکه در مقابل خوردگی مقاومت بالایی از خود نشان می دهد، در بین مهندسین این حوزه کاربردهای فراوانی دارد.
در ابتدا ترکیب شیمیایی ورق استیل مورد بررسی قرار می گیرد. ترکیب شیمیایی این نوع ورق شامل درصد بالایی از آهن، حداکثر ۱٫۲ درصد کربن و وجود عناصر کروم و نیکل در ترکیب آن است. در واقع کروم و نیکل باعث می شود این نوع ورق فولادی غیر فعال شود و مقابل خوردگی مقاومت بالایی داشته باشد و کاربرد گوناگونی در صنایع مختلف داشته باشد. لازم به ذکر است که وجود عنصر مولیبدن در ترکیب شیمایی این فلز نیز باعث می شود مقاومت بسیار بالایی در مقابل خوردگی به خصوص در محیط های اسید های کاهنده داشته باشد.
قیمت ورق استیل نیز بسته به درصد مولیبدن و کروم است. افزایش درصد مولیبدن و کروم در آلیاژ، باعث افزایش قیمت ورق استیل می شود. همچنین ترکیب شیمایی این فولاد براساس شرایط کاری آن تعیین می شود. در صنایع آشپزخانه و لوازم خانگی و صنعت و لوازم پزشکی بیشتر از این نوع ورق استفاده می شود. در محیط های اسیدی که به عنوان محیط خورنده شناخته می شوند و بحث خوردگی فلزات بیشتر اهمیت پیدا می کند، ورق استیل بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال در محیط های آزمایشگاهی معمولا از ورق استیل استفاده می کنند. پروسه تولید ورق استیل نسبتا طولانی است. بایستی پس از آنکه در کوره های مخصوص این نوع فولاد ترکیب شیمایی آن مشخص شد، ورق های ضخیم آن بایستی طی ۷ مرحله نورد شوند.
ورق استیل دکوراتیو
ورق استیل دکوراتیو، یکی از انواع ورق استیل است که به صورت ضد زنگ می باشد که در ادامه به کاربرد ها، نحوه تولید و ویژگی های دیگر آن پرداخته خواهد شد. در ابتدا به صورت اجمالی به یک سری از ویژگی های این نوع ورق استیل پرداخته می شود. براقی، زیبایی، سطح صیقلی، مقاومت بالا در برابر خوردگی از ویژگی های مهم ورق استیل دکوراتیو است. ورق استیل مانند ورق گالوانیزه به صورت رول و شیت در بازار عرضه می شود.
اما با توجه به اینکه ورق گالوانیزه نیز در برابر خوردگی مقاومت بالایی دارد، شاید برای شما سوال باشد که ورق گالوانیزه چه تفاوتی با ورق استیل دارد. ورق گالوانیزه یکی از محصولات فولادی تخت است که به اندازه چند میلی متر پوشش فلز روی روی سطح آن به کار می رود. اما ورق استیل در ترکیب شیمیایی خود فلزات گران قیمتی نظیر کروم، نیکل و مولیبدن دارد.
ورق استیل در ابعاد مختلفی در بازار وجود دارد و معمولا ضخامت کمی دارند. سطح صاف و صیقلی آن در نتیجه صیقل دادن سطح آنهاست. کیفیت این نوع ورق زمانی معلوم می شود که به مرور زمان نسبت به خوردگی مقاومت خود را حفظ کند. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که یک محصول فولادی استیل را خریداری می کنید، اما پس از مدت زمانی زنگ می زند. دلیل زنگ زدگی آن کیفیت پایین این محصول است.
قیمت ورق استیل با توجه به اینکه در ترکیب شیمیایی خود فلزات گران قیمتی دارد، و معمولا بازار آن نوسان زیادی دارد، روزانه تغییر می کند. در ورق استیل دکوراتیو از رنگ های جذاب و دلنشینی در سطح آن استفاده می شود. و روی سطح آن پرداخت داده می شود. و طبیعتا قیمت آن بالاتر از نوع معمولی ورق استیل خواهد بود. ورق استیل دکوراتیو معمولا در محیط هایی مثل داخل آسانسور و در اغلب محصولات ظروف به صورت دکوری مورد استفاده قرار می گیرد. در انواع مات، براق و خش دار در بازار موجود است.
ورق استیل طلایی طرح دار
در میان انواع مختلف ورق های استیل دکوراتیو که کاربردی تزئینی دارند، نوع ورق استیل طلایی طرح دار نسبت به دیگر ورق ها از جذابیت بالایی برخوردار است. به گونه ای که بسیاری از افرادی که به شیک بودن محیط خود اهمیت میدهند، از این ورق استیل طلایی طرحدار استفاده میکنند.
ورق استیل طلایی طرح دار در دو حالت بگیر و نگیر در بازار وجود دارد و گرید معروفی بکار رفته برای ورق استیل طلایی طرح دار ورق ۳۰۴ و ۴۳۰ میباشد، گرید ۴۳۰ نوع بگیر و ۳۰۴ نوع نگیر میباشد.
از نظر مشخصات و ابعاد ظاهری نیز براحتی ابعاد ۰٫۴۰٫۴، ۱۲، ۱٫۲۲*۲٫۴۴ و ۱٫۲۵ * ۲٫۵ سانت پیدا میشود که بعا به صورت رول قابل عرضه میباشند.از طرفی ضخامت این نوع ورق ها بین ۰٫۴ تا ۰٫۸ میل میباشد که بسیار نازک بود و پیش از خرید حتما به عدم وجود موج بر روی ورق به خصوص در ضخامتهای پایینتر دقت فرمایید.
قابل ذکر است که ورق استیل طلایی طرح دار دکوراتیو در مقابل ورق استیل میرورطلایی قرار میگیرد که هیچ نوع طرحی بر روی آن وجود ندارد.
ورق های استیل طلایی طرحدار برای مواردی همچون تزئینات اتاقک آسانسور، اتومبیل، دکوراسیون لابی و پذیرایی و حتی برخی از لوازم خانگی کاربرد دارد
ورق فولادی ضد زنگ دارای خواص مطلوب مهندسی بوده است، و استفاده از آن در بخش ساختمان و تزئینات همواره مرسوم بوده است. فولاد ضد زنگ قابلیت فرم دهی خوبی داشته و سطح براقی دارد. این نوع ورق به صورت طرح های متنوعی تولید می شود. به عنوان مثال از طرح های سه بعدی استفاده می کنند که قیمت آن را بالا می برد.
ورق استیل دکوراتیو با توجه به طرح و رنگ منحصر به فرد، جایگاه ویژه ای بین معماران دکوراسیون داخلی و نمای خارجی ساختمان داشته است
ورق استیل طرحدار با طرح های گوناگونی مانند خشدار ، چرمی رنگ، ورق استیل طلایی طرح دار ، ورق استیل طلایی براق ، مسی ، آبی و مشکی در بازار موجود است. با توجه به نیاز روزافزون صنعت ساختمان و دکوراسیون داخلی، روز به روز نیاز به ورق استیل دکوراتیو بیشتر می شود و طرح ها و رنگ های آنها نیز متنوع تر می شود.
از اماکنی که می توان از ورق استیل دکوراتیو استفاده کرد می توان به پوشش آن در سقف اماکن دیدنی و مذهبی، مکان های هنری و عمومی، نمای ساختمان ها و برج ها، استفاده در کارخانجات به خصوص کارخانجات مواد غذایی و استفاده در هتل ها استفاده کرد.
ورق استیل مشبک، شامل تعدادی سوراخ در سطح ورق فولادی است که با توجه به درخوات مشتری تولید می شود. ورق استیل مشبک کاربردهای گوناگونی دارد که می توان به ساخت دستگاه های دانه بندی و سرند کردن حبوبات، صنعت پرورش ماهی و آبزیان دیگر و خشک کردن میوه ها و غیره اشاره کرد. ورق استیل پانچ یا مشبک معمولا در ابعاد ۱*۲ متر تولید می شود. و با گرید ۳۰۴ در بازار عرضه می شود.
تعیین جنس ورق استیل دکوراتیو بیشتر توسط مهندسین این حوزه تعیین می شود، اما بایستی برای دیواره های خارجی ساختمان از ورق ضد زنگ سری ۳۰۰ استفاده شود. لازم به ذکر است که از ورق گالوانیزه نیز می توان به جای ورق استیل ضد زنگ استفاده کرد. قیمت ورق گالوانیزه معمولا کمتر از ورق استیل است. بنابراین از لحاظ اقتصادی ورق گالوانیزه به صرفه خواهد بود.
همانطور که گفته شد یک سری ویژگی منحصر به فرد ورق ضد زنگ مانند ضد فرسایشی بودن آن در طول زمان های طولانی، جوش پذیری عالی آن، انعطاف بسیار عالی آن و … استفاه از آن را همواره در دستور کار قرار داده اند. در حالیکه می شود گفت این ویژگی های اشاره شده در سایر فولادها در کنار یکدیگر به سختی یافت می شود. اما ورق استیل ضد زنگ این ویژگی های مهم را در کنار یکدیگر دارد.
طرح های ورق استیل بسیار متنوع است و شما می توانید از میان چندین طرح جذاب و زیبا، چندین گزینه برای انتخاب داشته باشید. این نوع ورق ها در تنوع رنگ نیز بسیار خوب هستند. با پیشرفت تکنولوژی و علم، هر روز با رنگ و طرح های جدیدی روانه بازار می شوند. با توجه به اینکه این نوع ورق ها در برابر خوردگی بسیار مقاوم هستند، در نماهای خارجی به عنوان تزیینات بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. و نیاز کاربران در این زمینه را تامین می کنند.
ورق استیل دکوراتیو انواع گوناگونی دارد که می توان به ورق استیل آینه ای طلایی، ورق استیل براق، ورق استیل خش دار مسی، ورق استیل خش دار رز گلد، ورق استیل مات و ورق استیل آینه ای ساده اشاره کرد.
در ابتدا بایستی مذاب در کوره های مخصوص فولاد ضد زنگ آلیاژسازی شود. لازم به ذکر است که کوره های مخصوص به این دلیل است که هدر رفت عناصر با ارزش در فولاد سازی ضد زنگ بسیار کم باشد. از کوره های آلیاژ سازی فولاد ضد زنگ می توان به AOD و VOD اشاره کرد. استفاده از کوره های اتمسفر خنثی یا گاز خنثی هم هزینه بر خواهد بود، و هم هدر رفت بیشتری خواهد داشت.
پس از آنکه توسط کوره های مخصوص آلیاژ سازی صورت گرفت، چندین بار مذاب را تست می کنیم تا ببینیم به ترکیب شیمیایی مورد نظر رسیده است یا نه. و درد نهایت ترکیب شیمیایی به تایید نهایی می رسد. پس از آن توسط ریخته گری پیوسته فولاد ضد زنگ به شکل شمش اسلب تولید می شود.
برای کاهش ضخامت شمش تولید شده در این فرآیند، بایستی محصول تولید شده چندین مرحله تحت نورد قرار بگیرد تا به ضخامت مورد نظر برسد. این فرآیند با چند سری غلطک با فشار زیاد صورت می گیرد. نورد برای این آلیاژ بایستی به صورت گرم باشد. یعنی در حین تغییر شکل بایتستی دما بالا باشد تا شکل پذیری خوب باشد. بایستی تمامی پارامتر ها به خوبی رعایت شود تا خواص فولاد استیل ضد زنگ دچار عیب و ایراد نشود.
مرحله نورد زمانی پایان می یابد که ضخامت ورق ضد زنگ به اندازه مورد نظر برسد. ورق استیل ضد زنگ معمولا در ضخامت های کم به صورت رول روانه بازار می شود. اما معمولا برای سایر ضخامت ها به صورت شیت فابریک روانه بازار می شود. ورق استیل دکوراتیو در گریدهای مختلفی تولید می شود که در ادامه به برهی از آنها خواهیم پرداخت.
ورق استیل دکوراتیو انواع گریدهای متنوع را دارد. اما بیشترین و مهمترین گریدی که در این نوع ورق فولادی به کار می رود، آلیاژ ۳۰۴ است. این دسته از فلز ضد زنگ جذب آهن ربا نمی شود. علت این موضوع نیز این است که در دمای محیط فاز آستنیت فولاد پایدار شده است. علت این که فاز آستنیت در دمای محیط پایدار شده است، حضور عنصر نیکل در ترکیب شیمیایی ورق فولادی است. از دیگر گرید های فولاد ضد زنگ می توان به ۴۳۰ اشاره کرد. این آلیاژ، بر خلاف آلیاژ قبلی جذب آهن ربا می شود. این گرید ترکیب شیمیایی متفاوتی نسبت به گرید قبلی دارد. در نتیجه خواص آن نیز نسبت به آن متفاوت خواهد بود.
به طور کلی آلیاژهای استیل گریدهای متنوع و متعددی دارند. معمول ترین نوع ورق استنلس استیل دکوراتیو از آلیاژ ۳۰۴ تولید میشود. آلیاژ ۳۰۴ را میتوان پر مصرف ترین گرید استیل در نظر گرفت. این آلیاژ در دسته آلیاژهای نگیر قرار میگیرد. به این معنا که آهنربا جذب آن نمیشود. علت این موضوع پایداری فاز آستنیت در دمای محیط است. علت اصلی این پایداری حضور مقادیر چشم گیری نیکل در ریز ساختار است. این ورق قابلیت شکل پذیری و انعطاف پذیری بالایی دارد.
ورق ضد زنگ فولادی در رنگ های مختلفی تولید می شود. که جذابیت استفاده از این محصولات را دو چندان می کند. رنگ مورد استفاده در این ورق ها روی قیمت این محصول نیز تاثیر می گذارد. معمولا از تکنولوژی پیشرفته PVD برای پوشش دادن ورق ضد زنگ استفاده می شود که به نوبه خود تاثیر زیادی روی قیمت محصول خواهد گذاشت. فرآیند PVD نشاندن یک فلز روی سطح توسط بخار فیزیکی فلزات است. این فرآیند بسیار گران است و بایستی در خلا صورت گیرد.
نکته ای که در خصوص این کالا وجود دارد قابلیت ارائه در رگهای مختلف است. این موضوع و کیفیت رنگی که به شکل پوشش روی ورق اعمال شده از عوامل اثر گذار بر قیمت ورق استیل دکوراتیو است.
معمولا این محصول به بازار ایران وارد می شود. و ما واحد صنعتی رسمی در تولید ورق استیل ضد زنگ نداریم. فرآیند تولید ورق استیل بسیار پیچیده است مخصوصا مرحله آلیاژسازی در کوره های مخصوص. اما انتظار بر این است که در آینده ای نزدیک مراکز تولید محصولات فولادی مثل فولاد آلیاژی ایران در یزد و فولاد آلیاژی اصفهان در راستای تولید این محصول فولادی اقدامات خوبی را انجام دهند. کارخانه های tisco در چین، posco در کره جنوبی، YC و YLS در تایوان از مهمترین کارخانجات تولید ورق استیل ضد زنگ هستند.
