گاهی پیدا کردن شغل مناسب میتواند از انجام دادن هر کاری در دنیا سخت تر و چالش برانگیز تر باشد. بسیاری از افراد در مواجهه با این تصمیم سخت از آن فرار میکنند و یا در همان مسیری قدم میگذارند که دیگران پیش تر رفته اند. این افراد معمولا سطح رضایت شان از زندگی بالا نخواهد بود و بعد از گذشت چند سال تازه متوجه میشوند در پیدا کردن شغل شان اشتباه کرده اند.
اما شما که دارید این مقاله را میخوانید مشخص است از دایره آن گروه از افراد بیرون زده اید و میخواهید خودتان آگاهانه آینده را رقم بزنید. بدانید که همین تلاش و تحقیق اولین امتیاز برتری تان نسبت به آن افراد خواهد بود. این ویژگی شما تحسین برانگیز است.
در ادامه با ما نویسندگان swupp.co همراه باشید تا جرقه ای که در ذهن تان خورده را تبدیل به آتشی روی مشعل کنیم. سپس خواهید دید که با در دست داشتن این مشعل ادامه مسیر تا چه حد برای تان روشن و مشخص خواهد بود.
مخاطبان این مقاله عموما به سه دسته تقسیم میشوند: اولا دسته ای که دانش آموز یا دانشجو اند و میخواهند برای انتخاب رشته تحصیلی شان و آینده شغلی آن رشته تحقیق کنند. دسته دوم فارغ التحصیلان یا افرادی هستند که سریعا به دنبال شغل میگردند و میخواهند همین روزها مشغول به کار شوند. و دسته سوم افرادی اند که یک یا چند جا کار کرده اند و تجربه دارند و احتمالا همین الان هم مشغول به کار اند؛ اما به هر دلیلی، اعم از ارتقای سطح خود یا نارضایتی از شغل قبلی، قصد دارند مسیر شان را تغییر دهند. ما برای هر سه این افراد نکات ویژه ای داریم تا هیچ کدام از این شرایط متفاوت نادیده گرفته نشوند.
ابتدا اصول کلی پیدا کردن شغل مناسب و نکات مشترکی که در این باره وجود دارد را یک به یک برمیشماریم و سپس به بررسی دقیق و ویژه هر یک از این سه گروه میپردازیم.
۱. شناخت خود
پایه های هر تصمیم اصولی و درستی بر شناخت استوار است؛ و تصمیم گیری درمورد شغل و حرفه یکی از حساس ترین تصمیمات زندگی هر انسانی است. پس اولین و مهم ترین مرحله تعلق میگیرد به شناخت خودتان. شما باید روحیات خود را بشناسید و بدانید چه شرایطی برای رشد و پیشرفت تان مناسب است.
هر کس برای شناخت خودش میتواند از ابزار های متفاوتی استفاده کند. یکی با نوشتن به کشف خودش میپردازد و دیگری با حرف زدن درمورد خودش. برخی افراد از مشاور ها و روانکاو ها کمک میگیرند. شما فقط باید با کمی آزمون و خطا روش مناسب خود را پیدا کنید و با تلاش مستمر به کشف درونیات خود مشغول شوید.
اگر احساس میکنید ایده ای درمورد خودتان و شخصیت تان ندارید، به این توجه کنید که دیگران شما را با چه ویژگی هایی میشناسند. آن ها شما را برای چه مهارت هایی تشویق میکنند و چه چیز شما در چشم دیگران برجسته است؟ توجه به نظر دیگران میتواند به شما سرنخ های مفیدی بدهد.
اگر باز هم احساس میکنید شناختی از خودتان و علایق تان ندارید، سری به کودکی تان بزنید. به یاد بیاورید که در آن دوران چه فعالیتی برایتان جالب بود و ساعت ها شما را سرگرم میکرد. چه آرزویی در سر داشتید و هر شب درموردش خیال پردازی میکردید؟ گاهی همان رویا های کودکی ارزش زنده شدن دارند و میتوانند به مسیر شما شکل بدهند.
وقتی بدون شناخت کافی از خودتان دنبال پیدا کردن شغل باشید ممکن است مسیری را انتخاب کنید که برای تان تبدیل به منبع استرس و اضطراب شود.
برای پرهیز از این حالت، باید احساسات خود را شناسایی و آنالیز کنید. تکنیکی که میتوانید به کار ببرید این است که در طول یک هفته احساسات تان نسبت به فعالیت های روزمره را ریز به ریز بنویسید. فعالیت هایی مثل صبح زود بیدار شدن، چند ساعت ثابت نشستن جلوی لپتاپ و کامپیوتر و… که هر کدام مربوط به یک سبک شغلی است. برای توصیف احساسات تان از این علائم استفاده کنید:
++ (دو علامت مثبت) : احساس رضایت شدید
+ (یک علامت مثبت) : احساس خوشایندی و رضایت
– (یک علامت منفی) : احساس ناخوشایندی و نارضایتی
– – (دو علامت منفی) : احساس نارضایتی شدید
پس از یک هفته فعالیت هایی که یک یا دو علامت منفی کنار شان دارند را یک جا جمع کنید و فعالیت هایی که یک یا دو علامت مثبت دارند را هم جایی دیگر. حالا میتوانید این فعالیت ها را با سبک های مختلف زندگی یک فرد شاغل تطبیق بدهید؛ سبک هایی مثل زندگی کارمندی، فریلنسری و… که پیشتر به توضیح کامل شان خواهیم پرداخت.
با انجام این کار شما یک آنالیز مفید و مشخص درمورد سبک زندگی مطلوب تان به دست می آورید. گرچه این روش زیاد دقیق نیست و برای بررسی سبک زندگی مطلوب هر فرد باید زمانی بیشتر از یک هفته گذاشت، اما با انجام دادن همین چند مرحله کوتاه هم میتوانید اطلاعات به در بخوری درمورد خودتان پیدا کنید که قبلا از وجودشان خبر نداشتید.
۲. شناخت بازار کار
حالا که به شناختی اجمالی از خودتان رسیدید باید برویم سراغ شناخت بازار کار. همان طور که میدانید، محیط های کاری با هم بسیار متفاوتند و هر کسی با هر تیپ شخصیتی ای نمیتواند در همه آن ها دوام بیاورد. بگذارید به سه گروه کلی محیط های کاری که هر کدام مناسب تیپ شخصیتی خاصی هستند، یک نگاه کلی بیندازیم:
حوزه های شغلی مختلف عبارتند از
اگر روحیه کار تیمی دارید، اگر بلدید رهبری کنید، اگر ایده های تازه ای دارید که میتواند زندگی خودتان و دیگران را بهتر کند، و اگر ریسک پذیر هستید، راه اندازی یک کسب و کار میتواند همان زمین حاصلخیزی باشد که نهال وجود شما درش به خوبی رشد میکند.
اگر از خودتان تصویر یک کارمند در سر دارید شما احتمالا منظمید و اهل برنامه ریزی، امنیت شغلی برای تان مهم است، از کار گروهی لذت میبرید و خواهان یک روند پیشرفت ثابت و یکنواخت در طول سال های زندگی خود هستید.
و اگر تنوع طلبید، آزادی شغلی برای تان در اولویت است، دل تان نمیخواهد در چهارچوب ها قرار بگیرید، برنامه های دقیق و منظم به شما احساس خفگی میدهد، تنهایی کار کردن را به کار تیمی ترجیح میدهید و از ریسک کردن نمیترسید، احتمالا شغل فریلنسری برای شما یک شغل رویایی خواهد بود.
اکنون که انتخاب هایتان محدود تر شده، برای هدف گیری یک نقطه مشخص در پیدا کردن شغل باید شرایط خود کسب و کار ها را هم بررسی کنید. کدام حیطه کاری نیروی جدید نیاز دارد؟ در کدام زمینه شغلی میشود پیشرفت کرد؟ اصلا کجا دنبال کار بگردم و کجا کار پیدا کنم؟
اولین منبع شما برای مطلع شدن از فرصت های شغلی منابع آنلاین هستند. پلتفرم های بسیاری وجود دارند که روزانه آگهی های استخدام متعددی منتشر میکنند. بیشتر از جستجو در صفحات روزنامه های چاپی، به این پلتفرم های به روز و جدید سر بزنید. کافی است کلمه استخدام را در یکی از موتور های جستجو تایپ کنید تا لیست بلندبالای پلتفرم های کاریابی جلوی چشم تان ظاهر شود.
کار مفید دیگری که میتوانید انجام دهید پیگیر بودن در رسانه های اجتماعی است. صفحات مجازی افراد موفقی که دوست دارید شما هم شغل شان را داشته باشید را دنبال کنید. آن ها هر از گاهی موقعیت های کاری مربوط به حرفه خود را معرفی میکنند. صفحات مربوط به شرکت یا سازمان هایی که آرزو دارید در آن ها کار کنید را هم به منظور آشنایی با محیط شان دنبال کنید.
اگر خیلی علاقه مند به همکاری با فرد، شرکت یا سازمان خاصی هستید میتوانید با رعایت اصول و عدم ایجاد مزاحمت به آن ها ایمیل بدهید یا تماس بگیرید و درباره موقعیت های شغلی ای که دارند یا در آینده خواهند داشت پرس و جو کنید. این روش را نمیشود زیاد به کار گرفت و بهتر است منتظر دیدن آگهی استخدام آن ها بود. اما اگر خوش شانس باشید گاهی همین یک تماس یا ایمیل کل فرایند یافتن شغل را برای شما طی میکند.
بیکار ها؛ منبع پنهان اطلاعات شغلی!
اگر فرد بیکار و بدون شغل اطراف تان هست به طرز مودبانه ای از آن ها دلیل کار نکردن شان را بپرسید. خیلی از آن ها خوشحال میشوند که نصیحت های مفید شان را درمورد اشتباهاتی که در این زمینه منجر به شکست میشود با شما در میان بگذارند. همچنین احتمالا تجربه های جالب و کمتر گفته شده ای در رشته های کاری مختلف دارند که برای تان تعریف کنند. بیکار ها را جدی بگیرید!
۳. شبکه سازی
شبکه سازی یا ساختن یک شبکه انسانی (Networking) یعنی برقراری ارتباطات موثر و فراگیر با افرادی که پتانسیال این را دارند که به شما سود برسانند. افرادی که در شبکه شخصی خود دارید برای شما مانند پلی عمل میکنند که شما را وارد سواحل دوردست فرصت های درخشان میکند. البته این ارتباطات دوطرفه هستند و شما هم باید برای آن ها شخصی مفید واقع شوید.
این اصل را میشد زیرمجموعه اصل دوم قرار داد؛ اما به قدری حائز اهمیت بود که تصمیم گرفتم به عنوان اصلی مجزا بیانش کنم.
برخلاف اسمش که سخت و پرطمطراق به نظر میرسد، ساختن یک شبکه انسانی کار ساده ای است. کافی است در دورهمی ها و سمینار های مربوط به حرفه تان حضور پیدا کنید یا حتی در کافه و دانشگاه و کتابفروشی افراد مرتبط با رشته تان را پیدا کنید و سلامی رد و بدل کنید.
همین سلام و احوالپرسی ها و گفتگوهای کوچک در حد آشنایی، روزی به داد تان خواهند رسید. چرا که خیلی از شرکت ها و سازمان ها پیش از انتشار عمومی آگهی استخدام، فرد استخدامی مورد نظر را پیدا میکنند. میپرسید چطور؟ نکته همین جاست: افرادی که در یک شبکه انسانی هستند یکدیگر را به مدیران شان معرفی میکنند و برای هم فرصت می آفرینند.
لینکدین؛ پلتفرمی حرفه ای برای افراد حرفه ای
یکی از بهترین راه ها برای شبکه سازی آنلاین، حضور فعال در پلتفرم لینکدین (LinkedIn) است. لینکدین جایی است برای ساختن یک شبکه انسانی قوی و در پی آن پیدا کردن شغل. تمرکز این پلتفرم بر زندگی شغلی و حرفه ای افراد است و به شما این اجازه را میدهد که در پروفایل خود، به تفصیل از مهارت هایتان حرف بزنید و تجربیات خود را بیان کنید.
هم کسانی که به دنبال کار میگردند در لینکدین حضور دارند، هم شرکت هایی که قصد دارند نیروی جدید استخدام کنند، هم حتی کسانی که مشغول به کار اند و نه قصد استخدام کردن دارند نه قصد استخدام شدن. یعنی شما با حضور در لینکدین هم میتوانید فرصت های کاری را سریع پیدا کنید، هم دنبال کارمند جدید برای رشد کسب و کار تان باشید، و هم از تجربیات دیگران و محتوای مفیدی که منتشر میکنند بهره ببرید.
هرچند در لینکدین میشود از لحظات روزمره زندگی عکس و متن و ویدیو به اشتراک گذاشت، محور اصلی پست های لینکدین شما باید زندگی شغلی تان باشد.
ارتباطاتی که در لینکدین درست میکنید به مرور زمان باعث میشوند بیزنس های بزرگ تر و موفق تری از پروفایل شما بازدید کنند و این اتفاق شانس کار پیدا کردن تان را افزایش میدهد.
پس بخشی از وقت و انرژی تان را صرف گسترش شبکه تان کنید و خواهید دید پیش از اینکه شما به دنبال شغلی بروید آن شغل خودش به شما پیشنهاد میشود. چه چیزی از این بهتر؟
برندسازی شخصی
کار دیگری که در خلال شبکه سازی میشود آن را انجام داد و به روند پیدا کردن شغل شما در کل این پروسه کمک خواهد کرد، برند سازی شخصی (Personal Branding) است. اصلا این برند سازی شخصی یعنی چه؟
شما برای برند سازی شخصی ابتدا نیاز دارید به خودتان شبیه یک شرکت نگاه کنید. باید دیدگاه تان اینطور باشد که شما بزرگ ترین پروژه خود هستید. با داشتن این دیدگاه میشود این مفهوم را تعریف کرد.
برند سازی شخصی یعنی نظارت بر تصویری که دیگران از شما دارند. یعنی کنترل چهره ای که از شما در دنیای بیرون نشان داده میشود. فضای مجازی یکی از قدرتمند ترین ابزار ها برای ساختن یک برند برای خودتان است. هسته مرکزی این کار این است که با مخاطبان تان ارتباط موثر و پایدار داشته باشید و در این فرایند ارزش خودتان و کار تان را به آن ها نشان دهید.
برند سازی درست و اصولی میتواند مسیر پیدا کردن شغل را برای تان خیلی هموار تر از چیزی که هست بکند.
وقتی با یک برند شخصی وارد فضای رقابتی کار پیدا کردن شوید، همین یک ویژگی و امتیاز، شما را یک سر و گردن از رقبا بالا تر میبرد.
پس هرچه سریع تر دست به کار شوید و کنترل ارتباطات اجتماعی تان را در دست بگیرید، با رعایت دو اصل شبکه سازی و برند سازی!
۴. ارسال رزومه و حضور در مصاحبه شغلی
حالا که بنیه و پایه های اساسی پیدا کردن شغل را دارید وقت آن است که وارد میدان شوید. درمورد رزومه نوشتن کمی آموزش ببینید (آموزش های آنلاین و رایگان در سطح اینترنت موجودند) و سپس متوجه میشوید از همین زندگی ای که گذرانده اید چه رزومه خوبی میشود ساخت؛ حتی اگر خودتان فکر کنید زندگی پرباری نداشته اید.
رزومه تان را برای چند جا از اولین های لیست اولویت هایتان بفرستید و منتظر جواب باشید.
حالا احتمالا از چند جا پذیرش گرفته اید و در عین خوشحالی، استرس قبولی در مصاحبه را دارید. نگران نباشید. با رعایت چند نکته ساده از مصاحبه هم میشود به خوبی گذشت.
چکیده ای از نکات مربوط به شرکت در مصاحبه شغلی:
اگر در مصاحبه ای رد شدید اعتماد به نفس خود را از دست ندهید. شما تا آخر این مسیر به اعتماد به نفس تان نیازی مبرم دارید. پس با قدرت حفظش کنید، سر تان را بالا بگیرید و بروید سراغ فرصت های دیگر.
کلیات استخدام شدن و پیدا کردن شغل را برای تان بیان کردیم. حالا نوبت به جزئیات ویژه و مخصوص برای گروه های مختلف افراد میرسد.
اگر مشغول به تحصیل هستید از همین ابتدا درمورد مسیر شغلی احتمالی ای که پیش روی تان هست پرس و جو کنید و با مخصصان آن رشته در ارتباط باشید.
فایده این کار این است که زودتر از بقیه متوجه نیاز های بازار کار میشوید و تا وقت هست شروع به کسب مهارت های لازم برای شغل آینده تان میکنید. به درستی میدانید چه مهارت های جانبی ای را باید در خود تقویت کنید و چه مهارت هایی به درد رشته و کار شما نمیخورند تا وقت خود را بیهوده صرف شان نکنید.
اطلاعات خود را درباره آینده آن شغل و آن رشته مرتبا به روز رسانی کنید و به اطلاعاتی که چند سال پیش یا حتی چند ماه پیش کسب کرده اید اکتفا نکنید. حواس تان باشد که دنیای بیزنس با سرعت فزاینده ای در حال پیشروی است. پس شما هم نیاز دارید هم سرعت و هم قدم با آن پیش بروید و خود را آپدیت کنید.
به این نکته توجه کنید که شما در هر رشته ای بهترین باشید مشاغل مربوطه و فرصت های طلایی خودشان می آیند در خانه تان را میزنند. و برای بهترین شدن در هر کاری، باید آن را دیوانه وار دوست بدارید.
نکته جالبی که متخصصان این حوزه مطرح کرده اند این است که درآمد تاثیر زیادی بر افزایش رضایت شغلی ندارد اما برعکس، رضایت شغلی تاثیر زیادی در افزایش درآمد دارد. برای مثال اگر شما پزشکی شوید که به درآمد خوبی هم رسیده اما به شغلش عشق نمیورزد هرچقدر هم درآمد تان بیشتر شود هنوز نمیتوانید عاشقانه شغل تان را دوست بدارید. ولی اگر به حرفه ای مثل عکاسی علاقه داشتید باشید همین علاقه رفته رفته باعث افزایش درآمد شما خواهد بود چون شما به خاطر عشقی که به مسیر خود دارید به طور جدی پیگیر کار هایتان میشوید و برای پیشرفت خود تلاش میکنید.
پس به جای نگرانی درباره آینده خود، مسیر درست را انتخاب کنید و بدانید هیچ فاکتور دیگری به اندازه علاقه و انگیزه درونی شما مهم و قدرتمند نیست.
احتمالا الان بزرگ ترین سوالی که به عنوان یک فارغ التحصیل ذهن تان را درگیر کرده این است که کجا کار پیدا کنم؟ کجا دنبال کار بگردم؟ نگران نباشید. ما برای شما هم نکات ویژه ای داریم که سرنخ های خوبی برای کار پیدا کردن بهتان میدهد.
مشغول بودن در یک محیط کاری خوب میتواند از هر دانشگاهی برای شما آموزنده تر باشد. پس در راه پیدا کردن شغل، کارآموزی میتواند قدم عالی ای برای شروع باشد.
یکی از مزیت های کارآموزی این است که استرس و نگرانی شما را کاهش میدهد و بهتر در جریان روند یادگیری قرار میگیرید. چرا که اگر بدون گذراندن دوران کارآموزی از همان ابتدا استخدام رسمی شوید بابت پولی که دریافت میکنید احساس تعهد زیاد، و در پی آن احساس نگرانی میکنید از اینکه نکند کارم را به خوبی انجام ندهم. این مسئله میتواند شما را درگیر کمال گرایی کند. و کمال گرایی یعنی کشتن خلاقیت و وقت.
اما زمانی که شروع تان با کارآموزی باشد این احساسات منفی در شما کاهش پیدا میکنند و کارفرما هم میداند که شما برای یادگیری آمده اید و با شما صبوری خواهد کرد. همین مسئله باعث میشود ارتباط تان با رئیس احتمالی آینده تان با احساسات مثبت شروع شود و او که شاهد روند یادگیری و پیشرفت سریع تان بوده به شما احساس صمیمیت و اعمتاد بیشتری داشته باشد در مقایسه با دیگر کارکنان.
پس از یک یا چند ماه کارآموزی، با اعتماد به نفس عالی و کوله باری از تجربه درخواست استخدام رسمی شدن بدهید. این مسیر پیشنهادی با کاهش فشار و سرعت، مسیری ایده آل برایتان خواهد بود.
پس دوره های کارآموزی را جدی بگیرید و دیدگاه مثبتی به آن ها داشته باشید. چرا که در همین دوره ها میشود یک آینده عالی را پی ریزی کرد.
گاهی اوقات کاری که در حال انجامش هستید آنقدر از ارزش ها و علایق تان دور است که میتواند هر روز احساس بد به شما تزریق کند و به تدریج شما را درگیر اضطراب و افسردگی کند. در این شرایط سلامت روحی شما در اولویت قرار میگیرد و بهتر است از آن شغل استعفا بدهید و تغییری در زندگی و مسیر شغلی خود ایجاد کنید. حتی بعضی تحقیقات نشان داده اند که افراد بیکار از افرادی که مشغول به کارند اما شغل خود را دوست ندارند شاد تر اند.
البته همین مسئله هم پیچیدگی های خودش را دارد. شما اگر از لحاظ مالی وابسته آن شغل باشید و بدون درآمدش نتوانید زندگی خود را اداره کنید، استعفا دادن گزینه مناسبی برای تان نیست. در عوض میتوانید با تغییرات جزئی در محیط کار و بهبود روابط خود با کارفرما و همکاران تان کمی از سطح اضطراب تان بکاهید.
نکته دیگر این است که در برخی شرایط برای دستیابی به اهداف بلندمدت شما مجبورید در برحه هایی از زندگی، دشواری شغل خود را تحمل کنید. بعد این تحمل کوتاه مدت است که خوبی ها و مزایای کار تان پدیدار میشود.
در این شرایط اگر برنامه و هدف درستی برای زندگی تان داشته باشید دیگر دچار شک و تردید نخواهید بود و با در نظر داشتن موفقیت تان در بلندمدت، سختی های کار را به راحتی تحمل میکنید.
اما اگر بعد از تمام این شروطی که بیان کردم باز هم لازم دیدید تغییر شغل بدهید، ما این جاییم تا در این مسیر راهنمایی تان کنیم و در پشت سر گذاشتن این چالش به شما کمک کنیم.
این را بدانید که دیگر مدرک گرایی در دنیا رواج ندارد. پس غصه آن را نخورید که مدرک یک رشته را ندارید یا در دانشگاه آن رشته را نخوانده اید. فقط به فکر کسب آن مهارت باشید. دنیای اینترنت کنونی سرشار است از منابع آموزشی باکیفیت که بسیاری از آن ها کاملا رایگان اند و یا با قیمت خیلی کمی ارائه میشوند. پس دیدگاه های قدیمی درباره مدرک گرایی را دور بیندازید و برای یک شروع جدید فقط به فکر یادگیری عمیق باشید.
نکته دیگری که بهتر است بدانید این است که؛ کارفرمایی خوب است که با شما شبیه یک همکار رفتار کند نه شبیه یک زیردست. این مسئله را تمام مدیران حرفه ای دنیا میدانند. پس چه در شغل قبلی تان چه در شغلی که در آینده خواهید داشت این دیدگاه را در رئیس یا مدیر تان کشف کنید. اگر احساس کردید به شما دیدگاه یک زیردست را دارد و برای کاری که میکنید ارزش قائل نیست، احتمالا مدیر حرفه ای و مناسبی نیست.
کلام آخر
کار پیدا کردن پروسه ای طولانی مدت است و از قبل باید پایه های یک شغل خوب را با یادگیری مهارت های مناسب ریخت. پس از فراگیری مهارت ها، باید بتوانید به خوبی آن ها را عرضه کنید. برای ارائه خود و مهارت هایتان نیاز دارید رزومه خوبی بنویسید، شبکه انسانی بسازید و روی برند شخصی تان تمرکز کنید.
متوجهیم که تمام این کار ها میتوانند برای تان سخت به نظر برسند. اما با به کار گیری روش هایی که در این مقاله توضیح دادیم و با استفاده حداکثری از قابلیت های فضای مجازی در عصر امروز، کل این فرایند برای تان لذتبخش و سریع تر از قبل پیش خواهد رفت. در بخش کامنت ها آماده شنیدن نظرات و تجربیات ارزشمند تان هستیم.
منبع: سایبر عمده