تکامل طرح در فرش ایرانی

امروزه، کمتر منزلی می‌توانید پیدا کنید که در دکوراسیون آن، از فرش استفاده نشده باشد. این محصول دوست‌داشتنی، از زمان‌های گذشته یک پای ثابت از خانه‌های ایرانیان بوده است و در دوره‌های تاریخی مختلف، تغییراتی، هم در روند تولید آن و هم در نحوه‌ی طراحی آن صورت گرفته است، اما هنوز هم با قدرت در بازار حضور دارد و مشتریان پر و پا قرصی هم برای آن می‌توان پیدا کرد. امروزه، در صورتی که در مغازه‌های مخصوص فروش فرش و یا مجموعه‌های بزرگ فروش فرش مانند سرای ابریشم قدم بزنید می‌توانید فرش‌های مختلف با طرح‌های متنوعی ببنید. از طرح‌های اسلیمی و کلاسیک گرفته تا استفاده از مدرن‌ترین طراحی‌ها در بافت فرش. اما همیشه هم این گونه نبوده است و در گذشته، مشتریان معمولا از طرح‌های شبیه به هم فرش استفاده می‌کردند.

از آن جایی که تولید و بافت فرش در ایران به قرن‌ها قبل باز می‌گردد، تولید این محصول در زمان‌هایی که تکنولوژی‌های تولیدی حتی ابتدایی هم وجود نداشت، انجام می‌شد. از آن جایی که معمولا کار تولید فرش، از همان طراحی تا بافت و حتی فروش، معمولا توسط یک نفر، یا یک گروه محدود انجام می‌شد، خیلی به تنوع در طراحی اهمیتی داده نمی‌شد. البته فرش‌های ایرانی از ابتدا هم بسیار زیبا بودند و خیلی از خارجی‌ها را انگشت به دهان می‌گذاشتند. اما تنوع چندانی در طراحی‌ها دیده نمی‌شد. به نحوی که حتی یکی راه‌های شناختن فرش‌های اصیل ایرانی، با توجه به منطقه‌ای که در آن تولید شده است، بررسی ویژگی‌های طرح آن است. البته برای تولید فرش‌هایی که برای دربار پادشاهان و منزل افراد ثروتمند انجام می‌گرفت، از طراحی‌های حرفه‌ای هم استفاده می‌شد.

رسیدن به ایران

با گذشت زمان، پای خارجی‌ها هم به بازار ایران باز شد و استقبال خوبی هم از فرش کلاسیک ایرانی کردند. این بود که راه صادرات فرش ایرانی، به خارج از مرزهای کشور هم هموار شد. اما این موضوع، باعث شد تا مردمی با فرهنگ‌های کاملا متفاوت که سبب تفاوت سلیقه‌ی آن‌ها هم می‌شد، به مشتریان این محصول اضافه شوند. این موضوع وقتی تاثیرگذاری بیشتری پیدا کرد که با گسترش راه‌های ارتباطی، مردم داخل ایران هم کم کم با سلیقه‌ی فرهنگ‌های دیگر آشنا شدند و برخی از آن‌ها، به استفاده از طراحی‌هایی که از این فرهنگ‌ها نشات می‌گرفت، علاقه‌مند شدند.

در این شرایط، تولیدکنندگان فرش هم باید به فکر راه چاره‌ای می‌بودند تا بازار محصولات خود را از دست ندهند. از این رو بود که کم کم پای طراحی‌های مدرن هم به بازار باز شد. دیگر فقط بازار فرش جای طراحی‌هایی نبود که به شیوه‌ی سنتی و معمولا با استفاده از طرح‌های اسلیمی تولید شده بودند. در بازار فرش، تنوع زیادی حاکم شده بود.

تکامل طراحی

این تکامل طراحی، امروزه به جایی رسیده است که حتی طراحی‌های عروسکی نیز می‌توان در بازار پیدا کرد. افرادی که به دنبال فرش اتاق کودک خود هستند، معمولا از چنین طرح‌هایی استقبال زیادی می‌کنند. البته این موارد، به معنی حذف طراحی‌های سنتی نیست و در بازار امروز، می‌توان همه نوع طراحی را پیدا کرد. با هر سلیقه و خواسته‌ای که به بازار فرش بروید، با یک گشت و گذار ساده می‌توانید محصول سازگار با خواسته‌های خودتان را پیدا کنید.