جهان در سالی که به انتهای آن نزدیک میشویم آبستن حوادث گوناگونی بود. از ویروس کرونا که همچنان حضور مرگبار خود را در سرتاسر جهان به رخ میکشد تا قتل فجیع جورج فلوید شهروند سیاهپوست آمریکایی بر اثر خشونت پلیس که به اعتراضات گسترده مردمی در این کشور انجامید و انتخابات جنجالی ریاست جمهوری آمریکا که به شکست دونالد ترامپ و پیروزی جو بایدن منجر گردید. دنیای سیاست، اقتصاد، فرهنگ و هنر با چالشهای زیادی در این سال مواجه بود و این چالشها به دنیای کتاب و کتابخوانی نیز منتقل گردید و بر دغدغههای انسانهای اهل فکر و اندیشمند و نوع کتابهایی که برای مطالعه انتخاب میکردند نیز تاثیر غیرقابلانکاری گذاشت. با نگاهی به کتابهای پیشرو که فروش قابلتوجهی در جهان داشتند میتوان انعکاس این دغدغهها و دلمشغولیها را تا حد زیادی مشاهده نمود.
1- اتاق حوادث/اتاقی که در آن اتفاق افتاد (The Room Where It Happened):
یکی از جنجالیترین کتابهایی که در سال 2020 در آمریکا منتشر گردید و در مدت کمی به چاپهای متعدد رسید اثر دیپلمات مشهور آمریکایی و مشاور سابق دونالد ترامپ، جان بولتون (John Bolton) بود که در ایران نیز با استقبال گستردهای مواجه گردید. اتاق حوادث در ایران توسط انتشارات سخن، امیرکبیر، ثالث و نگاه با ترجمههای مختلف به طبع رسید و توانست در صدر پرفروشترین آثار قرار گیرد. کتاب خاطرات جان بولتون در هفته اول فروش در آمریکا توانست به رکورد 780 هزار نسخه برسد و در صدر لیست پرفروشترین کتابهای نیویورکتایمز و فروشگاه آنلاین آمازون قرار گیرد. نویسنده در این اثر به جزئیات فعالیتهای 18 ماههاش در کسوت مشاور امیت ملی دونالد ترامپ پرداخته و دست به افشاگریهای جالب توجهی از این رئیسجمهوری جنجالی ایالات متحده آمریکا زده است. تلاش وزارت دادگستری آمریکا برای جلوگیری از انتشار کتاب به جرم افشای اسناد محرمانه نه تنها به جایی نرسید بلکه به فروش میلیونی کتاب دامن زد و توانست جان بولتون را به چهرهای خبرساز در دنیای سیاست بینالمللی تبدیل کند.
2- یاد جنگل دور (Snakes, Sunrises, and Shakespeare):
نسخه اصلی این کتاب به زبان انگلیسی در سال 2014 و توسط انتشارات دانشگاه شیکاگو منتشر گردید اما ترجمه این اثر در ایران توسط کاوه فیضاللهی به زبان فارسی در سال 1399 به چاپ رسید و توانست با استقبال گسترده مخاطبان ایرانی به فروش قابل توجهی دست پیدا کند. دکتر گوردون هاول اوراینز (Gordon H. Orains) یک پرندهشناس و بومشناس آمریکایی است که عمر خود را در رشته پرندهشناسی سپری کرده و توانسته در سال 1998 جایزه بومشناس برجسته را از انجمن بومشناسی آمریکا به دست آورد. این استاد بازنشسته دانشگاه واشنگتن بسیاری از نظریههای خود در رابطه با زیستشناسی تکاملی را در قالب اثری غیردرسی و غیرتخصصی به مخاطبان ارائه کرده است. به باور نویسنده بسیاری از دیدگاههای زیباییشناسانه و احساساتی که انسان به موجودات و طبیعت اطراف دارد از رویکردهای تکاملی ناشی شده که گونه انسان در طول هزاران سال بدست آورده است. این کتاب به ما نشان میدهد که چگونه عمیقترین عواطف ما از تصمیماتی ناشی شده که اجداد ما در قرنها پیش در ساوانا گرفتهاند و امروزه همچون میراثی ماندگار به نسل ما رسیده است. این کتاب که توسط فرهنگ نشر نو و با همکاری نشر آسیم به چاپ رسیده برای ماهها در لیست پرفروشترین کتابهای بسیاری از کتابفروشیهای سرتاسر ایران از جمله ساربوک قرار داشته است.
3- سرزمین موعود (A Promised Land):
نسخه اصلی این کتاب به زبان انگلیسی که دربرگیرنده خاطرات باراک اوباما رئیسجمهور سابق ایالات متحده آمریکا بین سالهای 2009 تا 2017 است در 17 نوامبر سال 2020 (27 آبان 1399) منتشر گردید و توانست هم نظر منتقدان را به خود جلب کند و هم مورد استقبال فوقالعاده خوانندگان نیز قرار گیرد. انتشارات بریتانیایی پنگوئن (Penguin Book) که کمپانی مادر ناشر کتاب است در اولین روز عرضه توانست به رکورد فروش 887000 جلد در آمریکا و کانادا برسد. این رکورد پیش از این برای کتابی که نویسنده آن از ساکنان کاخ سفید باشد به کتاب «شدن» نوشته میشل اوباما همسر باراک اوباما و بانوی اول سابق آمریکا تعلق داشت. این کتاب دو جلدی خودزندگینامهای به دورههای مختلفی از زندگی و فعالیتهای سیاسی باراک اوباما پرداخته است. جلد نخست کتاب به مسائل منطقه خارومیانه میپردازد و چالشهایی را که نویسنده کتاب در دوران ریاست جهموریاش در رابطه با این منطقه داشته را زیرذرهبین گذاشته است. اثر پیشرو در ایران توسط انتشارات فراهنر و مون با ترجمههای مختلف به چاپ رسیده و در اختیار مخاطبان علاقمند قرار گرفته است. این کتاب از جزئیات و مسائل بسیار موشکافانهای پرده برداشته و توانسته یکی از بهترین کتابهای خاطراتی باشد که توسط یک رئیسجمهور به رشته تحریر درآمده است.
4- خیلی زیاد، اما همیشه ناکافی (Too Much And Never Enough)
این کتاب جنجالی که در لیست پرفروشترین اثر چاپشده در ایالات متحده آمریکا قرار گرفته را برادرزاده دونالد ترامپ، مری ال. ترامپ (Mary L. Trump) به نگارش درآورده و در آن حقایقی از زندگی عموی خویش را افشا کرده است. مولف از عموی خود که برای چهار سال ریاست جمهوی کشور آمریکا را برعهده گرفته بود به عنوان یکی از خطرناکترین افراد جهان یاد میکند و از رازهایی در زندگی وی پرده برمیدارد که بسیاری از خوانندگان و حتی هواداران و مخالفان دوآتشه دونالد ترامپ از آن خبر ندارند. بخش اعظم کتاب از حافظه نویسنده سرچشمه گرفته است و درخصوص رویدادهایی که در آنها حضور نداشته به گفتوگوها و مصاحبهها با اعضای خانواده، دوستان، همسایگان و بستگانی استناد کرده است که به بازسازی زندگی و عقاید عموی جنجالی نویسنده کمک میکند. مری ترامپ همچنین به اسناد و مدارک، صورتحسابهای بانکی، اظهارنامههای مالیاتی، دفاتر مخصوص، مدارک خانوادگی، مکاتبات، ایمیلها، پیغامها، عکسها و مدارک دیگر نیز رجوع کرده است. این کتاب که برای مدتها در صدر لیست پرفروشترین کتابهای نیویورکتایمز قرار گرفته بود توسط بسیاری از نشریات معتبر همانند گاردین (The Guardian) و شبکههای خبری پربیننده چون CNN مورد ستایش قرار گرفته است و توانسته نام نویسنده آن را بر سر زبانها بیندازد. کتاب در ایران با دو ترجمه متفاوت و توسط انتشارات نگاه و اطلاعرسانان به چاپ رسیده و در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
این کتاب که چاپ نخست آن در سال 2017 منتشر گردید، توانست برای مدت زیادی جایگاه نخست پرفروشترین کتابهای سایت آمازون را به خود اختصاص دهد. اثر پیشرو در ایران در سال 1399 به طبع رسید و در مدت اندکی به چاپهای متعدد دست یافت و با استقبال مخاطبان کتابخوان ایرانی مواجه گردید. فیث جی. هارپر (Faith G. Harper) در آثارش به خوبی از زبان طنز برای ارائه آموزههای روانشناسی بهره میگیرد و مباحث پیچیده تخصصی را در حال و هوایی دلپذیر به مخاطبان پرشمار کتابهایش انتقال میدهد. اگر میخواهید تلنگری به ذهن خود بزنید و بسیاری از آموزههای خشک و غیرجذاب درباره این بخش مهم از بدن انسان را دور بیندازید و تصویر دقیق از فعالیتهای خاص ذهن بدست آورید این کتاب را حتما مطالعه کنید. این اثر خواندنی و علمی شما را به سمت رهایی از خشم، افسردگی، اضطراب، دلشوره، اندوه ناشی از فقدان نزدیکان، مصرف مواد و الگوهای رفتار دیوانهوار هدایت میکند و کشتی پرتلاطم زندگیتان را به سمت آرامشی عمیق هدایت میکند. مولف بر این باور است که بیشتر مواردی که به آنها نام مشکلات ذهنی دادهایم در اثر تداخل عملکرد شیمیایی مغز به وجود آمده است و میتوان با بهرهگیری از رهنمودها و راهکارهای خاصی که در این کتاب بیان شده ذهن را به سمت بهترین عملکرد سوق دهیم. این اثر با ترجمه علی دیمنه و با همت بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
6- آدمی یک تاریخ نویدبخش، (Humankind A Hopeful History):
در معرفی کتاب «آدمی، یک تاریخ نویدبخش» همین جملهی «هراری» نویسندهی کتاب «انسان خردمند» کافی است که میگوید: « با خواندن این کتاب من انسانیت را از منظر جدید دیدم»
فیلسوف هلندی 32 ساله «روتخر برخمن»، یک اثر جاودان خلق کرده است. روزنامهی «دیلی تلگراف» در معرفی این کتاب مینویسد «کتابی که هماکنون به آن نیاز داریم» و منظور از هماکنون همین روزگاری است که در آن بهسر میبریم. حال همهی ما خراب است. همهی ما نیاز داریم که حال خود را خوب کنیم و چه چیز بهتر از آنکه یک کتاب امیدبخش در روبروی خود بگذاریم و مشغول مطالعهی آن شویم. برخمن در کتاب خود تلاش میکند به ما بگوید آنچه در روبروی ما قرار دارد حاصل اشتباهی است که گذشتگان انجام دادهاند.
در طول تاریخ از «ماکیاولی» تا «هابز» از «فروید» تا «داوکینز»، سالهاست این اعتقاد وجود دارد که بشر ذاتاً خودخواه است. بهخصوص طرفداران هابز که اعتقاد دارند «اگر انسان به حال خود رها شود دچار طغیان و باعث سرکوب دیگران خواهد شد» اما «روتخر برخمن» یک خط بطلان بر این نظریات میکشد. کتاب «آدمی یک تاریخ نویدبخش» بحث جدیدی را مطرح میکند، مولف به این مطلب اشاره میکند که ما میتوانیم اینگونه تصور کنیم که همهی آدمها همه خوب هستند، هرچند این نظریه انقلابی و متحولگرا است؛ اما میتواند ما را مهربانتر و خوشحالتر از قبل نماید. ما انسانها در تکامل غریزی خود از زمان «هوموساپینسها» تا به امروز ذاتاً دوست داریم بهجای رقابت با یکدیگر، با همدیگر همکاری نماییم. تمایل داریم به یکدیگر بیشتر اعتماد داشته کنیم تا بیاعتماد و دشمن باشیم؛ اما آموزشها و نظریاتی خاص سبب شده است تا ما از یکدیگر انتظار بدی داشته باشیم.
«روتخر برگمان» این نظریه را بررسی میکند که چگونه نطریهی «هابز» در مقابل نظریهی «روسو» -آدمی ذاتاً، نهادی خوب و نیگو دارد و در مقابل چنین انتظاراتی تبدیل به انسانی شریر میشود- پیروز میشود و چگونه اعتقادات هابز ما را اسیر میکند. او در یک آزمایش شناختی، نشان میدهد وقتی از موشها انتظار شرارت میرود موشها نیز شرور میشوند. اینکه برخمن به ما نشان میدهد ما دربارهی خود اشتباه کردهایم و ما آنطور که سیستمها نشان میدهد انسانهای بدی نیستیم، جای خوشحالی و امیدواری دارد. «روتخر برخمن» در کتاب خود به بازنگری بسیاری از مطالعات و نظریات میپردازد و چشمانداز جدیدی از تاریخ 200 هزار سالهی گذشتهی بشریت ارائه میدهد. برخمن نشان میدهد چگونه اعتقاد به مهربانی میتواند راهی جدید برای بشریت پیدا کند. این کتاب توسط انتشارات «فرهنگ نشر نو» با ترجمهی «مزدا موحد» مترجم کتابهایی چون «نظم زمان»، «پاسخهای کوتاه به پرسشهای بزرگ»، «این جهان گذرا» به چاپ رسیده است.
7-دین و قدرت: خوانشی نو از حاکمیت:
دکتر محمد شحرور اندیشمندی سوریتبار است که در این اثر با تاکید بر دیالکتیک دین و قدرت، توانسته خوانشی جدید از این دو مفهوم ریشهدار در حوزهی اسلام ارائه کند. مولف در این اثر بر مفهوم حاکمیت از عصر خوارج تا شرایط کنونی اسلام سیاسی تمرکز کرده و با تحلیلهای روشنگرانهاش نحوهی ارتباط دین و قدرت را به نحو بیپروا و صریحی آشکار ساخته است. شحرور به سه نوع حاکمیت الهی، بشری و الهی- بشری اعتقاد دارد و هرکدام از این نوع حاکمیتها را با ذکر مثالهای کاربردی تشریح کرده است. این نویسنده گرچه مدرک دکترای خود را در حوزه مهندسی عمران اخذ کرده است، اما یک نواندیش دینی به شمار میرود که در این حوزه تالیفات چالشبرانگیزی را به چاپ رسانده است. در این اثر مولف، خوانشی متفاوت از مفاهیم گوناگونی چون حرام، مباح و نهی ارائه میکند که همین موارد، کتاب را به آستانه توقیف نیز کشاند. وی باور دارد دولتهای جهان از هر سنخی که باشند به حاکمیت الهی احترام میگذارند، زیرا تاکنون نتوانستهاند از دایره محرمات الهی فراتر بروند. شیوههای حاکمیت در این اثر دستهبندی شدهاند و در هر کدام از آنها دو مفهوم دین و قدرت با نگاهی موشکافانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
8- اسبها اسبها از کنار یکدیگر:
این اثر عنوان جدیدترین کتاب محمود دولتآبادی نویسنده سرشناس و معتبر ایرانی است که در سال 1399 به چاپ رسیده و در اختیار مخاطبان و علاقمندان این نویسنده قرار گرفته است. داستان درباره شخصیتی به نام کریم مروا یا کریما است که در شبگردیها و سرگردانیهایش به خانه پیرمردی به نام ملک پروان میرود. پیرمرد دو پسر دارد که یکی از آنها بدون هیچ ردی ناپدید شده و دیگری رابطه نزدیکی با کریما برقرار میکند. شخصیت اصلی داستان در پی گذشتهای محو و انسانهایی است که روزگاری آنها را میشناخته است. وی در گردآبی از خاطرات گمشده و در زندگیش آرام و قرار ندارد. نثر غنی و شیوه فاخر نویسنده در روایت داستان باعثشده تا کتاب در میان آثار مولف جایگاهی شایسته داشته باشد. شیوه پردازش بدیع داستان در کنار جملات زیبا و بهیادماندنی آن از کتاب «اسبها اسبها از کنار یکدیگر» داستانی برجسته و خواندنی به وجود آورده است. برخی منتقدان از این کتاب به عنوان اثری خودزندگینامهای نام میبرند که حال و هوای خاص نویسنده را در سالهای پیری روایت میکند. رازآلودگی و ابهام را دولتآبادی هم برای بیان دنیای خاص شخصیت اصلی داستان و هم برای جذب بیشتر مخاطب بکارگرفته است. این کتاب تاکنون با استقبال پرشمار دوستداران داستانهای ایرانی و علاقمندان به آثار محمود دولتآبادی قرار گرفته است و توانسته به فروش قابل توجهی نیز دست یابد.
9- دایره المعارف تاریخ مصور آمریکا 3 جلدی:
در این اثر، تاریخ ایالات متحده متحده آمریکا از ابتدا تا زمان حاضر به صورت فراگیر، بیان شده و نویسنده الگوهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آمریکا را همانطور که هست به عنوان یک پدیده مطرح کرده است؛ به شکلی که هم برای عموم و هم برای علاقمندان به حوزههای تخصصی قابل استفاده باشد.
هدف اصلی نویسنده از نوشتن این کتاب شناخت و بررسی دورههای کلیدی تاریخ ایالات متحده است که طی آن مفاهیم و روایتها به چالش کشده شده و بارها باز تعریف شدهاند. هدف دیگر از نگارش کتاب «تاریخ مصور آمریکا» معرفی کامل آن کشور همراه با نقشه، نمودار و روندنما است. مولف معتقد است ترکیب متن و تصویر میتواند تاریخ را از روایتهای خشک که عموما سیاستمحورند فراتر ببرد. در این کتابِ خواندنی و عمیق، تلاششده مفاهیم جامعه، فرهنگ، و اقتصاد در هر دوره تاریخی مورد توجه مجزا قرار گیرند.
دو موضوع فرهنگ و جامعه پابهپای هم از ابتدا تا انتهای کتاب، دوران متعدد تاریخ این کشور را روایت میکنند. اثر پیشرو تنها به سیاست، جنگ و دیپلماسی نمیپردازد؛ بلکه تاریخ سیاسی، فرهنگی، و اجتماعی آمریکا را نیز روایت میکند و این ویژگی وجه تمایز این اثر با دیگر کتابهای همموضوع است.
چارچوب اصلی روایت کتاب تاریخ مصور آمریکا حرکت در سیر تاریخ از زمان گام نهادن اولین انسان بر خاک قارهی آمریکا تا سال 2018 است. در عین حال مخاطب جدا از آن که در مسیر تاریخ پیش میرود قادر است سیر موضوعات خاص را نیز برههبهبرهه پیگیری نماید. کتاب فقط به تاریخ این کشور نپرداخته بلکه به بنیانهای فکری پایدار و تغییرناپذیر آن نیز نگاه دقیقی انداخته است؛ بر این اساس در مسیر تاریخنگاری، پروندههای موضوعی بسیاری آورده شده که بنا بر اهمیتشان در آن برهه، سیر تحول یک مفهوم تاریخی از جمله شبهنظامیگری و میهنپرستی، سیر تکامل نخبگان آمریکا، آیین مدنی آمریکا، مرزنشینی، سرمایهدار آمریکایی، بنیادگرایی مسیحی را به طور مستقل بیان کرده است.
10-آیشمن در اورشلیم،(Eichmann in Jerusalem):
کتاب آیشمن در اورشلیم نوشته هانا آرنت با ترجمه زهرا شمس بعد از چندین دهه به زبان فارسی ترجمه شده است.
«آیشمن در اورشلیم: گزارشی از ابتذال شر» کتابی از هانا آرنت نظریهپرداز سیاسی در سال 1963 است. در این کتاب آرنت، روایت یهودیای را بازگو میکند که در دوره فروپاشی قدرت آدولف هیتلر از آلمان گریخت. کتاب آیشمن در اورشلیم گزارشی از محاکمه آدولف آیشمن است.
نظریه آرنت در کتاب آیشمن در اورشلیم این است که شرهای بزرگ در طول تاریخ بشر بهطور عام، و بهطور خاص جنایت عظیم هولوکاست، نه توسط متعصبان کور اتفاق افتاده است نه عامل آن بیماران با مشکلات روانی بودهاند، بلکه به وسیله مردم عادی که استدلالهای دولتمردان و حکومتهایشان را پذیرفته و به اجرا درآوردهاند، رخ داده است و به همین دلیل، از نظر این مردم، اعمالشان، رفتاری طبیعی بودهاست. ازین رو این کتاب به بررسی کامل این موضوعات میپردازد.
آدولف آیشمن یکی از فرماندهان اساس آلمان نازی بود که به دلیل جنایات بیشمار در اردوگاههای کار اجباری و کورههای آدمسوزی و اتاقهای گاز در جنگ دوم جهانی «قصاب اروپا» لقب گرفت. او پس از جنگ به آرژانتین گریخت و سالها در فرار بود. در نهایت در سال 1961 در اورشلیم در دادگاهی محاکمه شد. دادگاهی که هانا آرنت هم به آنجا رفت تا این محاکمه را مستندسازی کند. هانا آرنت در این دادگاه متوجه شد که آیشمن اعمالش را کاملا اخلاقی میدانسته و فکر میکرده به هموطنانش در حال خدمت رسانی است. همین موضوع باعث شد که آرنت در تحلیلهای خود در این کتاب مساله «شر» را مطرح کند و بار دیگر به ما گوشزد کند که مفهوم اخلاق چیست.
خواندن این کتاب را به همه کسانی که به علوم سیاسی، تاریخ و به خصوص روایتهای مرتبط با ماجرای هولوکاست علاقه دارند، پیشنهاد می دهیم. اگر جز هیچ کدام از دستههایی که گفتیم نیستید، اما موضوع اخلاق و سرشت شر جزو دغدغههای ذهنی شماست، کتاب آیشمن در اورشلیم میتواند برای شما هم حرفهایی برای گفتن داشته باشد.
این کتاب که عنوان تازهترین اثر دکتر محمدرضا شفیعیکدکنی است، پنج دفتر شعری از این شاعر و پژوهشگر برجسته کشورمان را در برمیگیرد که پس از بیست و سه سال در سال 99 در دسترس علاقهمندان و مخاطبان آثار ادبی قرار گرفت. «زیر همین آسمان و روی همین خاک»، «هنگامه شکفتن و گفتن»، « از همیشه تا جاودان»، «شیپور اطلسیها» و «در شب سردی که سرودی نداشت» عناوین این پنج دفتر شعر را که در یک کتاب گردآوری شدهاند را تشکیل میدهد. این دفتر مجموعه اشعار این شاعر برجسته از سال 1376 به بعد را دربرمیگیرد. نشر سخن پیش از این دو مجموعه «آیینهای برای صداها» و «هزاره دوم آهوی کوهی» از این شاعر را به چاپ رسانده بود. در برخی از این شعرها مکان سرودهشدن آنها مانند اکسفورد، پرینستون یا لیدن و توکیو آمده است اما مکان برخی از آنها نیز نامشخص است. این نویسنده و شاعر برجسته کشورمان دارای مدرک دکترای ادبیات در رشته ادبیات فارسی از دانشگاه تهران است و از همان زمان تدریس تاکنون هم در حوزه تالیف و هم در حوزه پژوهش آثار گرانقدری را به چاپ رسانده است. کتاب فوق در سال 99 با استقبال کمسابقهای مواجه شد و به چاپهای متعدد رسید.
12- فعل بی وفایی،(Acts of Infidelity):
لنا اندرشون (متولد 1970) نویسنده و روزنامه نگار سرشناس سوئدی، در رمان "فعل بی وفایی" ماجرای عشق یک زن نویسنده و روشنفکر به یک مرد هنرپیشه تئاتر را روایت می کند. اندرشون در سال 2013 به دلیل نوشتن رمان "تصرف عدوانی"، برنده جایزه "آگوست" مهمترین جایزه ادبی سوئد، و نیز جایزه ادبی روزنامه های سوئدی شده است.
در اثر جدید او مفاهیمی چون کور بودن عشق و خودفریبی افراد عاشق به خوبی بیان شده اند. اندرشون تمایلی به نوشتن داستانی که تنها عاشقانه باشد ندارد و در بین نوشته هایش موضوع های متفاوتی را بررسی می کند.
در رمان عاشقانه حاضر وقتی استر با الاف ملاقات می کند بلافاصله عاشق او می شود. الاف پنهان نمی کند که ازدواج کرده است، اما با این وجود او و استر شروع به ملاقات منظم می کنند. الاف اصرار دارد که قصد ندارد همسرش را ترک کند، اما با وضعیت جدید نیز مخالفتی ندارد. از طرف دیگر استر متقاعد شده که ممکن است همه چیز تغییر کند. اما در حالی که رابطه آنها در حال ادامه یافتن است او مجبور به درک حقیقت می شود.
"فعل بی وفایی" دردناک و دیوانه کننده است، اما کاملا حقیقت دارد.
کتاب پیشرو دربرگیرنده هفت داستان کوتاه از عالیه عطایی است که به همت نشر چشمه به چاپ رسیده است. «شبیه گالیله»، «پسخانه»، «شب سمرقند»، «ختم عمه هما»، «سی کیلومتر»، «اثر فوری پروانه» و «فیل بلخی» عناوین داستانهای این مجموعه را تشکیل میدهند. بدعتهای عطایی هم در داستان و هم در شخصیتپرداز ی از مهمترین شاخصههای این کتاب است که مخاطب را تحت تاثیر قرار میدهد. نویسنده شخصیتهایی تنها و داستانهای منحصر به فردی خلق کرده که میتوانند در ذهن خواننده ماندگار شوند. خشونت و گاه بیرحمی که در فضا و شخصیتهای این داستان ها وجود دارند از یک جبر جغرافیایی و ذهنی خسته سرچشمه می گیرند. در این داستانها سرخوشی و رستگاری زیادی وجود ندارد و این هم در شخصیت پردازی و هم در نحوه روایت داستان خود را نشان می دهد. عطایی رنجهای ایران و افغانستان را در داستان هایش نشان می دهد و مخاطب را به درک جدیدی از انسان های دو سوی مرز می رساند. برخی از داستانهای این مجموعه جوایز زیادی را برای نویسنده آن به ارمغان آورده است و وی را به عنوان نویسنده جوان و آینده داری معرفی می کند. در این مجموعه داستان خوشخوان و روان، با نویسنده ای مواجه می شویم که هم ایران را خوب می شناسد و هم افغانستان را؛ ازاینرو هر مکان، شخصیت و آداب و رسوم موجود در این داستان ها برای مخاطب قابل درک است.
این کتاب دربرگیرنده شش داستان نیمه بلند به قلم نویسنده ایرانی مقیم فرانسه، گلی ترقی است. «ملاقات با شاعر»، «دیوهای خوشپوش»، «زندگی دیگران»، «ببر مازندران»، «میس دانر و پسرهای کلاس سنگی» و «دنیای پنهان دنی آ» عناوین داستانهای این مجموعه را تشکیل میدهند. آثار این نویسنده تاکنون جوایز متعددی را برای وی به ارمغان آورده و چندین فیلم سینمایی نیز با اقتباس از آثار وی تولید شده است. داستانهای این مجموعه از مولفههایی شاخص در آثار گلی ترقی همچون فضای شیرین و نوستالژیک گذشته و دغدغههای زنانه بهرهمند است. در این مجموعه نویسنده از استعاره و تشبیه برای بیان آنچه در ذهن داشته یاری جسته است، اما این شاخصهها به سادگی نثر و سبک منحصربه فرد مولف لطمه ای وارد نکرده است. تمام داستانهای این مجموعه با وجود سادگی حاکم بر نثر و ساختار از دید عمیق اجتماعی و متفکرانهای نیز بهره برده که مخاطب را به فکر خواهد انداخت. در طرح جلد این کتاب از عکس مربوط به مجموعه «دیوهای در سفر» خانم ملکه نائینی استفاده شده که با محتوای داستانی و مضمونی کتاب نیز تناسب خوبی برقرار کرده است.
15- پی گیر اخبار نباشید، (Stop Reading the News):
"پی گیر اخبار نباشید" عنوان تلاش جدید عادل فردوسی پور در حوزه کتاب، و سومین ترجمه او در کنار دو مترجم دیگر از آثار "رولف دوبلی" است. او که در انتخاب دوباره دوبلی برای ترجمه کتاب دلایل خودش را دارد، در مقدمه این کتاب، پیگیری اخبار روز دنیا را نوعی اعتیاد خوانده و همچون یک ماده مخدر آن را ویرانگر می داند، و بر این باور است که این امر از شوق زندگی می کاهد. در روزگاری که اخبار گوناگون از رسانه های بیشمار موجود، می تواند مانند سیلی ما را در جریان سردرگم خود ببلعد، عادل فردوسی پور به ما توصیه می کند که احتیاط بیشتری در رصد کردن آنها به خرج دهیم.
در عصر حاضر که بسیاری به دنبال تولید خبرهای دروغ هستند و بسیاری نیز این دروغ ها را دنبال میکنند، رولف دوبلی با کتابش به کمک ما آمده است تا با تشخیص حقایق از میان دروغها و تمایز قائل شدن بین مطالب درست و نادرست، از اتلاف وقت و انرژی خود جلوگیری نماییم.
«دوبلی» در کتاب پیگیر اخبار نباشید به ما می گوید چگونه از این جریان که شعور و آگاهی ما را نشانه رفته رهایی یابیم. چگونه میان حقایق و اخبار جعلی، سناریوهای ساختگی و گمراه کننده، که به طور هدفمند در بنگاه های خبری مهندسی می شوند، تفکیک و تمایز قایل شویم و چه طور از شر سیاه چاله های خبر، که وقت مفید و انرژی حیاتی زندگی ما را می بلعند، خلاص شویم.
***
علاوه بر کتابهای فوق، کتب جذاب و متنوع دیگری نیز در سال 99 به چاپ رسید که به علت محدودیت در این نوشتار نمیتوان به همه آنها اشاره نمود اما این لینک فروشگاه کتاب ساربوک نمایش دهنده کتابهای جدید و تازه چاپ میباشد.
به قلم: شایان بهمن سلطانی