کشت قراردادی یکی از راه‌های توسعه کشاورزی و افزایش تولید محصولات کشاورزی است. در این روش، کشاورز و خریدار محصول قبل از کشت، قراردادی می‌بندند که شامل شرایط تولید، کیفیت، قیمت و زمان تحویل محصول است. این روش مزایایی مانند تضمین بازار فروش، کاهش ریسک‌های تولید، افزایش درآمد کشاورزان، بهبود کیفیت محصولات و تامین نیازهای صنایع فراوری دارد.
انواع کشت قراردادی
کشت قراردادی غیر رسمی: این نوع کشت قراردادی بر اساس اعتماد و توافق شفاهی بین کشاورزان و خریداران محلی انجام می‌شود. این روش برای کشاورزان خرد که بازار فروش محدودی دارند، مناسب است. اما این روش ممکن است باعث ایجاد نظام ارباب و رعیتی و اجحاف به کشاورزان شود.
کشت قراردادی واسطه‌ای: این نوع کشت قراردادی بر اساس قراردادهایی است که بین کشاورزان و واسطه‌هایی که نماینده خریداران بزرگ هستند، بسته می‌شود. این روش برای کشاورزانی که دسترسی مستقیم به بازارهای بزرگ ندارند، مناسب است. اما این روش ممکن است باعث کاهش کنترل خریداران بر تولید و کیفیت و قیمت محصولات شود.
کشت قراردادی متمرکز: این نوع کشت قراردادی بر اساس قراردادهایی است که بین کشاورزان و یک خریدار بزرگ و مستقیم، مانند یک صنعت تبدیلی، یک صادرکننده یا یک دولت، بسته می‌شود. این روش برای کشاورزانی که دسترسی به بازارهای گسترده و پایدار دارند، مناسب است. اما این روش ممکن است باعث وابستگی و محدودیت کشاورزان به یک خریدار شود.
کشت قراردادی وضعیت هسته‌ای: این نوع کشت قراردادی بر اساس قراردادهایی است که بین کشاورزان و یک خریدار بزرگ و مستقیم که صاحب زمین هم هست، بسته می‌شود. این روش برای کشاورزانی که می‌خواهند از الگوی آموزش کشت و تضمین نهاده‌های خریدار بهره‌مند شوند، مناسب است. اما این روش ممکن است باعث کاهش انعطاف‌پذیری و خلاقیت کشاورزان شود.
کشت قراردادی چندطرفه: این نوع کشت قراردادی بر اساس قراردادهایی است که بین کشاورزان و چندین خریدار مختلف و نهادهای دولتی یا خصوصی دیگر، بسته می‌شود. این روش برای کشاورزانی که می‌خواهند از تنوع محصولات و بازارها و خدمات شرکای مختلف بهره‌مند شوند، مناسب است. اما این روش ممکن است باعث ایجاد پیچیدگی و دشواری برای مدیریت قراردادها و رفع اختلافات شود.
فواید کشت قراردادی
کشت قراردادی علوفه دارای فواید فراوانی برای کشاورزان، دامداران، صنایع تبدیلی و کشور است. برخی از این فواید عبارتند از:
کاهش هزینه‌های تولید و افزایش درآمد کشاورزان: کشاورزان با این روش، میتوانند بر اساس نیاز بازار، محصولات مزیت‌دار را کشت کنند و از خرید نهاده‌های اضافی و ضایعات محصول جلوگیری کنند. همچنین با تضمین فروش محصول، میتوانند برنامه‌ریزی بهتری برای خرید ماشین‌آلات و سرمایه‌گذاری داشته باشند.
تامین خوراک دام و افزایش کیفیت علوفه: دامداران با این روش، میتوانند از تهیه خوراک دام از بازارهای نامنظم و گران خلاص شوند و علوفه تازه و سبز را با قیمت منصفانه و به موقع دریافت کنند. این امر باعث افزایش تولید گوشت و شیر و کاهش بیماری‌ها و مرگ و میر دام می‌شود.
ارتقای صنایع تبدیلی و افزایش صادرات: صنایع تبدیلی با این روش، میتوانند از تولید محصولات با کیفیت پایین و ضایعات کاسته شوند و محصولات با کیفیت بالا و استاندارد را تولید و صادر کنند. این امر باعث افزایش سهم بازار بین‌المللی و درآمد ارزی کشور می‌شود.
حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست: کشت قراردادی علوفه باعث می‌شود که کشاورزان از کشت محصولات غیرمناسب و بی‌رویه خودداری کنند و از روش‌های کشت پایدار و هیدروپونیک استفاده کنند. این امر باعث صرفه‌جویی در آب، خاک، کود و سموم شیمیایی و کاهش آلودگی محیط زیست می‌شود.
به این ترتیب، میتوان گفت که کشت قراردادی علوفه یک راهکار هوشمندانه و موثر برای توسعه کشاورزی و دامپروری است که نیاز به حمایت و توجه مسئولان دارد. اگر شما هم کشاورز، دامدار یا صنعتگر هستید و می‌خواهید از این روش استفاده کنید.
محصولات مناسب برای کشت قراردادی
برخی از محصولاتی که برای کشت قراردادی مناسب هستند عبارتند از:
محصولات صنعتی مانند برنج، کلزا، چغندر قند، پنبه، گندم، ذرت، سویا و … که میتوانند بازار فروش تضمینی داشته باشند و برای صنایع تبدیلی و تکمیلی مورد نیاز باشند.
محصولات باغی مانند مرکبات، سیب، گردو، بادام، انگور، خرما و … که میتوانند بازار صادراتی داشته باشند و برای تولید محصولات فرآوری شده مانند آبمیوه، کنسانتره، مربا، شیره، خشکبار و … مورد نیاز باشند.
محصولات دارویی و گیاهان دارویی مانند زعفران، آویشن، بابونه، گل گاوزبان، نعناع و … که میتوانند بازار داخلی و خارجی داشته باشند و برای تولید داروها، عطرها، اسانس‌ها و … مورد نیاز باشند.
محصولات علوفه‌ای مانند یونجه، شبدر، ذرت علوفه‌ای، گندم علوفه‌ای و … که میتوانند بازار خریداری توسط دامداران و صنایع دامی داشته باشند و برای تولید خوراک دام، گوشت و شیر مورد نیاز باشند.
برای کشت قراردادی چه شرایط لازم است؟
برای انجام کشت قراردادی، چند شرط لازم است که عبارتند از:
وجود بازار مطمئن و پایدار برای محصولات کشاورزی که تقاضا و قیمت آن‌ها را تضمین کند.
وجود قوانین و مقررات حمایتی و نظارتی برای حفظ حقوق و منافع طرفین قرارداد و رفع اختلافات و ابهامات احتمالی.
وجود سازمان‌ها و نهادهای مشاوره‌دهنده و هماهنگ‌کننده بین کشاورزان و خریداران و ارائه خدمات فنی، آموزشی، بازاریابی و تسهیلاتی به آن‌ها.
وجود زیرساخت‌ها و تجهیزات لازم برای تولید، حمل و نقل، فرآوری و نگهداری محصولات کشاورزی با رعایت استانداردهای کیفی و بهداشتی.
وجود ظرفیت و توانایی کشاورزان برای انجام کشت قراردادی و رعایت شرایط و الزامات قراردادی.
تامین علوفه و نهاده از طریق کشت قراردادی
کشت قراردادی علوفه یک روشی است که در آن کشاورزان با قرارداد با دامداران، علوفه مورد نیاز آن‌ها را تولید و تحویل می‌دهند. این روش دارای مزایایی مانند کاهش هزینه‌های تولید، افزایش درآمد کشاورزان، بهبود کیفیت علوفه و کاهش آلودگی محیط زیست است.
برای اجرای کشت قراردادی علوفه، نیاز به تعیین نوع، مقدار و زمان تحویل علوفه، تعیین قیمت و شرایط پرداخت، تعیین مسئولیت‌ها و تضمین‌های قرارداران و تهیه قرارداد کتبی است. همچنین باید به نیازهای آبیاری، کوددهی، برداشت و حمل علوفه توجه شود.
کشت قراردادی علوفه میتواند با استفاده از روش‌های مختلفی انجام شود. یکی از این روش‌ها کشت هیدروپونیک است که در آن علوفه بدون خاک و با استفاده از آب و مواد مغذی تولید می‌شود. این روش دارای مزایایی مانند صرفه‌جویی در آب، فضا، زمان و هزینه، افزایش بازده و کیفیت علوفه و کاهش بیماری‌ها و آفات است. برای کشت هیدروپونیک علوفه، نیاز به تجهیزات و بذرهای مناسب دارید. تجهیزات شامل قفسه‌ها، کانال‌ها، پمپ‌ها، تایمرها و لوله‌های آبیاری هستند. بذرها باید تمیز، شکسته نباشند و تیمار نشده باشند. رایج‌ترین بذر برای کشت هیدروپونیک علوفه جو است، اما می‌توانید از یونجه، شبدر، ذرت، گندم، سورگوم و یولاف نیز استفاده کنید.
کشت قراردادی علوفه، یکی از راهکارهای نوین و انقلابی در بخش کشاورزی است که میتواند به حل بسیاری از مشکلات این بخش کمک کند. این روش به این معناست که کشاورزان با امضای قرارداد با دامداران یا صنایع تبدیلی، مقدار، نوع و کیفیت علوفه مورد نیاز آن‌ها را تولید و تحویل می‌دهند. در ازای این کار، آن‌ها از قیمت مناسب و پرداخت به موقع برای محصول خود اطمینان حاصل می‌کنند.
کشت قراردادی چطور به پاییده شدن کسب و کار کمک می‌کند؟
کشت قراردادی یک روش تولید کشاورزی است که در آن کشاورزان با امضای قرارداد با خریداران، مقدار، نوع و کیفیت محصول مورد نیاز آن‌ها را تعیین می‌کنند و در ازای آن، از قیمت مناسب و پرداخت به موقع برای محصول خود اطمینان حاصل می‌کنند. این روش میتواند به شما در پایداری کسب و کار کشاورزی کمک کند به چند دلیل:
شما می‌توانید بر اساس نیاز و سلیقه بازار، محصولات مزیت‌دار را کشت کنید و از خرید نهاده‌های اضافی و ضایعات محصول جلوگیری کنید. این امر باعث کاهش هزینه‌های تولید و افزایش درآمد شما می‌شود.
شما می‌توانید با تضمین فروش محصول، برنامه‌ریزی بهتری برای خرید ماشین‌آلات و سرمایه‌گذاری داشته باشید. این امر باعث افزایش بهره‌وری و کیفیت تولید شما می‌شود.
شما می‌توانید با افزایش ارزش افزوده محصولات خود، بازار فروش و صادرات خود را گسترش دهید. این امر باعث افزایش سهم بازار و درآمد ارزی شما می‌شود.
شما می‌توانید با استفاده از روش‌های کشت پایدار و هیدروپونیک، منابع طبیعی و محیط زیست را حفظ کنید. این امر باعث کاهش آلودگی و افزایش سلامت شما و مشتریان شما می‌شود.
نقش شرکت سروبان در کشت قراردادی
شرکت سروبان در اصل در اولین قدم بازار را شناسایی و خریدار ثابت فراهم کرده است. همچنین متعاقبا در زمینه کشت قراردادی مطالعه و انواع مختلف کشت قراردادی رو مشاهده کرده و جهت بومی سازی با کارشناسان و کشاورزان صحبت و متوجه نیاز هایشان شده است و نوع کشت قراردادی مخصوص خودشان را ایجاد نموده است که قابلیت انعطاف ، مدل پذیری و تکثیر را دارا میباشد و در اختیار کشاورزان علوفه ای و یونجه در فاز اول قرارداده است.
همچنین در این زمینه خریدارانی وجود دارد که خواستار این نوع محصولات هستند و این نوع خریداران و حجم درخواستیشان قابلیت افزایش را دارند. در عین حال گروه های مختلفی وجود دارند که میتوانند در زمینه کشت قراردادی همکاری و سرمایه گذاری به عمل اورند به طور مثال جهاد کشاورزی و گروه های دیگری که در ایران متولی امور کشاورزی هستند و میتوانند همکاری و سریامه گذاری هدفمند در این راستا داشته باشند که هم کشاورزان مشغول به کار باشند و هم درآمدزایی، فروش محصول، برنامه ریزی حجم و کلان برای کشور انجام شود و همچنین میتوان انواع خریدار پایدار با تنوع محصولات را افزایش داد و محصولات مختلف اینجاد کرد و بازار های جدیدی ساخت و همچنین برنامه ریزی برای کشاورزان و خریداران بر اساس کشت قراردادی میتوان ریسک ها، تبعات، مزیت ها و…. را پیشبینی و به طور شفاف مشخص و اعلام کرد.
شرکت سروبان در این زمینه مطالعات و تجربیات زیادی به عمل آمده و میتواند مدیریت این سیستم را به طریقی بر عهده گیرد که طرفین و زینفع این سیستم به هم نزدیک و سود طرفین قرارداد حفظ گردد.
