در این مقاله چه نکاتی را خواهید خواند؟
در این مقاله شما را با جدیدترین روش کاشت بذرکاکتوس در سال 2019 آشنا خواهیم کرد. این گیاهان شگفت انگیز با ساز و کار ویژه ای که برای مقابله با گرما و کم آبی دارند توانسته اند سالیان دراز خود را از خطر انقراض و نابودی در امان نگه دارند.
راز این سر سختی را در فرآیند ویژه سوخت و ساز کاکتوس ها باید جستجو کرد! این گیاهان در شرایط سخت و کم آبی در طول روز روزنه های خود را بسته نگه می دارند و در شب که دما و تعرق پایین است با بازکردن روزنه های خود، دی اکسید کربن موجود را در هوا جذب می کنند و به صورت اسید مالیک تثبیت کرده و در واکوئل های خود ذخیره می کنند و در روز بعد آنها را به هیدراتهای کربن تبدیل کرده و به حیات خود ادامه می دهند. واکوئل های پر آب، برگهای گوشتی ، اپیدرم چند لایه ، کوتیکول ضخیم و کرکهای به صورت خار در آمده کاکتوس ها، همگی در تقویت این ساز و کار و مقاومت این گیاهان در برابر شرایط تنش، نقش بسزایی را ایفا می کنند.
امروز قصد داریم متداول ترین روش تکثیر در خانواده Cactaceae که همان کاشت بذر کاکتوس می باشد را قدم به قدم از ابتدا تا آخر به شما آموزش دهیم.
اما سوال اساسی اینست که آیا تمامی کاکتوس ها را می توان با بذر پرورش داد!؟
در جواب باید بگوییم تکثیر با بذر روش کم هزینه و البته طولانی مدت است که برای هر نوع کاکتوس یا ساکولنتی توصیه نمی شود. به عنوان مثالاچینوپسیس به دلیل قابلیت پاجوش دهی بالا اصلا نیازی به تکثیر جنسی ندارد. کاکتوسها با توجه به نوع شکل، نحوه پرورش به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. تقسیم‌بندی تکثیر کاکتوسها معمولا به دو صورت جنسی یا همان کاشت بذر و غیر جنسی که شامل قلمه زدن، پیوند زدن و خوابانیدن می باشد. به طور کلی انواع هاورتیا، مامیلاریا، کراسولا، توربینیکارپوس، پارادیا که هر دو سال گل می دهد و کاکتوس های ملو ، آگاو و سرئه که هر 5 الی 10 سال گل میدهد را می توان با بذر تکثیر نمود.
مراحل کاشت بذر کاکتوس
برداشت غلاف های دانه یا میوه رسیده از گیاهان مادری خودتان یا خرید بذر از فروشگاه های معتبر، دو انتخاب است که بستگی به خودتان دارد. اگر شما تازه وارد این حوزه شده اید توصیه میکنیم برای زحمت کمتر و راحتی کار بذرهای خود را از فروشگاه های معتبر اینترنتی که دارای نشان اینماد هستند تهیه و خریداری کنید. خیلی از تولییدکنندگان بذرگیری را خودشان انجام میدهند. بدین منظور غلاف دانه را از شاخه های به رنگ روشن که گل داده اند ، جدا کنید. بهترین زمان برداشت غلاف یا میوه رسیده، موقع افتادن گل ها می باشد (البته با فرض اینکه عمل گرده افشانی صورت گرفته است)
2. جمع آوری های غلاف های رسیده
قبل از خشک کردن بذرها ابتدا غلاف آنها را جدا کنید. غلاف ها نباید کاملا خیس و مرطوب باشد اما کمی نم نیاز دارد. بذرهای کاکتوس به رنگ سیاه و لکه های سرخ مانند بصورت ذرات شن هستند که براحتی قابل تشخیص از گیاه مادری می باشند. غلاف را به آرامی در داخل دست هایتان فشار دهید تا ماده لزج فیبری پنبه مانند به راحتی جدا شود.
3. برداشت بذر از غلاف
با چاقوی تیز و ضدعفونی شده برشی سطحی را در کنار غلاف ایجاد کنید. بعد از قسمت کردن غلاف به تکه های کوچکتر به آرامی بذرها را جدا کنید. اگر چه بذرهای بدست آمده از کاکتوس های گرمسیری متفاوت از بذرهای گونه های بیابانی می باشد اما اصول کلی بذرگیری در آنها یکسان است . به عنوان مثال کاکتوس کریسمس (که از نوع کاکتوس های گرمسیری به شمار می رود) را با جدا کردن میوه زغال اخته مانند و فشار دادن آن به منظور جدا کردن بذرهای سیاه کوچکش، اقدام به بذرگیری می کنند.
4. کاشت بذر کاکتوس در خاکی با زهکش عالی
در این مرحله شما باید بذرهای خریداری شده یا بذرهایی را که از گیاه مادری تهیه کردید را در بستر تمیز، کم عمق با زهکش خوب بکارید. قبل اینکه بذرها را بکارید خاک را مرطوب نگه دارید اما اجازه ندهید آب به صورت ایستا در خزانه کشت شما باقی بماند. سپس بذرها را به صورت پراکنده و منظم روی سطح خاک بپاشید(از کاشت عمیق بذرهای کاکتوس جدا پرهیز کنید). بذرها را با لایه بسیار نازکی از خاک بپوشانید. بذر کاکتوس ها برای جوانه زنی به خاکی با زهکش بالا نیاز دارند چراکه در برابر بیماری قارچی بشدت ضعیف هستند. بهترین ترکیب خاکی برای کاشت بذر کاکتوس عبارتست از مخلوطی از پیت موس به همراه کوکوپیت (یک سوم) ، پرلیت (یک سوم) و ماسه دوبار شسته شده (یک سوم). اگر خاک شما برای کاشت بذر کاکتوس ضدعفونی نشده می توانید آن در دمای 150 درجه سانتی گراد پاستوریزه کنید. این اقدام موجب از بین رفتن تمامی پاتوژن ها و آفات می شود.
5. روی ظرف را بپوشانید و آن را در معرض نور خورشید قرار دهید
بعد از کاشت بذر کاکتوس ، با استفاده از درب شفاف که قابلیت عبور نور را داشته باشد بپوشانید. نور خورشید نباید به صورت مستقیم و پیوسته روی خزانه کاشت بتابد اما حداقل روزی 4 ساعت در معرض آن قرار گیرد. درب روشن به تجمع رطوبت و بهتر جوانه زدن بذرهای کاکتوس کمک می کند. بسته به نوع کاکتوس و قوه نامیه بذرها پروسه جوانه زنی بذرهای کاکتوس ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. کاکتوس های گرمسیری برای جوانه زدن به نور کمتری نسبت به کاکتوس های بیابانی احتیاج دارند. شما برای جوانه زنی بذرهای کاکتوس های گرمسیری از نور مصنوعی نیز می توانید استفاده کنید. همچنین گلدان های آویز زیر سایه درخت یک مکان عالی برای جوانه زنی بذر کاکتوس های گرمسیری به شمار می رود.
6. کاکتوس های گرمسیری را در دمای گرم و ثابت نگه دارید
بر خلاف کاکتوس های بیابانی که نور شدید و مستقیم را می پسندند اما کاکتوس های گرمسیری را باید در نور ملایم و گرمای پایدار نگه دارید. نوسانات شدید دمایی، شب های سرد و نور مستقیم آفتاب از عوامل مخرب در جوانه زنی کاکتوس های منطقه گرمسیری می باشد. بهترین دمای جوانه زنی بذر کاکتوس 21 الی 24 درجه سانتی گراد می باشد.
