دامنۀ فساد مالی و اداری در افغانستان آنقدر پهناور شده که از مرز جغرافیایی این کشور نیز گذشته و به درون سفارتخانهها و واحدهای مرتبط با آن نفوذ کرده است. کافیست نیمنگاهی به وضعیت سفارت افغانستان در ایالات متحدۀ آمریکا بیاندازید. حمدالله محب، عالیترین نمایندۀ سیاسی افغانستان در آمریکا، با جمعی از همکاراناش، بیش از 17 میلیون افغانی از سرمایۀ ملی کشور را حیفومیل کرده است.
در مکتوب شماره 123/7162 تاریخ 20/07/1395 به امضای محیالدین صاحبزاده، رئیس اداری وزارت امور خارجه، عنوانی سفارت افغانستان در واشنگتن دی.سی، آمده است که: «به اساس نتایج گزارش تفتیش داخلی از سفارت افغانستان مقیم واشنگتن از سالهای 1391 الی 1395 تحت بررسی امور مالی قرار داده، که در آن مبلغ 83576 دالر و 43 سنت آمریکایی از احمدشاه کتوازی قابل تحصیل میباشد».
در این مکتوب به وضوح دیده میشود که برعلاوۀ بودجۀ اختصاص یافته به سفارت، آقای احمدشاه کتوازی منشی دوم سفیر به نامهایی چون یما قریشی و بیژن طاهری حاتمبخشی کرده و به این دو شخص اجازه داده تا کرایۀ خانه و حتی تکت رفتوبازگشت هواپیمایشان را نیز بپردازند. در مکتوب آمده است که شخص آقای کتوازی در فروش دو عراده موتر سفارت و تصاحب پول آن نیز دست داشته است.
در مکتوب شماره 7169 تاریخ 11/8/1395 وزارت امور خارجه، عنوانی سفارت افغانستان مقیم واشنگتن آمده است که اگر سفارت افغانستان مقیم واشنگتن سرنوشت 17 میلیون و 800 هزار افغانی باقیداری را مشخص نسازد، «مبلغ متذکره از مسؤولان مالی هر یک مرتضی حقجو و احمدشاه کتوازی قابل تحصیل میباشد».
چندی بعد، نصیراحمد اندیشه، معین مالی و اداری وزارت خارجه، نتایج گزارش ریاست تفتیش داخلی را طی مکتوب شماره 315/154 تاریخ 7/05/1396 در قید 107 ورق، عنوانی سفارت افغانستان مقیم واشنگتن دی.سی فرستاده و در آن تأکید کرده است که دفاعیۀ آقای کتوازی ذیل مکتوبهای شماره 889 و شماره 1037، قناعتبخش نبود و تا کنون بدهی سفارت افغانستان در واشنگتن به کابل پرداخت نشده است.
?
در آخرین مکتوب شماره 167 تاریخ 25 ثور 1397، عنوانی سفارت افغانستان در آمریکا آمده است که از فیصله و گزارش هیئت تفتیش مدت دو سال گذشته اما هیچ نتیجۀ مثبتی در پینداشته و هنوز هم سرنوشت پولهای مصرفی نامعلوم است?
سفارتی بیدروپیکر
منبع معتبری که نمیخواهد از او در این گزارش نام برده شود، می گوید، احمدشاه کتوازی مسئول مالی و اداری سفارت، از سوی حمدالله محب سفیر و نمایندۀ خاص رییس جمهور در واشنگتن، پشتیبانی شده و از کرسی منشی دوم به کرسی منشی اول ارتقاء کرده است. این در حالیست که وزارت خارجه وی را به دلیل عدم بازگشت به کشور منفک کرده بود.
منبع ادعا میکند که سفیر افغانستان در واشنگتن از تبعیض و تعصب قومی کار میگیرد. با دیپلوماتها نیز برخوردی دوگانه داشته و با آن عده که زیر چتر حمایتی رئیس جمهور قرار ندارند، رفتاری ناشایست و غیرمسلکی دارد و به آنها بهایی نمیدهد. گفته میشود که در حال حاضر سفیر، اتشۀ امنیتی، اتشۀ نظامی، اتشۀ فرهنگی و تعداد زیادی از دیپلوماتهای سفارت، از یک قوم خاص هستند و وظیفۀشان لابیگری در میان سیاستمداران آمریکایی برای تیم آقای غنی است.
بهگفتۀ منبع، علیرغم اینکه ثابت شده که آقای مجید قرار اتشۀ فرهنگی سفارت از موقعیت رسمی خود سوءاستفاده کرده، اما وی دوباره با حمایت سفیر به عنوان منشی اول پیشنهاد شده و به کار گماشته شده است.
منبع میافزاید، با اینکه وزارت اطلاعات و فرهنگ به صورت ماهوار مصارف اداری اتشۀ فرهنگی سفارت را پرداخت میکند، اما برخلاف قانون، سفیر بودجۀ جدا از بودجۀ معمول وزارت امور خارجه را به مصارف ماهوار اتشۀ فرهنگی سفارت اختصاص داده است.
دست دراز ارگ
حمدالله محب سفیر افغانستان مقیم واشنگتن بنا بر پیشنهادی، خانم مدینه قاسمی، رئیس دفتر بانوی نخست را ـ که هیچگونه تجربۀ کاری در وزارت خارجه ندارد ـ در سال 1395 به عنوان منشی اول سفارت افغانستان در واشنگتن مقرر کرد. در حالی که در مادۀ ششم قانون کارکنان دیپلماتیک و قونسلی آمده است که: «کارکنان دیپلوماتیک و قونسلی بعد از سپری نمودن مدت سه سال خدمت بالفعل در خارج از کشور از وظیفۀ موجود به مرکز تبدیل گردد. سپری نمودن مدت متذکره در مرکز نیز الزامی میباشد».
اما بانو قاسمی با حمایت رولا غنی و حمدالله محب، بدون بازگشت به مرکز در سال 1397 به عنوان مستشار وزیرمختار (معاون سفیر) در واشنگتن مقرر میشود.
ما برای دریافت نظر حمدالله محب، مجید قرار، مرتضی حقجو و احمدشاه کتوازی چندینبار از طریق تیلفون همراه و ایمیل با ایشان در تماس شدیم، اما تلاشهای ما بینتیجه ماند. صبغت احمدی، سخنگوی وزارت خارجه نیز برای پاسخ به پرسشهای مطرح شده در این گزارش زمان خواست؛ اما دیگر به تماسهای مکرر سلاموطندار پاسخ نداد.
به زودی اسناد و مدارکی دیگر پیرامون چگونگی واگذاری سیستم خدمات آنلاین روادید به یکی از بستگان مقامهای بلندپایۀ سفارت افغانستان در واشنگتن در اختیار سلاموطندار قرار خواهد گرفت.