اجرای فونداسیون یکی از پایه‌ای‌ترین مراحل ساخت ساختمان است. این کار به منظور افزایش استحکام ساختمان و انتقال فشار حاصل از وزن سازه به زمین انجام می‌شود.
اجرای فونداسیون به دو صورت کم عمق و عمیق قابل اجراست که انتخاب هر یک از این روش‌ها به نوع خاک و طراحی کلی سازه بستگی دارد.
از مراحل مهم اجرای فونداسیون، تحقیق درمورد موقعیت زمین و جنس خاک محل اجرای پروژه است.
آزمایش خاک به حدی مهم است که متخصصین این کار را پیش از طراحی فونداسیون و برداشتن هر قدم دیگری در راستای اجرای فونداسیون انجام می‌دهند.
آشنایی با انواع فونداسیون و ملاحظات مورد نیاز برای شروع پروژه، شما را در انجام هرچه بهتر ساخت و سازتان یاری خواهد کرد
فونداسیون چیست؟
فونداسیون پایین‌ترین بخش سازه‌های ساختمانی است. این بخش وظیفه دارد تا وزن کل سازه را به زمین منتقل کند. عموما فونداسیون بر حسب مصالح مصرفی و روش ساخت تقسیم‌بندی می‌شود اما روش ساخت که یکی از مهم‌ترین فاکتورها در انتخاب پی است انواع پی را در گروه‌های زیر دسته‌بندی می‌کند:
· فونداسیون کم عمق
· فونداسیون نیمه عمیق
· فونداسیون عمیق
انواع فونداسیون از نظر ساخت
همانطور که در بخش معرفی فونداسیون بیان کردیم. فونداسیون به دو دسته‌ی کلی فونداسیون کم عمق و فونداسیون عمیق تقسیم می‌شود. هر یک از این دو گروه شامل زیر گروه‌هایی هستند که برای اجرای فونداسیون در شرایط گوناگون مناسب هستند. برای آشنایی بیشتر با این روش‌های اجرای فونداسیون به دسته‌بندی زیر توجه کنید:
فونداسیون کم عمق
فونداسیون کم عمق (سطحی) به پی‌هایی گفته می‌شود که نسبت عمق به عرضشان کمتر از ۱ یا مساوی با آن باشد. البته در موارد خاص نسبت ۴-۵ نیز به عنوان فونداسیون کم عمق در نظر گرفته می‌شود.
· فونداسیون نقطه‌ای (منفرد)
· فونداسیون دو یا چند ستونی (مشترک)
· فونداسیون نواری
· فونداسیون گسترده
· فونداسیون نیمه عمیق
در این نوع از فونداسیون نسبت عمق به عرض پی چیزی بین ۵ تا ۱۰ است.
فونداسیون عمیق
این نوع از فونداسیون درای نسبت عمق به عرض بیش از ۱۰ هستند. در مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان تعریف دیگری نیز برای این نوع از فونداسیون در نظر گرفته شده است.
طبق این تعریف هرگاه نسبت عمق به عرض پی کمتر از ۶/۱ باشد و عمق فونداسیون از ۳ متر بیشتر باشد، پی در دسته‌ی عمیق قرار می‌گیرد.
در پروژه‌های ساختمانی ما اغلب این پی در قالب شمعی به چشم می‌خورد.
· فونداسیون شمعی
· فونداسیون صندوقه‌ای (کیسون)
· روش اجرای فونداسیون نقطه‌ای
همانطور که پیش از این توضیح دادیم، پی نقطه‌ای یکی از متداول‌ترین روش‌های ایجاد پی برای ساخت و ساز است. در این روش فشار حاصل از وزن سازه از طریق ستون‌های فلزی یا بتنی به زمین منتقل می‌شوند. اجرای پی نقطه‌ای به‌صورت لایه به لایه و به ترتیب زیر است:
· انتخاب زمین مناسب
· استفاده از بتن مگر
· اجرای بتن ریزی اصلی
· نصب صفحه زیرستون
· آرماتوربندی داخل پی
· نصب بولت
· نصب رامکا
همانطور که در بخش ملاحظات به آن اشاره کردیم، انتخاب زمین و خاک مناسب یکی از مهم‌ترین مراحل انجام فونداسیون است.
گل نرم و خاک خشک چندان مناسب اجرای فونداسیون نیستند و در این شرایط باید به فکر انجام زیرسازی و مقاوم‌سازی زمین با کمک روش‌هایی همچون تراکم دینامیکی، ارتعاشی و ویبرو فلوتاسیون باشید.
بتن مگر برای آماده‌سازی پی جهت آرماتوربندی استفاده می‌شود.
مگر عیار سیمان پایین و آب زیاد مانع نفوذ سیمان به خاک می‌شود و با جلوگیری از هدر رفتن آن باعث هم‌تراز شدن فونداسیون می‌شود.
برای ساخت فونداسیون اصلی و مقاوم‌سازی ستون‌های حامل از بتن مسلح استفاده می‌شود.
صفحه زیرستون که به‌طور اختصاصی در سازه‌هایی با اسکلت فلزی استفاده می‌شوند، به منظور نگهداری ستون‌های پی اجرا می‌شوند. آرماتوربندی داخل پی به منظور افزایش استحکام سازه انجام می‌شود.
پس بسیار مهم است که به منظور توزیع یکنواخت بار و حفظ استحکام، بهترین و صحیح‌ترین روش را برای انجام آرماتوربندی فونداسیون انتخاب کنید.
بولتها متصل‌کننده‌ی صفحه ستون به فونداسیون هستند. انتخاب تعداد و سایز بولتها را به پیمانکار متخصص واگذار کنید.
درنهایت قالب‌بندی که یکی از ملزومات اجرای بتن‌ریزی است و مانع از هدر رفتن ملات در فرایند آرماتوربندی می‌شود اجرا می‌شود و رامکا که نوعی میلگرد کوچک است و موجب قائم ایستادن ستون‌ها می‌شود در اطراف قالب کار گذاشته می‌شود.
منبع: وب‌سایت سازه گستر فلق
