بتن ریزی با اهداف بسیار گوناگون و در بخش‌های مختلفی از ساختمان و همچنین سایر پروژه‌های ساخت و ساز صورت می‌گیرد. اما هدف اصلی از انجام عملیات بتن ریزی ایجاد سطحی صاف و یکدست برای کف سازی نهایی ساختمان است.
تعریف بتن ریزی
بتن ریزی در عملیات ساختمانی به منظور یکدست سازی کف سازه انجام می‌شود.
این موضوع استحکام فونداسیون را افزایش می‌دهد و به ساخته شدن سازه‌ای مقاوم و ایمن منجر می‌شود.
از سوی دیگر بتن که از مصالح اصلی این عملیات است، ماده‌ای سخت و مقاوم در برابر حرارت، برودت و صداست که وجود آن در سازه به استحکام هرچه بیشتر آن کمک می‌کند.
مصالح و ابزارهای بتن ریزی
انتخاب ابزارهای مورد نیاز برای اجرای بتن ریزی، نیاز به دانستن نوع بتن مورد استفاده در فرایند ساخت و ساز دارد. تعیین نوع بتن مصرفی به مواردی همچون نوع ساخت بتن، مصالح موجود در آن، کاربرد بتن و طرح اختلاط و … بستگی دارد. برای آشنایی بیشتر شما عزیزان با این ابزارها، سه نوع از مهم‌ترین ابزارهای اجرای بتن ریزی را معرفی می‌کنیم:
میکسر (بتونیر)
میکسر (بتونیر) دستگاهی است که در دو مدل دستی و ماشینی به مخلوط شدن مواد تشکیل‌دهنده‌ی بتن کمک می‌کند. تعداد موردنیاز این دستگاه با توجه به حجم مصالح و روش اجرای کار تعیین می‌شود. نباید فراموش کرد که تست صحت عملکرد دستگاه پیش از استفاده از آن بسیار ضروری است.
ویبراتور
دستگاه ویبراتور با ایجاد لرزش در ملات بتن موجب خارج شدن مولکول‌های هوای موجود در بین ذرات بتن می‌شود و همین موضوع چسبندگی و کیفیت بتن را افزایش می‌دهد.
تعداد این دستگاه نیز همچون بتونیر به حجم مصالح و کار بستگی دارد، متخصصین توصیه می‌کنند که برای اطمینان از انجام به موقع کارها حتما یک ویبراتور زاپاس در کارگاه داشته باشید.
ماله پروانه‌ای
دستگاه ماله پروانه‌ای یکی از پرطرفداران‌ترین ماله‌های برقی در فرایند بتن ریزی است. این ماله سطح بتن را کاملا صاف و صیقلی می‌کند و آن را برای انجام سایر مراحل آماده می‌سازد.
از آنجا که ماله کسی با این دستگاه به صورت مکانیکی انجام می‌شود، سرعت کار را تا حد زیادی بالا می‌برد.
مراحل بتن ریزی
برای شروع فرایند بتن ریزی توجه به شرایط آب و هوایی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. چرا که ملات بتن می‌تواند متاثر از گرما یا سرما تغییر شکل دهد یا زودتر از حالت طبیعی سفت شود.
بهترین دما برای بتن ریزی ۱۰تا ۳۰ درجه‌ی سانتی‌گراد است. دمای نزدیک به انجماد و دمای بیشتر از ۳۵درجه‌ی سانتی‌گراد برای اجرای بتن مناسب نیستند.
طرح اختلاط بتن
در دومین مرحله از اجرای بتن ریزی نوبت به طرح اختلاط می‌رسد. منظور از اختلاط تعیین مقدار مناسب مصالح تولید بتن با توجه به نوع و کاربرد پروژه و ترکیب این مواد به منظور ساخت بتن مورد نظر است.
میزان مواد باید به گونه‌ای محاسبه شود که مشکلی در فرایند اصلی کار به وجود نیاورد و با تمامی شرایط حاکم بر محیط عملیات سازگاری لازم را داشته باشد.
این مرحله شامل محاسبه‌ی وزن سیمان و انتقال آن به دستگاه بتن ساز، تعیین وزن مصالح سنگی از قبیل ماسه و در نهایت کنترل رطوبت آن در تناسب با سیمان موجود در دستگاه بتن ساز است.
در مرحله‌ی بعدی باید کیفیت بتن تولید شده را مورد ارزیابی قرار دهید.
ارزیابی این مورد با توجه به میزان چسبندگی، یکنواختی، اندازه‌ی مصالح موجود در بتن، میزان آب موجود در ترکیب و مواردی از این دست انجام می‌شود. پس از تایید کیفیت بتن مرحله‌ی قالب‌گیری آغاز می‌شود.
قالب‌گیری بتن در فرایند بتن ریزی
در حین این مرحله باید از جدا شدن مواد بتن جلوگیری شود، چرا که این موضوع نفوذپذیری آن را افزایش خواهد داد و کیفیت بتن را به شدت پایین خواهد آورد.
پس از قالب‌گیری بتن باید آن را با توجه به نوع بتن با کمک دستگاه‌های متفاوتی که متراکم کرد.
در بیشتر موارد از دستگاه ویبراتور برای متراکم کردن بتن و استخراج هوای موجود در بین ذرات آن استفاده می‌شود.
یکدست سازی سطح بتن در فرایند بتن ریزی
معمولا برای یکدست کردن سطح بتن که در اصطلاح به آن پرداخت سطح بتن گفته می‌شود از ماله استفاده می‌شود. ماله‌ها در انواع دستی و الکتریکی در این فرآیند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دستگاه ماله پروانه‌ای یکی از پرطرفداران‌ترین ماله‌های برقی در فرایند بتن ریزی است. این ماله سطح بتن را به‌طور کامل صاف و صیقلی کرده و آن را برای انجام سایر کارهای ساختمانی آماده می‌سازد.
نباید فراموش کرد که اجرای این مرحله نیاز به خشک شدن تقریبی بتن دارد.
نمونه‌گیری در فرایند بتن ریزی
نمونه‌برداری از بتن یکی از مراحل الزامی در اجرای عملیات بتن ریزی است که به ازای هر ۳۰ متر مکعب و توسط نماینده‌‌ای معتبر از آزمایشگاه انجام می‌شود. این نمونه به مدت یک شبانه روز در محل نگهداری می‌شود و پس از آن از نظر کیفی تحت آزمایش قرار می‌گیرد.
محافظت از بتن در فرایند بتن ریزی
در این مرحله برای حفظ بتن تازه اجرا شده از سرما، سطح آن با وسایلی از قبیل گونی، پشم شیشه، نایلون و … پوشانده می‌شود. گاها روی این پوشش‌ها با لایه‌ای از خاک پر می‌شود تا فرایند حفاظت از بتن نو با موفقیت پشت سر گذاشته شود. در مناطق سردسیر، سطح بتن به‌صورت بخش بخش و پس از هر مرحله از اجرا پوشانده می‌شود.
منبع: وب‌سایت سازه گستر فلق
