حمام بزرگ یک اصطلاح حسابداری است بدین معنی که تیم مدیریت یک شرکت آگاهانه صوت سود و زیان خود را دستکاری می کنند تا با این روش نتایج ضعیف را ضعیف تر نشان دهند و از این طریق نتایج آتی بهتر جلوه کنند. این روش اغلب زمانی استفاده می شود که شرکت سال بدی را پشت سر گذاشته و بدین ترتیب می توانند در سال های آینده افزایش چشمگیر درآمد را به نمایش گذارند، هرچند این افزایش درآمد غیرواقعی است.
این تکنیک همانند شروعی دوباره و از سر نو است و به همین دلیل حمام بزرگ نامیده می شود. هدف ازین کار این است که در یک سال "یک حمام بزرگ" بگیرید تا در سال های آینده شاهد افزایش درآمد خالص باشید.
این روش اغلب زمانی استفاده می شود که در یک سال، فروش مجموعه به دلایل بیرونی کاهش می یابد و در گزارشات خود چنین نشان می دهید که متحمل ضرر شده اید. به عنوان مثال، کالایی که ارزش آن در دفاتر 100 دلار است به 50 دلار برای هر کالا کاهش می یابد و منجر به زیان خالص 50 دلاری برای آن کالا در سال جاری می شود. توجه داشته باشید که این کاهش هیچ تاثیری در میزان وجه نقد موجود ندارد. وقتی همان کالا در سال های بعد با قیمت 75 دلار به فروش می رسد، شرکت در دوره مالی مورد نظر میزان 25 دلار سود را برای هر کالا گزارش می کند. بنابراین از زیان، "سود" ایجاد می کنید. شرکت ها اغلب برای استفاده از روش "حمام بزرگ" منتظر یک سال بد می ماند تا در آن سال این روش را بکار گرفته و به ترازنامه خود "صفایی دهند". حسابرسان استفاده از این روش را منع می کنند، با این حال همچنان از آن استفاده می شود. در سال های اخیر، جنرال موتورز و سایر شرکت های آمریکایی کاهش زیادی را در دارایی های ترازنامه اعمال و زیان بسیار زیادی را ایجاد کرده اند. با ثبت هزینه های آتی شامل هزینه تعطیلی احتمالی کارخانه یا هزینه آتی اخراج کارمندان در سال جاری، می توان به همین نتیجه دست یافت. هدف این است که همه زیان ها یکباره در نظر گرفته شود تا در دوره های آتی شاهد درآمد خالص مثبت باشیم.
چرا از این روش استفاده می شود؟
انگیزه های استفاده از این روشِ مدیریت سود متفاوت است. یک باور رایج این است که شرکت ها به منظور بهبود شهرت و جلب نظر سرمایه گذاران و بستانکاران خود از این روش استفاده می کنند. در بیشتر شرکت های بزرگ، مسئولیت گزارش های مالی به عهده مدیران است. این امر به مدیران این انگیزه را می دهد که گزارش ها را تحریف کنند تا اعتبار شرکت خود را افزایش دهند و از این منافع به نفع خود استفاده کنند. از دلایل احتمالی دیگر که باعث می شود مدیران گزارشات مالی شرکت را دستکاری کنند، نشان دادن توانایی هایشان در افزایش سود شرکت و در نهایت افزایش حقوقشان است. اعتقاد بر این است که فعالیت های مدیریت سود قبل و بعد از تغییر مدیریت بسیار شایع است
گاهی مدیران از روش حمام بزرگ استفاده می کنند تا عملکرد ضعیف شرکت را به گردن مدیر عامل قبلی بیاندازند و اعتبار پیشرفت های سال های آتی را از آن خود کنند.
روش حمام بزرگ الزاما غیرقانونی نیست، زیرا می توان آن را در محدوده قوانین جاری حسابداری بکار برد و نتیجه گرفت؛ با این حال بسیاری این روش را غیراخلاقی می دانند.
شرکت چگونه می توانند یک حمام بزرگ انجام دهند؟
اگر مدیر عاملی در یک سال به این نتیجه برسد که نمی تواند به اهداف درآمدی خود دست یابد، این انگیزه را دارد که درآمد را از حال حاضر به آینده انتقال دهد، زیرا صرفنظر از اینکه فاصله درآمد با اهداف درنظر گرفته شده کم باشد یا زیاد، به هر حال پرداخت غرامت شامل حال وی می گردد.
یک مدیر عامل به چندین طریق می تواند سود را به آینده منتقل کند: با پیش پرداخت هزینه ها، کاستن از درآمدها، یا تاخیر در تحقق درآمدها. با اتخاذ این اقدامات در روش حمام بزرگ، شانس مدیر عامل برای دریافت پاداش های بزرگ در سال بعد بیشتر می شود. در سناریوی حمام بزرگ، پیش پرداخت هزینه ها و کاستن از درآمدها بسیار کاربردی هستند.
نکات کلیدی
· حمام بزرگ یک روش حسابداری غیراخلاقی است که موجب می شود درآمد در یک سال بد، بدتر از آنچه هست به نظر آید.
· این روش که اغلب در سالی که شرکت درآمد خوبی ندارد اعمال می شود، درآمد آتی شرکت را به شکلی غیرواقعی افزایش می دهد.
· تکنیک های مختلفی برای بکارگیری روش حمام بزرگ بدون نقض قانون وجود دارد، که می تواند در سال های بعد به نفع مدیران باشد چرا که پاداش ها اغلب به عملکرد درآمدی و سود شرکت وابسته هستند.
