دارایی زیستی دارایی هایی هستند که زنده اند-مانند درختان و حیوانات. دارایی های یک شرکت در ترازنامه بر اساس نوع طبقه بندی می شوند و ارزشی به آنها اختصاص داده می شود، با استفاده از ترازنامه می توان دارایی هارا در یک زمان مشخص مورد تجزیه و تحلیل کرد. استاندارد بین المللی حسابداری شماره 41 (IAS 41) چنین بیان می کند که دارایی زیستی شامل هر موجود زنده از قبیل گیاهان یا حیوانات متعلق به یک کسب و کار می باشد و معمولا با ارزش منصفانه آن منهای هزینه های فروش ارزشگذاری می شود.
به عنوان مثال دامهایی مانند بز، گاو، گوسفند، مرغ و خروس، و ماهی همه دارایی زیستی محسوب می شوند. دارایی های زیستی شامل محصولاتی که توسط کشاورزان کاشته می شوند نیز می گردد-به عنوان مثال، ذرت، گوجه فرنگی، درختان میوه، و هرگونه محصول حاصل از این درختان.
صنایعی که دارایی های بیولوژیکی زیادی دارند عبارتند از:
· محصولات کاغذی (درختان)
· لبنیات (گاوها)
· کشاورزی (محصولات زراعی)
· گوشت (چراگاه ها)
· سوخت های زیستی (محصولات انژری گیاهی مانند دانه سویا)
ماهیت دارایی های زیستی
هر کسب و کاری می تواند دارایی زیستی داشته باشد. با این حال، به دلیل ماهیت اینگونه دارایی ها، معمولا برای کشاورزان یا افرادی که منبع اصلی سود آنها پرورش، فروش و نقل و انتقال چنین کالاهایی است، بیشترین اهمیت را دارند. از آنجاییکه دارایی های زیستی زنده و دارای حیات هستند و نگهداریشان دشوار است، دائما در معرض خطر تغییر چه از نظر کیفی و چه از نظر کمی قرار دارند. به معنای ساده تر اینکه گیاهان، حیوانات و محصولاتی که تولید می کنند (از قبیل تخم مرغ یا شیر) در زمان مشخصی باید پرورش یافته یا تولید شوند، در بازه زمانی مناسبی برداشت شوند و در زمان محدود و قبل از اینکه پوسیده یا فاسد شوند منتقل شده و به فروش برسند، در غیر اینصورت برای مصرف کننده غیر قابل استفاده خواهند بود.
اهمیت دارایی های زیستی
دارایی های زیستی در صنایعی از قبیل پرورش جنگل، تولیدکنندگان لبنیات، و محصولات کاغذی درآمد یا عایدی قابل توجهی برای آن صنعت ایجاد می کنند، بنابراین اینگونه دارایی های معمولا در ترازنامه چنین صنایعی در نظر گرفته می شوند. این کالاها از نظر درآمدزایی برای فروشنده و محاسبه زیاد در صورت خرابی یا دزدیده شدن، همانند سایر کالاهایی هستند که از پلاستیک، کاغذ یا سایر مواد اولیه تولید می شوند. تنها تفاوت کیفی آنها این است که این دارایی ها دارای حیات هستند.
دارایی های زیستی به طور طبیعی و سریعتر از سایر کالاها مستهلک می شوند. درست مانند سایر کالا، تقاضا برای انواع مختلف دارایی های زیستی بسته به فصل ممکن است کم یا زیاد شود. محصولات دامی و کشاورزی معمولا به دلایلی همچون خشکسالی یا بارش باران غیر منتظره، سرمای هوا، شیوع بیماری که محصول یا دام را از بین می برد، در معرض آسیب قرار دارند.
لازم به ذکر است که اصطلاح "دارایی زیستی" منحصر به مباحث حسابداری است، و به منظور طبقه بندی و شناسایی دقیق دارایی های متعلق به مشاغلی مانند مزارع و تاکستان ها، یا محصولاتی که منبع اصلی درآمد شرکت است، مورد استفاده قرار می گیرد. مشاغل در صنایع و بخش های مختلف می توانند گیاهان و حیوانات را برای مقاصد مختلفی پرورش دهند؛ طبقه بندی آنها در قالب دارایی های زیستی بیانگر ماهیت و ارزش آنها برای صاحبین مشاغل است.