خانه‌ی امن بیماران روانی
سرای احسان سال‌هاست که خانه‌ی امن انسان‌هایی است که مغلوب شرایط زندگی و وضعیت نابه‌سامان روانی خود شده‌اند. انسان‌هایی که قبلتر تصمیم گرفتند تا تسلیم شوند و دیگر ادامه ندهند اما سرای احسان به آن‌ها کمک کرد که به زندگی بازگردند و قوی‌تر ادامه دهند. این مکان مامنی است تا در آن استراحت کنند و هرگز و هرگز و هرگز تسلیم نشوند. سرای احسان جایی‌است که به بیمار سخنان محبت‌آمیز می‌زنیم و او را محترم می‌شماریم. این خانه، سال‌هاست خانه‌ی امن آدم‌هایی است که بدون عمر پیر می‌شوند. همه‌ی روزهایشان شبیه به‌هم است مگر اینکه کسی به دیدنشان بیاید. مهمانان عزیز خانه‌ما خوشحال می‌شوند که به آن‌ها سری بزنید و گفت‌وگو کنید. اینجا به عزیزان گرامی انواع هنرها از جمله سفال‌گری، بافت فرش و تابلوفرش، نقاشی، شعر گفتن و... را یاد می‌دهیم. به خانه‌ی ما که جایی در بیرون شهر شماست سری بزنید و با این بیماران روان مزمن در سرای احسان آشنا شوید. در اینجا به معرفی برخی از اختلالات روانپریشانه می‌پردازیم تا با مهمانان سرای احسان بیشتر آشنا شویم.
معرفی کلی اختلالات روانپریشانه
اختلال های سایکوتیک، حضور حداقل یک یا چند مورد از علائم هذیان، توهم، افکار و گفتار آشفته، رفتارهای حرکتی نابهنجار یا شدیدا آشفته، کاهش ابراز هیجان یا بی ارادگی است.
اختلال هذیانی
این نوع اختلال، هذیان بدون توهم و فاقد کیفیت که غیر عادی بوده و ناشی از مصرف روان گردان یا بیماری جسمی نیست. ویژگی اصلی این اختلال که اکثرا در افراد مسن دیده می شود، وجود یک یا چند هذیان برای مدت حداقل یک ماه است.
هذیان چیست؟
هذیان باورهای تثبیت شده ای می باشد که با وجود شواهد علیه آن ها قابل اصلاح و تغییر نیستند. محتوای هذیان‌ها شامل موضوعات متنوعی از قبیل گزند و آسیب، انتساب، جسمی، مذهبی، خود بزرگ بینی می باشد. صرف نظر از هذیان ها و پیامد های آن، سایر جنبه های کارکرد فرد مختل نیست و رفتار غیر عادی، و عجیب و غریبی ندارد. هذیان ها، ناشی از اثرات فیزیولوژیک یک ماده و یا یک بیماری طبی دیگر نیست.
موضوعات هذیان‌ها
1. شهوانی: فرد باور دارد شخص دیگری عاشق اوست.
2–. خود بزرگ بینی: اعتقاد به داشتن استعداد عظیم نهفته، توانایی یا اکتشاف بزرگ.
3– حسادت: هسته مرکزی هذیان فرد، خیانت کار بودن همسر یا معشوقه اش می باشد.
4– گزند و آسیب: توطئه ای علیه فرد در جریان است. تحت تعقیب بوده، مسموم شده یا به او دارو خورانده اند.
5– جسمی: مایه اصلی هذیان در مورد حواس و کارکرد بدنی فرد است.
اختلال روان‌پریشی گذرا
ویژگی اصلی این اختلال، که میانگین سن بروز آن اواسط دهه‌ی چهارم عمر است، شروع ناگهانی با حضور حداقل یک مورد از علایم هذیان، گفتار آشفته، رفتار آشفته و توهم می باشد. شروع ناگهانی این اختلال به منزله تغییر سریع رفتار عادی به حالت آشکار روان پریشانه، در عرض دو هفته و معمولا بودن علائم مقدماتی می باشد. این اختلال ممکن است در نوجوانی و اوایل بزرگسالی بروز کند ولی در تمام طول عمر می تواند دیده شود. دوره بیماری حداقل یک روز ولی کمتر از یک ماه طول می کشد. این اختلال ناشی از یک بیماری روانی، طبی یا تاثیر اثرات فیزیولوزیک یک ماده نمی باشد.
علائم
1. افزایش نوسان‌های هیجانی
2. رفتار عجیب و غریب
3. گیجی و منگی
4. اختلال موقعیت‌سنجی
5. سرخوشی
6. میل به خودکشی
اسکیزوفرنی فرم
ویژگی اصلی این اختلال که در اواخر دوران جوانی و اواسط دهه سوم عمر پیدار می شوند، وجود حضور حداقل دو مورد از علایم هذیان، توهم، گفتار آشفته، رفتار آشفته بارز و علایم منفی (کاهش ابراز هیجانات یا بی ارادگی) می باشد. هر دوره بیماری حداقل یک ماه ولی کمتر از شش ماه ادامه می یابد. این اختلال ناشی از اثرات فیزیولوژیک سوء مصرف مواد، دارو یا یک بیماری طبی دیگر نیست. علائم اصلی اختلال اسکیزوفرنی فرم، مشابه اسکیزو فرنی است و افتراق این دو با هم فقط بر اساس طول دوره بیماری امکان پذیر است.
علائم
1. هذیان
2. توهم
3. رفتار آشفته
4. تکلم آشفته
5. عاطفه سطحی
6. بی انگیزشی شدید
اسکیزوفرنی (شیزوفرنی)
ویژگی اصلی این اختلال که در اواخر دوران جوانی و اواسط دهه سوم عمر پدیدار می شوند، وجود حضور حداقل دو مورد از علایم هذیان، توهم، گفتار آشفته، رفتار آشفته بارز و علایم منفی (کاهش ابراز هیجانات و بی ارادگی) می باشد.
در بخش قابل توجه ای از زمان شروع علائم، سطح کارکرد فرد در یک یا چند زمینه عمده مانند شغل، روابط بین فردی، یا مراقبت فردی به شکل قابل ملاحظه ای به سطحی پایین تر از قبل تنزل پیدا می کند. نشانه های مداوم اختلال حداقل به مدت 6 ماه ادامه پیدا می کند. علائم شاخص این اختلال طیف گسترده ای از کژ کاری های شناختی، رفتاری و هیجانی را در برمی گیرد؛ ولی هیچ علامتی به تنهایی مشخص کننده اسکیزوفرنی محسوب نشده و تشخیص با توجه به مجموعه ای از علائم و نشانه ها، و افت کارکردهای اجتماعی یا شغلی مرتبط به آن ها معلوم می شود. این اختلال ناشی از یک بیماری روانی، طبی یا تاثیر اثرات فیزیولوزیک یک ماده نمی باشد.
علائم
1. هذیان
2. توهم
3. رفتار آشفته
4. تکلم آشفته
5. تداخل فکر
6. فقدان احساس و انگیزه
7. مردم گریزی
8. اختلال در عملکردهای شغلی و تحصیلی
9. عاطفه نامتناسب
اسکیزوافکتیو یا عاطفه‌گسیختگی
ویژگی اصلی این اختلال که سن بروز آن اوایل بزرگسالی است، حضور توام علایم اختلال اساسی خلقی و روان پریشی می باشد.
علائم اختلال اساسی خلقی:
1. شیدایی
2. افسردگی اساس
الگوهای زمانی متنوعی در این اختلال دیده می شود، به طور معمول این اختلال دارای دوره ای 6 ماهه است که در 2 ماه نخست آن علایم روان پریشی به تنهایی و سپس در 3 ماه بعدی افسردگی و روان پریشی توامان و نهایتا در ماه آخر مجددا علائم روان پریشی به تنهایی مشاهده می‌شود. این اختلال ناشی از تاثیر دارو، سوء مصرف مواد یا بیماری طبی دیگر نیست. در اکثر موارد کارکرد شغلی با افت مواجه می شود، تماس اجتماعی محدود و مشکلات مراقبت از خود دیده می شود. این اختلال در هر سنی از زمان بلوغ تا اواخر عمر ممکن است دیده شود.
هرگز تسلیم نشو
هیولاهای زیادی هستند که در جهان وجو دارند. یکی از این هیولاها، بیماری روانی است. احتمالا تاکنون نام گیاه عشقه را شنیده‌باشید که به دور گیاه موردنظرش می‌پیچد و در نهایت آن را خفه می‌کند. گیاه عشقه مانند همان بیماری روانی است که به دور بیماران روان مزمن می‌پیچد و سعی دارد تا آن‌ها را خفه کند. اما سرای احسان، با سابقه‌ی چندین‌ساله و با کادری حرفه‌ای در بخش بهداشت و درمان، مددکاری، روانشناسی، توانبخشی و... اینجاست تا نگذارد هیولای بزرگ و خفناک روانی جان دوستان و هم‌نوعانمان را بگیرد. سرای احسان اینجاست تا با تشخیص به‌موقع، به پیشگیری و درمان انواع بیماری‌های روانی بپردازد. دیوارهای سرای احسان نظاره‌گر سختی‌های بیماران روان و کمک بی‌دیغ سرای احسان بوده‌است. داستان‌های زیادی از جمله قصه‌ی سمیرا، امیر، شیدا، داود، سپیده، آیدا و فرزین بوده‌است.
سخن آخر
یکی از روش‌های تاثیرگذار کمک‌کردن به بیماران روان مزمن این است که از خصوصیات روانی آن‌ها و مشکلاتی که دارند تا حدامکان اطلاع پیدا کنید و آن‌ها را درک کنید. اگر دانستن این اطلاعات ارزشمند دغدغه‌ی شماست، تبریک می‌گوییم. شما در این مقاله با انبوهی از اطلاعا بیماران روان مواجه شدید. برای انجام دادن هرچه بهتر مسئولیت اجتماعی بهتر است که پس از خواندن این مقاله، درباره‌ی وضعیت نامطلوب بیماران روان، از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی استفاده و اطلاع‌رسانی کنید.
نگارش: حنانه‌مظاهری
