هفته گذشته هنگامی که جزئیات طرح پیشنهادی دولت برای بودجه ۱۴۰۱ بیرون آمد در مورد بودجه بنیاد شهید و امور ایثارگران متنی را منتشر کردیم که در آن توضیحاتی در مورد کمی و کاستی‌ها و نقاط قوت بودجه پیشنهادی گفتیم. اما یکی از موضوعاتی که در ارتباط با بودجه ۱۴۰۱ باید بیشتر به آن توجه شود، حقوق‌های معوقه ایثارگران است که در لایحه پیشنهادی در نظر گرفته نشده و باید پیش از تصویب بودجه مورد بررسی قرار گیرد. مشمولان ماده ۳۸ که عمدتا از ایثارگران جنگ تحمیلی هستند، در ذیل هیچ یک از دستگاه‌ها موضوع ماده ۲ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران قرار ندارند. هرچتد تاکنون حدود ۴۵ هزار نفر از ایثارگران مشمول ماده ۳۸ قانون جامع خدمات ایثارگری شده اند ولی بیش ۲۰ هزار نفر از این عزیزان معوقاتشان را دریافت نکرده اند و پاسخ قانع کننده ای هم دریافت نکرده اند.
البته داستان حقوق‌های معوقه ایثارگران موضوع جدیدی نیست و این معضل به دهه هشتاد و دوره ریاست مسعود زریبافان برمیگردد. در آن مقطع حتی تعدادی از جانبازان با ارایه دادخواست به دیوان عدالت اداری بر علیه بنیاد شهید اقامه دعوا کردند و طی آن خواهان پرداخت معوقه‌های حقوق حالت اشتغال خود از زمان تصویب قانون حالت اشتغال جانبازان که مصوب سال ۷۲ بود، شدند. نهایتا قضات شعب دیوان نیز حکم به وارد بودن خواسته آنان صادر کردند و در نهایت بنیاد شهید مجبور به پرداخت حقوق‌های معوقه شد.
با گذشت دو دهه اما متاسفانه با وجود تمام تلاشهایی که برخی از مدیران بنیاد در چند سال اخیر منجمله آقای اوحدی انجام دادند، نیمی از ایثارگران همچنان از پرداخت نشدن حقوق‌های معوقه خود گله‌مندند. مخاطبان ما مطمئنا به یاد دارند که تعدادی از ایثارگران در چندین نوبت برای رساندن صدای خود به مسئولین در ماه‌های اخیر روبروی مراکز بنیاد شهید در استانهای خود و بخصوص در تهران، تجمعاتی داشته‌اند. همین ماه گذشته چند صد تن از ایثارگران برای دریافت بخشی از مطالبات خود در مقابل ساختمان مرکزی بنیاد شهید واقع در خیابان طالقانی تجمع کردند و خواستار پرداخت حقوق معوقه خود شدند. برخی از این ایثارگران که مشمولین ماده ۳۸ قانون جامع ایثارگری نیز هستند، درخواست رسیدگی به مشکل اشتغال و بیمه درمانی بودند. همانطور که مستحضرید مشمولان ماده ۳۸ کسانی هستند که در طول دوران دفاع مقدس در جبهه حضور داشتند و یا در جریان انقلاب و بعد از آن به علت ترور شهید یا جانباز از کارافتاده کلی شدند و در هیچ یک از دستگاه‌ها موضوع ماده ۲ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران شاغل نبوده یا نیستند. تاکنون حدود ۴۵ هزار نفر از ایثارگران مشمول ماده ۳۸ قانون جامع خدمات ایثارگری شده اند و در دوران ریاست سعید اوحدی رئیس سابق بنیاد شهید و امور ایثارگران، بخشی از معوقات این افراد پرداخت شد اما درصد بلایی از آنها همچنان از بنیاد طلب دارند.
در همین ارتباط، روز یکشنبه یکی از اعضای فراکسیون ایثارگران مجلس در حاشیه جلسه علنی از ضرورت اختصاص ۱۵ هزار میلیارد تومان اعتبارات مالی برای پرداخت معوقات و مطالبات جامعه ایثارگری در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ گفت. صدیف بدری نماینده ایثارگر مردم اردبیل در مجلس شورای اسلامی در حاشیه جلسه علنی، با اشاره به برخی تبصره‌های ایثارگری در لایجه بودجه خاطرنشان کرد: بودجه ایثارگران در دولت سیزدهم به نسبت سال‌های گذشته خوب دیده شده اما کافی نیست و حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان پول می خواهد تا دولت بتواند مطالبات و معوقات گذشته را در سال آینده پرداخت کند. هرچند که متاسفانه این موضوع در بودجه سال آینده به صورت مطلوب دیده نشده است.
تمام این تحولات در حالی رخ میدهد که در همین دو سه سال گذشته بارها مسئولین مربوطه قول پرداخت کامل حقوق‌های معوقه را داده‌اند اما مشکلات همچنان پابرجاست. در شهریور ماه محمود پاکدل، معاون تعاون و امور اجتماعی بنیاد، با اشاره به تأمین اعتبار جهت پرداخت باقیمانده معوقات حقوق جانبازان و آزادگان مشمول ماده ۳۸ قانون جامع خدمات‌رسانی به ایثارگران گفته بود که با توجه به پیگیری‌های صورت گرفته توسط معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران اعتبار پرداخت این معوقات از طریق خزانه‌داری کشور تأمین شده است. سوالی که پیش میاید این است که پس چرا هنوز نیمی از ایثارگران حقوق‌های معوقه خود را دریافت نکرده‌اند؟
البته سال‌هاست که جامعه سه میلیون نفری خانواده معظم شهدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده‌های این عزیزان با مشکلات متعدد مالی مواجه‌اند و برخی از کارشناسان اقتصادی، یکی از دلایل اصلی آن را رویکرد بنگاه‌داری بنیاد شهید و دورشدن از وظیفه اصلی خود، یعنی خدمت‌رسانی به جامعه ایثارگری، میدانند. متاسفانه یکی از مشکلات همان موضوع فساد مالی و سوء‌مدیریت در سطوح مختلف بنیاد است که حتی با وجود حضور دکتر قاضی‌زاده هاشمی در راس بنیاد همچنان ادامه دارد. ورود به فعالیتهای اقتصادی توسط بنیاد به بهانه کمک به خانواده‌های شهدا و جابجا شدن میلیاردها تومان میان دلالها و سودجویان بدون نظارت کافی موجب شده تا فساد و اختلاس در زیرمجموعه‌های بنیاد رخنه کند.
همانطور که پیش‌تر بارها این نصیحت را به مسئولین کرده‌ا‌یم، بار دیگر باید به تمام ارگانها، تشکل‌ها، و حتی رسانه‌هایی که خود را دلسوز جامعه ایثارگری میدانند یادآوری کنیم که نیازها و مطالبات خانواده‌های شهدا و ایثارگران را نباید فدای منافع مالی و سیاسی خود کنند و یادشان باشد که امام (ره) که بسیاری امروز پیروی از آرمانهای ایشان را تنها راه نجات نظام و کشور میدانند، حمایت و حفاظت از بازماندگان جنگ تحمیلی را وظیفه اصلی همه ما میدانستند و اگر شعار پیروی از آرمانهای امام (ره) را میدهیم، پیش از هرچیز از مسئولین و مدیران نهادها باید حامی و محافظ جامعه ایثارگری باشند و ای کاش برخی به همان اندازه که درگیر بازیهای سیاسی و بدنبال پست و مقام هستند، به حقوق ایثارگران و جانبازان اهمیت میدادند.
