با وجود غیرقانونی بودن استفاده از سلاح‌های شیمیایی، در طول جنگ تحمیلی ما ۲۵۲ بار مورد حمله شیمیایی رژیم بعث عراق قرار گرفتیم که حاصل آن بیش از ۱۰۰ هزار مجروح شیمیایی بود که بسیاری از آنها همچنان در قید حیات هستند و از اثرات آن حملات رنج میبرند. یکی از آن حملات وحشتناک در روزهای هفتم و هشتم تیرماه ۱۳۶۶ رخ داد هنگامی که هواپیماهای بمب افکن عراق با بمب‌‌های شیمیایی به چهار نقطه پر جمعیت و متراکم شهر سردشت حمله کردند و مردم بی‌‌گناه آن شهر و اطراف آن را هدف قرار دادند. این جنایت منجر به شهادت صدها تن از ساکنان این شهر و مجروحیت شیمیایی هشت هزار نفر دیگر که در معرض گازهای سمی قرار گرفته بودند شد. به گفته کارشناسان نظامی، بمباران شیمیایی شهر سردشت فجیع ترین تهاجم شیمیایی ای بود که آثار و پیامدهای منفی بسیار زیادی به بار آورد. در حالی که سالروز این فاجعه هولناک و حمله غیرانسانی رژیم صدام را پشت سر گذاشتیم، فرصتی پیدا شد تا یادی کنیم از جانبازان شیمیایی هشت سال دفاع مقدس، بخصوص در شرایطی که این عزیزان در چند ماه گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا در میان آسیب پذیرترین اقشار جامعه بودند و تعداد زیادی از این عزیزان به خاطر کرونا جان خود را از دست داده اند.
با توجه به آمارهای منتشر شده، که البته میزان دقت و صحت آن جای بحث و گفتگو دارد، تعداد شهدای دفاع مقدس ۲۱۳ هزار و ۲۵۵ نفر است که از این تعداد ۱۵۵ هزار و ۸۱ نفر در جبهه‌‌های جنگ و بقیه شهدا بر اثر حمله‌های هوایی و توپخانه‌‌ای عراقی‌ها به شهرها و مناطق مسکونی و ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻣﺘﻔﺮﻗﻪ به شهادت رسیدند. اما استفاده صدام از سلاح شیمیایی در جبهه‌‌ها و حتی مناطق مسکونی تصویر دردناک‌‌تر هشت سال مقاومت ملت ایران در برابر تهاجم رژیم بعثی عراق بود. تصویری که امروز آنرا همچنان در نفس‌های تنگ شده هزاران جانباز شیمیایی در جامعه میبینیم و قلبمان بدرد می آید. متاسفانه با وجود اینکه هر ساله مراسم بزرگداشت یاد و خاطره شهدای شیمیایی در اقصی نقاط کشور توسط بنیاد شهید و برخی نهادهای دیگر برگزار میشود، میتوان گفت که مدیران بنیاد و بسیاری از مسئولین و حتی برخی از نمایندگان مجلس در سالهای اخیر به همان برگزاری مراسم بسنده کرده و با بی توجهی به جانبازان شیمیایی آنها را به فراموشی سپرده‌اند.
در سالهای اخیر ما در صدای مدافعان بارها در مورد مشکلات و چالشهای روزانه جانبازان شیمیایی نوشتیم و تلاش کردیم به مسئولین یادآوری کنیم که حالا که بسیاری از این عزیزان کهن سال شده‌اند و مشکلات آنها بیشتر شده، بیشتر از هر زمان دیگر نیاز به توجه دارند. در این چند سال، افزایش قیمت دارو و عدم دسترسی به پزشکان متخصص و از طرف دیگر کارشکنی‌ها و بی‌قانونی‌ها در بنیاد سبب شده تا جانبازان شیمیایی علاوه بر دردهای ناشی از جانبازی، رنج و دغدغه‌های مالی آنها چالشهای بسیاری برای آنها همراه داشته باشد.
در کنار تمام این چالش‌ها، بدلیل شیوع کرونا، جانبازان شیمیایی با چالش‌ها و خطرات جدیدی روبرو شده‌اند. در حالی که آمارهای غیر رسمی حاکی از تلفات نسبی بالای جانبازان شیمیایی است، ولی متاسفانه شاهد خبررسانی‌های متناقض مسئولین هستیم. برای مثال با وجود اینکه رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی آذربایجان غربی چندی پیش گفته بود که «هیچ کدوم از جانبازان شیمیایی سردشت به کرونا آلوده نشده‌اند»، برخی گزارشها از ارومیه حاکی از مبتلا شدن دست کم پنج جانباز شیمیایی سردشت در چند ماه اخیر است. در مجموع و طبق گزارش‌های رسیده به صدای مدافعان، جمعیت جانبازان بخصوص جانبازان شیمیایی در سه ماه گذشته بیش از صد و چهل جانبازی که از بیماری‌های تنفسی و سیستم ایمنی رنج می بردند به دلیل ابتلا به کرونا و عواقب ناشی از آن جان خود را از دست داده اند
در آخرین مقاله‌ای که در خصوص وضعیت جانبازان در دوران شیوع کرونا منتشر کردیم، از مسئولین خواستیم که با یک برنامه‌ریزی دقیق‌تر و اختصاص منابع مالی و انسانی در جهت پیشگیری و کاهش تعداد مبتلایان در میان جامعه ایثارگران بکوشد. وضعیت جانبازان بخصوص جانبازان شیمیایی اصلا مناسب نیست و آنها نیاز مبرمی به مراقبت‌های ویژه پزشکی دارند. امید ما این است که در سی و سومین سالگرد فاجعه سردشت، قدم‌هایی در زمینه بهبود وضعیت جانبازان شیمیایی برداشته شود تا دستکم قطره ای از دریای فداکاری‌های آنها جبران شود.
