با انتشار خبر پرداخت آخرین قسط غرامت جنگی عراق به کویت بابت حمله رژیم بعثی به آن کشور در سال ۹۰ میلادی که بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار به کویت خسارت زد، داغ همه کسانی که در جنگ تحمیلی فداکاری کردند و در این سالها از حامیان کمپین دریافت غرامت جنگی ایران از عراق بودند، تازه شد. در ارتباط با موضوع خسارات جنگی از عراق و درخواست غرامت از این کشور زیاد گفته شده و در چند سال اخیر بخصوص با توجه به فشار اقتصادی و مشکلات معیشتی اکثر خانواده‌های ایثارگر و شهدا، موضوع اهمیت بیشتری هم پیدا کرده است. پس از اینکه هیچ یک از دولتهای گذشته در این ارتباط قدمی برنداشتند، امید جامعه ایثارگری به دولت سیزدهم بود اما عدم واکنش دولت آیت‌الله رئیسی هم بسیاری از حامیان کمپین درخواست غرامت جنگی را ناامید کرده و ما را با این سوال مواجه کرده که آیا ضعف دیپلماتیک و نداشتن دوست و متحد واقعی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی باعث عدم پیگیری غرامت از عراق شده، یا ملاحظات و زد و بندهای سیاسی با عراقی‌ها ما را از درخواست غرامت جنگ تحمیلی از آنها منع میکند؟
گزارش‌های هفته گذشته حاکی از آن بود که آخرین مراحل پرداخت غرامت به کویت کامل شده و در همین راستا، بانک مرکزی عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد: «پرداخت قسط پایانی جبران خسارت‌های وارده به کشور کویت به مبلغ ۴۴ میلیون دلار آمریکایی تکمیل شده است». طبق این گزارش، در ادامه بیانیه مذکور آمده است: «با این گام، عراق تمام مبلغ خسارت به ارزش ۵۲.۴ میلیارد دلار آمریکایی را که کمیته جبران خسارات سازمان ملل متحد از شاخه‌های شورای امنیت مطابق با قطعنامه ۶۸۷ مصوب سال ۱۹۹۱ پرداخت آن را به کشور کویت تعیین کرد، به اتمام رسانده است». در همین حال بانک مرکزی کویت هم اعلام کرد: «امید میرود که پایان پرداخت خسارات باعث حذف عراق از بند هفتم و همچنین تاثیر در ادغام مجدد نظام بانکی عراق در نظام بانکی جهانی و بهرمندی از منابع مالی شود». همانطور که بسیاری از مخاطبان ما در جریان هستند، سازمان ملل در سال ۱۹۹۱ کمیته‌ای برای پرداخت خسارات تشکل داد که بغداد را به پرداخت ۵۲.۴ میلیارد دلار به افراد، شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی و دیگر شرکت‌هایی کویتی ملزم کرد که در پی حمله رژیم صدام به کویت، متضرر شده بودند.
خبر فوق یادآور کم‌کاری‌های مقام‌های کشور ماست که باعث شده کل جمعیت کشور از آن آسیب ببینند. البته این موضوع بطور خاص از زاویه حقوق ایثارگران مورد توجه ما و تعدادی دیگر از رسانه‌های نزدیک به جامعه ایثارگری بوده است. ما مصرانه خواهان پیگیری مسئله دریافت غرامت بوده‌ایم، تا بخشی از عواید آن به مصارف مربوط به ایثارگران و خانواده شهدا برسد. این مطالبه بر اساس مستندات و مکتوبات مرتبط با قطعنامه ۵۹۸ و بطور خاص بندهای ۶ و ۷ این سند قابل پیگیری است. تاثیری که دریافت مبلغ برآورد شده ۱۱۰ میلیارد دلار در این شرایط اقتصادی کشور و بخصوص در وضعیت معیشتی ایثارگران و خانواده شهدا میتواند بگذارد بر هیچکس پوشیده نیست و عدم پیگیری موضوع، خیانتی آشکار علیه منافع ملی تلقی می‌شود.
همانطور که مخاطبان سایت صدای مدافعان در جریان هستند، جنگ تحمیلی خسارات اقتصادی هنگفتی بر جای گذاشت که با گذشت ۳۳ سال از پایان جنگ، هنوز بخش‌های عمده‌ای از خسارات جبران نشده است. در حالی که سازمان‌های معتبر بین‌المللی در طول سالهای پس از پایان جنگ آمار و ارقام خسارت‌های مستقیم و غیرمستقیم مربوط به جنگ را از طریق رسانه‌ها منتشر کرده‌اند، رژیم صدام و نظامی که پس از بعثی‌ها در عراق مستقر شد هیچ غرامتی نپرداختند.
همانطور که در یکی از مقالات قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم، خسارات مستقیم وارد شده به ایران از سال ۵۹ تا سال ۶۷ رقمی حدود ۳ هزار و ۸۱ میلیارد تومان بود، که اگر آن را به قیمت ارز رسمی آن زمان تبدیل کنیم، سرجمع خسارات مستقیم وارد شده به ایران بالغ بر ۴۴۰ میلیارد دلار می‌شود. با توجه به افزایش نرخ برابری دلار در برابر ریال طی سه دهه گذشته، میزان این خسارات به نرخ روز، نزدیک ۵۵ تریلیون دلار است. این ارقام به خوبی نشان می‌دهد حتی کل درآمدهای نفتی ایران نیز نمی‌تواند خسارات وارد شده از جنگ را جبران کند. بخصوص اگر شرایط اقتصادی و تحریمها را در نظر بگیریم، اهمیت موضوع دوچندان می‌شود
یکی از نگرانی هایی که در مورد درخواست غرامت از عراق وجود دارد ضعف دیپلماتیک ما در عرصه بین‌المللی است. ما در حالی که در زمینه نظامی پس از جنگ تحمیلی پیشرفتهای قابل توجهی داشته‌ایم، به نظر می‌آید در زمینه دیپلماسی نتوانسته‌ایم دست‌آوردهای خاصی داشته باشیم. برخی از مسئولین و مقامات لشکری و کشوری ما امروز از نفوذ نظامی و سیاسی ما در منطقه صحبت میکنند و ادعا میکنند که ما تا سواحل مدیترانه و دریای سرخ هم پیش رفته‌ایم اما اگر چنین است چطور است که برای ۸ سال جنگی که به ناحق به ما تحمیل شد نتواسته‌ایم از عراق غرامت بگیریم؟ در حالی که کشور کویت که در زمان جنگ تحمیلی هم متحد عراق بود میتواند بابت جنگی که فقط چند ماه به طول انجامید، غرامت ۵۲ میلیارد دلاری بگیرد؟ واقعا باید از برخی از آقایان که صحبت از نفوذ و قدرت سیاسی-نظامی میکنند پرسید این چه نفوذی است که نمیتوانیم حق خود را پس از گذشت ۳۰ دهه از کشور همسایه خود بگیریم؟ آیا این ناتوانی ناشی از انزوای سیاسی ماست یا کاسه‌ای زیر نیم کاسه است و زد و بندی صورت گرفته تا مثل همیشه عده قلیلی سود ببرند و باقی ملت فقیر و فقیرتر شوند؟
درانتها درخواست ما از آقای رئیسی این است که ار وزارت امور خارجه خود بخواهد تا شکایت رسمی ما را در این زمینه تنظیم کرده و پیگیر دریافت غرامت از عراق باشند تا شاید بخشی از آن به سفره خانواده‌های شهدا و ایثارگران برسد. ما باید با تمرکز بیشتر بروی توان دیپلماتیک خود حمایت کشورهای منطقه و جامعه بین‌آلمللی را جذب کنیم تا نه تنها در این مورد بخصوص، بلکه در عرصه سیاست منطقه‌ای و بین‌المللی حرفمان خریدار داشته باشد و بتوانیم دستکم از حداقلهای حقوق ملت دفاع کنیم.
در همین ارتباط کاربران شبکه‌های اجتماعی هم در چند ماه اخیر در ارتباط با درخواست غرامت از عراق نظرات جالب و تامل برانگیزی داشته‌اند. به قول یکی از کابران توئیتر، «عراق برای یک ماه جنگ با کویت ۵۲میلیارد دلار غرامت پرداخت کرد. سه دهه از تجاوز صدام گذشت و هیچ دولتی درخواست غرامت از عراق را پیگیری نکرد. عراق نه تنها غرامتی نداده، که در پرداخت ۷میلیارد پول صادرات ما هم تعلل میکند».!!
درانتها درخواست ما از آقای رئیسی این است که ار وزارت امور خارجه خود بخواهد تا شکایت رسمی ما را در این زمینه تنظیم کرده و با جدیت بیشتری پیگیر دریافت غرامت از عراق باشند تا شاید بخشی از آن به سفره خانواده‌های شهدا و ایثارگران برسد. ما باید با تمرکز بیشتر بروی توان دیپلماتیک خود تلاش کنیم حمایت کشورهای منطقه و جامعه بین‌آلمللی را جذب کنیم تا نه تنها در این مورد بخصوص، بلکه در عرصه سیاست منطقه‌ای و بین‌المللی حرفمان خریدار داشته باشد و بتوانیم دستکم از حداقلهای حقوق ملت دفاع کنیم.
