دکتر قاضیزاده هاشمی، رئیس بنیاد شهید دست به انتصابات جدیدی زده و در این راستا، دکتر ناصر فخاری را سرپرست سازمان اقتصادی کوثر کرده است. این مجموعه که از بزرگترین هلدینگهای اقتصادی کشور محسوب میشود، برای سالها زیر نظر محمدرضا اسکندری اداره میشد و متاسفانه با حاشیههای زیادی همراه بود و آقای اسکندری هیچگاه نتوانست سازمان اقتصادی کوثر را از فسادها و اتهامات وارده مبرا کند. اکنون امید است که رئیس جدید بنیاد شهید و دیگر مراجع مربوطه بتوانند نظارت مناسبی بر مدیریت جدید سازمان کوثر داشته باشد و یک تغییر مسیر اساسی در این مجموعه اقتصادی ایجاد نمایند.
جناب قاضی زادههاشمی سخنان امیدوارکنندهای در خصوص مبارزه با فساد زده و امید است این وعدهها تنها در حد حرف باقی نماند. وی با اشاره به این موضوع که هیچ اطلاعات شفافی از میزان دارایی و اموال متعلق به بنیاد شهید وجود ندارد گفته است: هرچند برخی شرکتهای بورسی زیرمجموعه بنیاد، اسناد حسابرسی شده دارند، ولی مجموع داراییهای متعلق به خانواده شاهد و ایثارگر شامل اموال متعلق به بنیاد و اموال خانواده شهدا در قالب سهام در برخی شرکتها سرمایهگذاری شده و مشخص نیست که مجموع این اموال چه میزان است. به اعتقاد دکتر قاضیزاده هاشمی، علت عدم شفافیت داراییهای بنیاد این است که بخش اقتصادی در بنیاد متمرکز نبوده و شرکتهای مختلف به صورت مستقل فعالیت داشتهاند. در این راستا لازم است اطلاعات رقبات و اموال جمع آوری شود و بعد از آن باید بنیاد شهید را بازسازماندهی کرد و بخش اقتصادی متمرکز و مستقل ایجاد شود.
دکتر قاضی زادههاشمی از تحولات شکلی و ساختاری در نظام حسابرسی بنیاد شهید سخن گفته و تاکید کرده: «سامانهای درحال راهاندازی است که در آن تمام خدمات و دادههای مالی بنیاد بطور شفاف ارائه میشود.» هرچند از گامهای اولیه رئیس جدید بنیاد استقبال میکنیم، ولی باید توجه داشت که بازسازی ساختاری بنیاد اگر درست انجام نشود، میتواند به بازتولید عدم شفافیت و فساد بیانجامد، چنانکه قاضیزاده هاشمی گفته: در پی بازسازی، شمار شرکتهای بنیاد شهید از ۱۸ تا بیش از ۱۴۰ مورد خواهد بود!
باید توجه داشت که سهام بسیاری شرکتها، میان بنیاد و دیگر افراد حقیقی و حقوقی تقسیم شده و مواردی هم هست که سهام در شکل صوری در اختیار بنیاد نیست ولی در عمل، مدیریت و تصمیمگیریهای کلان شرکتهای مربوطه زیر نظر بنیاد شهید است. همه این عوامل شرایط عدم شفافیت و فساد سیستمی را افزایش داده است. حل این مشکلات مستلزم شجاعت اخلاقی و اراده عظیم سیاسی است که انشاالله دکتر قاضی زاده هاشمی و مدیرانی همچون دکتر فخاری مردان این میدان باشند.
مصادیق فساد و عدم شفافیتی که در بالا اشاره شد را طی دوازده سال گذشته به وضوح در سازمان اقتصادی کوثر شاهد بودیم و همکنون حتی احتساب میزان تخمینی گردش مالی این مجموعه هم دشوار است و باید توجه داشت که سازمان اقتصادی کوثر بیش از ۴۰ بنگاه اقتصادی دارد و بیش از ۳۵ شرکت این سازمان بورسی نیستند و در بیشتر موارد صورت مالی شفافی وجود ندارد. متاسفانه عملکرد دوازده ساله محمدرضا اسکندری در سازمان اقتصادی کوثر بسیار سیاه بود و رئسای پیشین بنیاد شهید هم یا نمیخواستند و یا نمیتواستند ایشان را برکنار کنند. اکنون برکناری اسکندری نقطه مثبتی در کارنامه دکتر قاضیزاده هاشمی محسوب میشود ولی البته انتصاب ناصر فخاری هم سوالاتی را برای برخی از اعضای جامعه ایثارگران ایجاد کرده است.
باید توجه داشت که دامنه فعالیتهای سازمان اقتصادی کوثر بسیار گسترده است و از حوزه معادن تا کشاورزی و تولید مواد غذایی را شامل می شود. اگر این گستره اقتصادی برای مقاصد اولیهاش بکار گرفته میشد و در جهت بهزیستی و بهروزی ایثارگران و خانواده شهدا استفاده می گشت، اکنون حقیقتا لازم نبود که ما شاهد مشکلات معیشتی این عزیزان باشیم ولی هزار افسوس که اینچنین نشد و از ابتدا فعالیتهای سازمان اقتصادی کوثر از مسیر اصلیاش خارج شد و فساد از همان ابتدا آغاز گشت و هر روز بیشتر شد. برای مثال، لاین تولید مرغ محلی کوثر هفت حدود یک سال است که راه اندازی شده و شرکت اجداد سپیدان هم به عنوان زیرمجموعه کوثر، توان سوددهی بالایی دارد، زیراکه انحصار تغییر ژنتیک دامها و واردات تخم ماهی و فراوردهای مربوطه را در دست دارد. برغم این انحصار و به برغم سودهی کلان این مجموعه، خانواده شهید و جانباز باید شب با شکم گرسنه سر بر بالین بگذارد و هیچ دادرسی هم تاکنون وجود نداشته است.
از نمونههای دیگری که درخصوص امپراتوری اقتصادی سازمان اقتصادی کوثر میتوان مثال آورد، نزدیک به ۱۰ هزار هکتار سایت پرورش میگوی مهرگان در بندرلنگه است که عایدی کلانی داشته ولی حسابرسی درستی درخصوصش موجود نیست. نکته ناراحتکننده اینست که در لابیگری که به نام شهدا ولی به کام مسئولان در جلسه استاندار هرمزگان با وزرای کشور و جهاد کشاورزی رخ داد مقرر شد که با سرمایهگذاری کوثر در این سایت پرورش میگو، سالانه ۸۰ هزار تن میگو در سایت مهرگان تولید و برداشت شود و در این راستا، ۷ هزار میلیارد تومان بودجه تقاضا شد.
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم برکناری اسکندری گام مثبتی در تغییر وضعیت سازمان اقتصادی کوثر است و باید به دکتر فخاری یاری رساند تا پروژه فسادزدایی را با قدرت پیش ببرد. انتقادهایی نسبت به این انتصاب شده و گفته میشود که ناصر فخاری از تجربه عملی لازم برای مدیریت یک مجموعه عظیم اقتصادی برخوردار نیست. با نگاهی به رمزومه دکتر فخاری میتوان دید که ایشان از پشتوانه علمی خوبی برخوردارند. البته درست است که سابقه کاری ایشان بیشتر جنبه فرهنگی-پژوهشی دارد و عمدهترین کار اجرایی ایشان هم (یعنی ریاست هیئت مدیره موسسه مشاوره مدیریت عصر پیشرفت) بیشتر در چهارچوب تحقیقاتی تعریف شده، ولی اگر ایشان از اقتصاددانان و مدیران مالی شایستهای بهره بگیرند و در این مسیر ملاحظات جناحی و سیاسی را در نظر نگیرند، میتوان به آینده سازمان اقتصادی کوثر امیدوار بود.
هر مدیری که در زیرمجموعههای بنیاد شهید شروع به کار کند باید هر روز به خود یادآوری کند که خدمتگذار کسانی است که از مهمترین و عزیزترین سرمایههای خود برای دفاع از اسلام و ایران گذشتند و اکنون نوبت ماست که خلوص و انقلابیگری خود را ثابت کنیم و برای رسیدن به این مهم، اولین قدم فسادزدایی از نهادهای همچون سازمان اقتصادی کوثر اس