یکی از نعمت های بزرگی الهی آرامش اعصاب و روان است میتوان گفت که در زندگی چیزی بالاتر و باارزشتر از آرامش وجود ندارد به طوری که خداوند متعال در آیات متعددی بر اهمیت آرامش در زندگی تأکید دارند و تنها راه رسیدن به آرامش را ذکر و یاد خداوند معرفی نمودند و میفرمایند که «ألا بذکر الله تطمئن القلوب» «ای بنده» آگاه باش که با یاد خدا دلها آرامش می یابد. اما متأسفانه با توجه به اینکه امروزه به دلیل اینکه بشر درگیر امور دنیایی و مشغله های دنیایی شده است و تصور میکند با کسب مادیات به آرامش و رفاه بیشتری خواهد رسید از این مسأله غافل است که آرامش با کسب ثروت و امور دنیایی به دست نمیاید در واقع امروزه آرامش گمشده هر انسانی است و همه انسانها در همه جای دنیا به دنبال رسیدن به آرامش هستند و از اکسیر و دستورالعملی که خداوند متعال در قرآن کریم معرفی نمودند که همان یاد خداست، غافل شدند از آنجایی یکی از راههای ذکر خدا، دعا کردن می باشد که خداوند متعال در قرآن کریم انسانها را به دعا کردن دعوت فرمودند؛ «أدعونی أستجب لکم»، لذا یکی از راههایی که میتوان از طریق آن به آرامش رسید از طریق ارتباط با خدا و دعا کردن میباشد برهمین اساس در ادامه به بیان روایاتی که در آن به دعا برای آرامش اعصاب اشاره شده است پرداخته می شود به امید اینکه بتونیم با عمل به دستورات الهی و اهل بیت علیهم السلام طعم خوش آرامش در زندگی را بچشیم إن شاء الله
آیا دعایی برای «آرامش اعصاب» در قرآن کریم ذکر شده است؟
دل تنها با یاد خدا آرام می شود ،دعای آرامش اعصاب وروان و ذکرهایی که در قرآن برای رفع اضطراب و دلشوره توصیه شده اند راهی مطمئن برای رسیدن به آرامش درونی و کسب “آرامش اعصاب و روان" است
با رسیدن به آرامش درون هرکسی می داند که یاد خدا آرامبخش دلهاست پس برای رهایی از دلهره و اضطراب و داشتن اعصابی آرام باید به خدا پناه ببریم.
اگر کسی اعصاب خود را کنترل کند، دیگر خشمگین و عصبانی نمی شود، که از آن در آیات و روایات به «کظم غیظ» تعبیر شده است.
پس انسان باید برای آرامش اعصاب این چند راه را پیش رو بگیرد:
پناه بردن به خدا
وضو گرفتن با آب سرد
دور کردن اسباب خشم و عصبانیت، از خود
صبر
دعا و نیایش
نماز و یاد خدا
صبر، دعا و نیایش، نماز و یاد خدا و توبه ازعواملی هستند که در ایجاد آرامش و سکون و طمأنینه، تأثیر بسزایی دارند و در باره نماز باید گفت که نماز که یاد خداست احیاگر روح و روان است و باعث رفع نگرانیها و اضطرابها و آرامش انسان میگردد.
دعا و ذکر چه آثاری برای آرامش اعصاب و کاهش اضطراب دارد؟
به طور کلی یاد خداوند به هر شکل و صورتی موجب آرامش قلب است .
گفتن ذکر «ما شاءَ الله لا حَولَ وَ لا قوَّةَ إلّا باللهِ العَلِیِّ العَظیم» در ایجاد ارامش نقش موثری دارد.
میرزا احمد آشتیانی (ره) در کتاب هدیه احمدی اورده اند:
علامه طباطبایی صاحب تفسیر المیزان فرمودند:جهت ارامش پیدا کردن دست روی سینه بگذارید ودر حالت نشسته و ایستاده چند مرتبه ایه 28 سوره رعد را بخوانید:
«الذّینَ امَنوا وتَطمَئِنُّ قُلوبُهُم بذِکرِ اللهِ اَلا بذِکرِ الله تَطمَئِنُ القلوب» زیرا در ایجاد ارامش بسیارمؤثر است
حجت الاسلام صحفی می گوید:در اواخر عمر مبارک علامه طباطبایی، از ایشان خواستم برای آرامش قلب، دستوری بفرمایند، فرمودند:
«دست را روی سینه بگذار و سه ـ چهار بار نشسته و ایستاده (یا فرمود:ایستاده و نشسته ـ که یادم نیست ـ)
این آیه را بخوان:
«الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکر الله؛ ألا بذکر الله تطمئن القلوب»؛
کسانی که ایمان آورده اند و دل هایشان به یاد خدا آرام می گیرد، آگاه باش که با یاد خدا دل ها آرامش می یابد.»
در اوقات فراغت به تفصیل درباره ی نعمتهای الطاف
در اوقات فراغت به تفصیل درباره ی نعمتهای الطاف خاص او نسبت به خود فکر کنید و از خداوند و ائمه اطهار(ع) کمک بطلبید که ذکر خدا آرامبخش است و بدانید که محبت خداوند نسبت به بندگانش بیشتر از هر چیزی است که ما تصور میکنیم طبق آیه ی “الا بذ کر الله تطمئن القلوب” به ذکر خدا دل آرام می گیرد، بنا بر این خواندن هر سوره ی از قرآن و همچنین خواندن دعا های وارده در مفاتیح الجنان بخصوص دعای کمیل ، دعای ندبه ، دعای مکارم الا خلاق ، مناجات شعبانیه، زیارت عاشورا، زیارت جامعه ی کبیره ، باعث آرامش روح و رفع پریشانی و اضطراب از شما خواهد بود .چرا که قرآن و دعا همه اش ذکر است.اطهار(ع) کمک بطلبید که ذکر خدا آرامبخش است و بدانید که محبت خداوند نسبت به بندگانش بیشتر از هر چیزی است که ما تصور میکنیم طبق آیه ی “الا بذ کر الله تطمئن القلوب” به ذکر خدا دل آرام می گیرد، بنا بر این خواندن هر سوره ی از قرآن و همچنین خواندن دعا های وارده در مفاتیح الجنان بخصوص دعای کمیل ، دعای ندبه ، دعای مکارم الا خلاق ، مناجات شعبانیه، زیارت عاشورا، زیارت جامعه ی کبیره ، باعث آرامش روح و رفع پریشانی و اضطراب از شما خواهد بود .چرا که قرآن و دعا همه اش ذکر است.
البته خواندن «سوره ی احقاف هر جمعه و مداومت بر سوره های قدر و عصر» همچنین آیت الکرسی در رفع پریشانی و اضطراب وارد شده است. همچنین بسیار استغفار کردن ( گفتن ذکر استغفر الله ربی و اتوب الیه ) ومداومت بر ذکر “لا حول ولا قوة الا با الله العلی العظیم” در رفع
البته خواندن «سوره ی احقاف هر جمعه و مداومت بر سوره های قدر و عصر» همچنین آیت الکرسی در رفع پریشانی و اضطراب وارد شده است. همچنین بسیار استغفار کردن ( گفتن ذکر استغفر الله ربی و اتوب الیه ) ومداومت بر ذکر “لا حول ولا قوة الا با الله العلی العظیم” در رفع دلشوره می دانند.
فردی که اعصاب و روان خویش را کنترل نماید، دیگر خشمگین و ناراحت نخواهد بود. پروردگار عالم یکی از خصوصیات انسان های پارسا و مومن را "کظم غیظ"و عفو از مردم می داند و می فرماید: مومنان به هنگام عصبانیت خشم خود را فرو می برند و از اشتباه مردم در می گذرند و همانا خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
چه دعایی برای رفع اضطراب مؤثر است؟
دست یابی به آرامش اعصاب و روان تنها باآرامش درونی به دست می آید. همه انسان ها به خصوص مومنان می دانند که یاد خدا آرامش بخش دل ها است و به همین خاطر پناه بردن به خدا را راهی مطمئن برای رفع دلشوره می دانند.
فردی که اعصاب و روان خویش را کنترل نماید، دیگر خشمگین و ناراحت نخواهد بود. پروردگار عالم یکی از خصوصیات انسان های پارسا و مومن را “کظم غیظ”و عفو از مردم می داند و می فرماید: مومنان به هنگام عصبانیت خشم خود را فرو می برند و از اشتباه مردم در می گذرند و همانا خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
سوره های قرآنی برای دست یابی به آرامش
دعا و ذکر آرامش بخش انسان ها است. ازجمله رایج ترین دعاهای آرامش عبارتند از :
1_ “ماشاءَ الله لا حَولَ وَ لا قوّهَ اِلّا باللهِ العَلِیَّ العظیم”
با نیتی صادقانه و قلبی اگر این ذکر را بگویید تاثیر زیادی در کسب آرامشتان خواهید دید.
شکرگذار بودن مایه آرامش روان است
انسان اگر در طول روز به تفصیل در مورد نعمت های الهی و الطاف خداوند نسبت به خود فکر کند و شکر تمامی نعمت هایش باشد. از پروردگار عالم و اهل بیت (علیهم السلام) یاری بطلبد و با نیروی مضاعف به زندگی بپردازد و یقین داشته باشد که محبت خداوند نسبت به بندگانش توصیف ناپذیر است و نمی توان آن را محدود کرد. در وجودش احساس امنیت و آرامش خواهد کرد «اَلا بذِکرِالله تَطمَئِنُ القلوب» گواه روشنی است که وجود خدا و حس حضور او مایه آرامش بندگان است. هم چنین با خواندن دعاهای دیگر مفاتیح الجنان هم چون دعای کمیل،دعای ندبه،دعای مکارم الاخلاق، مناجات شعبانیه، زیارت عاشورا، زیارت جامعه کبیره می توان از نگرانی ها و اضطراب ها دور شد. خواندن قرآن موجب رفع دلشوره و کسب آرامش می شود. سوره هایی نظیر احقاف هر جمعه، مداومت بر سوره های ق،عصر و هم چنین آیت الکرسی نیز در آرامش شما بی تاثیر نخواهند بود.
مداومت بر استغفار و گفتن ذکر «استغفر الله ربی و اتوب الیه» و ذکر «لا حول و لا قوه الا با الله العلی العظیم» نیز بر رفع پریشانی بسیار موثر است.
دعا برای رفع و دفع ترس و وحشت
حلبی روایت می کند که فردی نزد امام جعفر صادق علیه السلام رفت و گفت: زمان تنهایی وحشت زده می شوم و غم و اندوه مرا فرا می گیرد ولی در بین مردم چنین حسی ندارم.
امام فرمود: در ابتدا دستت بر روی قلبت بگذار و بگو: بسم الله.
بعد دستت را بر روی قلبت کشیده و 7 مرتبه بگو:
أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِرَحْمَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَلَالِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِعَظَمَةِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِجَمْعِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِرَسُولِ اللَّهِ وَ أَعُوذُ بِأَسْمَاءِ اللَّهِ مِنْ شَرِّ مَا أَحْذَرُ وَ مِنْ شَرِّ مَا أَخَافُ عَلَی نَفْسِی
آن شخص آن چنین کرد و بعد گفت به لطف خدای متعال ترس و وحشت از من زدوده شد و به آرامش رسیدم. (بحار الانوار ج 95 ص 138)
راه حلی برای آرامش روحی و سعه صدر
برای افزایش حوصله و صبر خود هرشب قبل از خواب سوره مبارکه عنکبوت را قرائت کنید.
هم چنین امام صادق ( ع) در روایتی فرموده است که در شگفتم برای فردی که از 4 چیز می ترسد ، چگونه به 4 کلمه پناه نمی برد!
فردی که ترس بر او غلبه کرده است به ذکر ” حسبنا الله و نعم الوکیل” سوره آل عمران آیه 171 پناه ببرد.
افراد اندوهگین به ذکر “لا اله انت سبحانک انی کنت من الظالمین ” سوره مبارکه انبیا آیه 87 پناه ببرند.
افرادی که مورد حیله و مکر قرار گرفته اند به ذکر ”افوض امری الی الله ، ان الله بصیر بالعباد” سوره مبارکه غافر آیه 44 پناه ببرند.
برای کسانی که خواستار دنیا و زیبایی های دنیا هستند بهتر است به ذکر “ماشاءالله لاحول و لاقوه الا بالله” سوره مبارکه کهف آیه 39 پناه ببرند.
بی شک همه ما انسان ها در بسیاری از اوقات زندگی خود دچار اضطراب و نگرانی می شویم و به همین جهت لازم است تا بدانیم در این شرایط باید چه کنیم. امید است با خواندن آموزه های دینی و دعاهای گفته شده آرامش به عنصری جاویدان و همیشگی در زندگیتان تبدیل گردد.
منبع: گلدون