هنر قلمکاری یا چیتسازی به هنری گفته میشود که هنرمند روی پارچه نقوش مختلفی را چاپ کرده یا نقش میزند. ریشه واژه قلمکاری متعلق به زبان فارسی است و این معنی را میدهد که هنرمند با استفاده از قلم یک کار هنری جذابی را انجام میدهد.
متأسفانه در مورد زمان دقیق شکلگیری این هنر و اینکه توسط چه کسی پایهگذاری شده، اطلاعات دقیقی در دست نیست. باید بدانید که روشهای چاپ روی پارچه مانند: «چاپ قلمکار، چاپ باتیک و چاپ دستی» در کشورهای دیگر نیز رواج داشته است. برخی از باستانشناسان و پژوهشگران هنر، سابقه چاپ کردن روی پارچه به روش باتیک را به دو هزار سال قبل نسبت میدهند و سرمنشأ آن را کشور اندونزی میدانند.
این هنر در کشور اندونزی همچنان رواج دارد و در گوشه و کنار این کشور هنرمندان مختلفی هستند که کار چاپ باتیک را انجام میدهند و شگفتی میآفرینند. متأسفانه در زمینه نقاشی کردن روی پارچه و چاپ آن تحقیقات دقیقی انجام نشده است.
طبق منابع به دست آمده اینگونه به نظر میرسد که درج نقوش روی پارچه در دوره اشکانی آغاز شد، چون در آن دوره پارچههای ساده ابریشمی از چین وارد شده بودند و این امکان در اختیار هنرمندان قرار گرفت که پارچههای ساده را زیباتر کنند. در سایر دورههای تاریخی نیز این هنر فراز و نشیبهای زیادی را پشت سر گذاشته است.
حالا که با این هنر و تاریخچه آن آشنا شدید بهتر است که وقت را هدر ندهیم و به اصل موضوع که مربوط به کاربردهای این پارچههای جذاب است بپردازیم. آشنایی با کاربردهای این پارچهها به شما کمک میکند تا در مورد اینکه چطور از آنها برای جذابتر شدن دکوراسیون داخلی خود استفاده کنید، اطلاعاتی به دست آورید. لطفا صبوری پیشه کنید و باز هم ادامه این مقاله را مطالعه بفرمایید.
پرده، جزئی جدا نشدنی از دکوراسیون داخلی خانههای ایرانی به شمار میرود. ایرانیها از گذشتههای دور تأکید ویژهای روی حریم خصوصی داخل خانه در ارتباط با محیط بیرون داشتهاند.
به همین دلیل در همه خانهها حتی برای کوچکترین پنجرهها و گاها برای دربها نیز پردهها را قرار میدادند. در گذشته، بیشتر پردهها حالتی تور مانند داشتند و بسیار ساده بودند. اما از زمانی که پارچههای نقاشی شده روی کار آمدند مردم تمایل پیدا کردند که این پارچهها را به عنوان پرده استفاده کنند.
امروزه ساختار داخلی بیشتر خانههای ایرانی مدرن است و اکثر مردم در آپارتمانها زندگی میکنند. از این رو دیگر خبری از آن سرزندگی خانههای سنتی در منازل مدرن دیده نمیشود. یکی از کاربردهای ویژه این پارچههای نقاشی شده با هنر قلمکاری این است که میتوان آنها را به عنوان پرده به کار برد.
نقشهایی که روی این پارچهها چاپ میکنند، متفاوت هستند و رنگهای مختلفی هم دارند. از این رو میتوانید متناسب با هارمونی رنگ فضای داخلی خانه خود پردهای قلمکاری شده با رنگ و نقش خاصی را انتخاب کنید و به زیبایی خانه خود بیفزایید.
غذا در دیدگاه و فرهنگ ایرانی از حرمت ویژهای برخوردار است. به همین دلیل ایرانیها از گذشتههای دور غذاهای خود را در درون سفره میل میکردند و اگر غذایی مانند برنج یا نان روی سفره میریخت آن در گوشهای از حیات برای پرندهها و مورچهها میریختند تا آنها نیز سهی از غذایی که خوردند را داشته باشند. حتی امروزه که زندگی بیشتر مردم مدرن شده است و کمتر برای غذا خوردن روی زمین مینشینند، سفره جایگاه خود را حفظ کرده است.
خوردن غذا روی میز مخصوص کشورهای غربی بوده و در فرهنگ و هویت ایرانی جایگاه نداشته است. اما ایرانیهای خلاق، ابتکار به خرج دادهاند و به هنگام غذا خوردن معمولا روی میزهای غذاخوری سفره میاندازند. یکی از بهترین سفرههایی که میتوانید روی میزهای خود قرار دهید یا برای غذا خوردن آنها را زمین پهن کنید، سفرههای قلمکار است.
خرید پارچه های قلمکاری زیبا و مرغوب از آرامان
میتوانید برای رومیزیهای مختلف خود از پارچه های قلمکار استفاده کنید. رومیزیها نقش مهمی در زیباتر کردن فضای داخلی هر خانهای دارند. میزها معمولا بدون یک رومیزی، سرد و بیروح هستند و به همین دلیل یکی از دغدغههای افراد این است که چه نوع از رومیزی را انتخاب کنند.
رومیزیهای قلمکار در طرحها، ابعاد و رنگهای مختلفی تولید میشوند. یعنی اگر میز شما کوچک است یا میزی بزرگ دارید، میتوانید از این پارچههای جذاب نقاشی شده برای رومیزی خود استفاده کنید. چون این رومیزیها قیمت مناسبی دارند، میتوانید برای تنوع، رنگها و طرحهای مختلف آن را خریداری کنید و به صورت دورهای رومیزیهای خود را عوض کنید تا فضای داخلی منزلتان هیچ وقت یکنواخت نشود.
بخش مهمی از زیبایی مبلها به کوسنهای آن ارتباط دارد. پارچههایی که با استفاده از قلمکاری نقاشی شدهاند میتوانند گزینه انتخابی مناسبی به عنوان روکش برای کوسن باشند. میتوانید خودتان این پارچهها را بخرید و روی کوسنهای خود بدوزید و هم میتوانید به صورت آماده کوسنهای قلمکاری شده را خریداری کنید.
اگر هم دوست داشتید، برای اینکه کوسن قلمکاری شما بتواند با مبلتان همخوانی داشته باشد، میتوانید برای روکش مبل خود نیز به سراغ این پارچهها بروید و با این کار زیبایی خیرهکنندهای به دکوراسیون داخلی منزل خود ببخشید.
در بررسی کاربردهای این پارچه نباید از نقش آن در صنعت مد و پوشاک غافل شویم. امروزه مردم علاقه زیادی به استفاده از صنایع دستی دارند و به خصوص دوست دارند که روی لباسها، کیفها و هر چیزی که استفاده میکنند نقشی از آثار هنری ایرانی بااصالت وجود داشته باشد.
پارچههایی که قلمکاری شدهاند این مزیت را دارند که میتوان آنها را در صنعت مد و پوشاک مورد استفاده قرار داد. البته باید بدانید که در گذشته از این پارچهها لباسهای مختلف زنانه و مردانه درست میکردند و به صورت گسترده بیشتر مردم آن لباسها را مورد استفاده قرار میدادند. اما امروزه این مهم کاهش پیدا کرده است.
یعنی امروزه از این پارچهها برای تزئین لباسها و کیفها استفاده میشود. به عنوان مثال سر آستینها، یقه پیراهنها و دور تا دور مانتوها آن را مورد استفاده قرار میدهند. کیفهای مختلفی نیز به طور کامل با این پارچهها دوخته میشوند یا از آن پارچهها برای دوخت تزئینی بند و قسمت جلویی کیف استفاده میشود. به هر حال باید بدانید که بخش مهمی از کاربردهای پارچههایی که قلمکاری شدهاند به استفاده آن در صنعت مد و پوشاک مربوط میشود.
منبع: مقاله کاربرد پارچه قلمکاری شده در دکوراسیون منزل