جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب | نکات مهم

جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب (Reoperative CABG) برای افرادی انجام می‌شود که قبلاً تحت جراحی بای پس عروق کرونر قرار گرفته‌اند، اما به دلیل گرفتگی مجدد عروق، نیاز به عمل مجدد دارند. به‌طور کلی، در بزرگسالان همیشه این احتمال وجود دارد که با گذشت زمان، رسوب کلسترول در دیواره عروق رخ دهد و منجر به گرفتگی عروق کرونری شود.

حتی افرادی که یک بار عمل بای پس عروق کرونر انجام داده‌اند، ممکن است دچار انسداد عروقی شوند و برای بار دوم یا حتی سوم و چهارم نیاز به جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب پیدا کنند. در این مقاله به‌طور کامل علل عمل مجدد، نشانه‌ها، و روش‌های پیشگیری از جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب را بررسی خواهیم کرد.

آیا عمل بای پس کرونر (CABG) برای بار دوم قابل انجام است؟

افرادی که عمل بای پس عروق کرونر انجام داده‌اند، حتی اگر عمل اولیه موفقیت‌آمیز بوده باشد، با گذشت زمان ممکن است عروق جدید یا رگ‌های پیوندی دچار تنگی یا انسداد ناشی از رسوب پلاک شوند. در این شرایط، ابتدا با روش‌های غیرتهاجمی مثل آنژیوپلاستی کرونری از راه پوستی تلاش می‌شود تا جریان خون از طریق رگ پیوندی برقرار شود.

اگر این امکان وجود نداشته باشد، ممکن است نیاز به جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب باشد تا با پیوند رگ‌های سالم دیگر، جریان خون به قلب بازگردد. این جراحی مجدد حتی ممکن است برای بار سوم یا چهارم نیز انجام شود.

علت گرفتگی مجدد رگ‌ها بعد از عمل قلب

پس از انجام موفقیت‌آمیز عمل قلب باز و رفع انسداد اولیه عروق کرونری، احتمال بروز گرفتگی مجدد در شریان‌های خون‌رسان قلبی همچنان وجود دارد. این مشکل می‌تواند به دلیل رسوب مجدد پلاک‌های چربی و کلسترول در دیواره عروق رخ دهد. در افرادی که قبلاً دچار گرفتگی عروق کرونر شده‌اند، زمینه ابتلا به این بیماری بیشتر است.

علاوه بر این، عواملی مانند دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا، سیگار کشیدن، و سبک زندگی نامناسب می‌توانند خطر گرفتگی مجدد رگ‌های پیوندی را افزایش دهند. این عوامل خطر، همان مواردی هستند که منجر به تصلب شرایین و بیماری عروق کرونری می‌شوند.

آیا همه بیماران نیاز به عمل مجدد قلب باز دارند؟

همه بیماران پس از عمل جراحی بای پس عروق کرونر نیاز به عمل مجدد ندارند. با این حال، به دلیل گرفتگی رگ‌های جدید یا اینکه رگ‌های پیوندی استفاده‌شده در این عمل، با گذشت زمان دچار فرسودگی و تنگی می‌شوند، برخی از بیماران ممکن است نیاز به انجام مجدد این عمل جراحی پیدا کنند.

در نهایت، تصمیم برای انجام جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب باید بر اساس ارزیابی دقیق شرایط هر بیمار و در نظر گرفتن خطرات و منافع احتمالی آن صورت گیرد.

روش‌های پیشگیری از عمل مجدد بای پس عروق کرونر

برای افرادی که دچار بیماری عروق کرونری یا سایر مشکلات قلبی هستند، احتمال بروز مجدد گرفتگی عروق و پیشرفت بیماری قلبی بیشتر است. بنابراین، این افراد باید به رعایت دقیق توصیه‌های پزشک و اصلاح شیوه زندگی اهمیت بیشتری بدهند تا حتی‌الامکان از نیاز به جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب جلوگیری شود.

هدف از این اقدامات پیشگیرانه، کنترل عوامل خطرساز و جلوگیری از پیشرفت بیشتر بیماری عروق کرونری و تشکیل پلاک‌های جدید در عروق است. با رعایت کامل این نکات، می‌توان نیاز به جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب را در این بیماران تا حد ممکن کاهش داد. اصلاح شیوه زندگی بر اساس توصیه‌های پزشک متخصص قلب شامل موارد زیر است:

1. فعالیت بدنی منظم؛ ورزش منظم می‌تواند به کاهش فشار خون، کنترل وزن، افزایش سطح کلسترول خوب (HDL) و بهبود گردش خون در بدن کمک کند که همگی از عوامل کاهش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی هستند. اهمیت ورزش برای بیماران قلبی آنقدر بالاست که پزشکان تمرین‌های ساده و هوازی را برای همه این افراد توصیه می‌کنند. مطالعات نشان داده حتی روزی ۱۰ دقیقه پیاده‌روی ریسک بیماری‌های قلبی-عروقی را کاهش می‌دهد.
2. دوری از استرس و اضطراب؛ استرس و اضطراب موجب آزاد شدن هورمون‌هایی مثل آدرنالین و کورتیزول می‌شود که می‌توانند در بلندمدت باعث التهاب و تنگ شدن رگ‌های قلبی شوند. همچنین استرس مداوم با افزایش فشار خون، کلسترول بالا، چاقی و دیابت همراه است که همگی عوامل خطرساز برای بیماری‌های قلبی-عروقی محسوب می‌شوند. متخصصان قلب توصیه می‌کنند همه افراد جامعه به روش‌های مختلف از استرس و اضطراب دور بمانند. این روش‌ها می‌توانند شامل دوری از موقعیت‌های استرس‌زا، ورزش و تفریحات مفید، صحبت کردن با دوستان و اطرافیان، روش‌های مراقبه و شکرگزاری، تراپی و یا درمان‌های دارویی باشد.
3. کنترل فشار خون؛ فشار خون بالا باعث فشار بیشتر بر دیواره عروق و آسیب به آنها می‌شود. کنترل فشار خون می‌تواند از پیشرفت گرفتگی عروق جلوگیری کند.
4. ترک سیگار؛ سیگار کشیدن یکی از عوامل خطر اصلی برای بیماری عروق کرونری است که باعث رسوب پلاک‌های چربی در عروق قلبی، آسیب به دیواره عروق و افزایش احتمال لخته شدن خون می‌شود.
5. کاهش مصرف الکل؛ مصرف بیش از حد الکل می‌تواند به افزایش فشار خون، چربی خون و احتمال بیماری‌های قلبی منجر شود. همچنین مصرف مشروبات الکلی می‌تواند عادات مخرب دیگری را برای فرد به دنبال داشته باشد که احتمال خطر بیماری را افزایش می‌دهد.
6. رژیم غذایی کم چرب و سالم؛ یک رژیم غذایی کم چرب، پرفیبر، سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل می‌تواند به کنترل چربی خون، وزن و قند خون کمک کند و از بروز یا پیشرفت آترواسکلروز جلوگیری نماید. همچنین استفاده از منابع چربی مفید مانند انواع ماهی‌ها و آبزیان، روغن زیتون، گردو و غیره به افزایش چربی مفید برای بدن (HDL) کمک می‌کند و از ریسک گرفتگی‌های عروق قلبی می‌کاهد.

رعایت این اصول سبک زندگی سالم، توصیه‌های پزشک و مصرف منظم داروهای تجویز شده می‌تواند خطر انسداد مجدد عروق کرونری و نیاز به جراحی دوباره بای پس عروق کرونری قلب را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

منبع: وبسایت دکتر علیزاده قویدل | doctorghavidel.ir