فیلتر مرحله اول دستگاه تصفیه آب خانگی معمولاً یک فیلتر الیافی پلیمری است که با تابیده شدن الیاف به دور هم، سطوحی فشرده و حاوی حفرات زیاد ایجاد میکند. این الیاف به کمک حفرات ایجادشده، مانعی برای عبور ذرات معلق ایجاد میکند.
فیلتر الیافی ۱۰ اینچ (C.C.K) که به آن فیلتر PP نیز گفته می شود به عنوان اولین فیلتر در دستگاه تصفیه آب خانگی مورد استفاده قرار می گیرد.جنس فیلتر الیافی ۱۰ اینچ از پلی پروپیلن می باشد و توانایی جذب گل و لای، شن و ماسه، لجن و ذرات بزرگتر از ۵ میکرون را دارد. نام دیگر فیلتر الیافی فیلتر رسوبگیر است. در مناطق قدیمی از آنجا که سیستم لوله کشی قدیمی و فرسوده است بنابراین زنگ لوله ها دائما از جدار لوله های فلزی شده جدا شده و وارد آب می شوند. محیط آب شرایط مناسبی برای رشد و تکثیر گیاهان میکروسکوپی است مانند لجن و خزه، جلبک، قارچ و حتی جانداران ریز و لارو حشرات در آب وجود دارند. فیلتر الیافی قادر است به آسانی تمامی این موارد را حذف نماید. ذرات معلق در آب و همه ناخالصی های فیزیکی بزرگتر از ۱ میکرون نیز حذف خواهند شد. فیلتر الیافی باید بتواند آب را زلال و شفاف کرده و تحویل مراحل بعدی تصفیه آب بدهد.
وزن فیلتر الیافی
این فیلتر معمولا با وزن های متفاوت تولید میگردد. بنابراین هر چقدر وزن گرمی فیلتر pp کمترباشد به همان نسبت از کیفیت کمتری برخوردار می باشد .به طور کلی هر چقدر وزن فیلتر الیافی بیشتر باشد هم کیفیت و هم قیمت آن بیشتر است. البته وزن فیلتر الیافی ، یکی از آیتم های تشخیص کیفیت آن بوده و آیتم های دیگری نیز وجود دارد .
تراکم فیلتر الیافی
یکی دیگر از آیتم های نشان دهنده کیفیت فیلتر الیافیدستگاه تصفیه آب ، نحوه تراکم دهی در رول شدن الیاف های این فیلتر میباشد . فیلتر pp باید تراکم الیافش با کاهش بسیار کم از مرکز به سمت بیرون کارتریج باشد . به بیان دیگر مرکز فیلتر الیافی تصفیه آب خانگی باید تراکم زیاد داشته و هرچه به سمت لایه های بیرونی فیلتر برویم تراکم کاهش یابد .
جنس الیاف
برای این فیلتر تصفیه آب از الیاف های متفاوتی استفاده میشود که بهترین نوع آن الیاف پلی پروپیلن با کیفیت جذب بالا میباشد . شناخت این تفاوت کمی تخصصی است ؛ اما به بیان ساده ؛ فیلتر های بی کیفیت ، عموما از الیافی ساخته شده که در نگاه شبیه الیاف پلاستیکی می باشند.
استحکام فیلتر الیافی
یکی دیگر از آیتم های تشخیص کیفیت این فیلتر شامل استحکام آن است. وقتی بدنه فیلتر pp را فشار میدهید نه باید خیلی سخت و نه خیلی شل باشد . از آنجا که سفت بودن بیش از حد فیلتر عموما نشان دهنده کیفیت پایین الیاف بوده و ممکن است توان حذف املاح را بخوبی نداشته باشد . و از سوی دیگر شل بودن زیاد نیز ممکن است در فشار بالای آب ، فرم و حالت خود را از دست بدهد .
در یک دستگاه تصفیه آب خانگی دو نوع فیلتر الیافی شامل فیلتر الیافی هوزینگی و خطی وجود دارد.فیلتر الیافی هوزینگی رایج ترین نوع فیلتر الیافی می باشد که به شکل یک کارتریج استوانه ای شکل طراحی شده است. این نوع فیلتر را نمی توان به تنهایی استفاده کرد و حتما باید درون یک محفظه فیلتر قرار گیرد. فیلتر هوزینگی دارای قیمت ارزانی است و در بیشتر فروشگاه های تصفیه آب یافت می شود. از جهت ابعاد و اندازه فیلتر الیافی هوزینگی دارای یک استاندارد واحد بوده و در اکثر مدل های دستگاه تصفیه آب قابل نصب می باشد، برند دستگاه تصفیه آب اهمیت چندانی ندارد. آنچه مهم است کیفیت فیلتر است.
فیلتر الیافی خطی در دستگاه تصفیه آب به شکل کیسی کاربرد دارد به خاطر سهولت تعویض فیلتر و اینکه فضای خیلی کمی را اشغال می کند. به گونه ای که فیلتر الیافی به صورت یکپارچه در این نوع دستگاه تصفیه آب طراحی شده است. این مسئله نه تنها در ظاهر و زیبایی دستگاه تصفیه آب موثر است بلکه باعث بهداشتی و تمیز بودن بوده و آب خروجی کیفیت بالاتری خواهد داشت. متاسفانه در کنار همه ی این فواید، دو مشکل وجود دارد که یکی قیمت بالاتر فیلتر خطی بوده و دیگری کمیاب بودن آن فیلتر می باشد. فیلترهای خطی دارای استاندارد واحدی نیستند و متاسفانه هر سازنده ابعاد و شکل خاصی از فیلتر را برای خود طراحی نموده است. این امر باعث می شود فیلترهای موجود روی هر دستگاهی قابل استفاده و نصب نباشند.
فیلتر الیافی به عنوان اولین مرحله تصفیه آب است و باید به عنوان فیلتر اول در دستگاه تصفیه آب نصب شود. برای پیدا کردن اولین فیلتر در دستگاه تصفیه آب, باید ابتدا شلنگ ورودی آب را پیدا کنید. هر مکانی که شلنگ ورودی آب به آن متصل می شود، محل نصب فیلتر الیافی است. معمولا اولین محفظه از سمت راست، محل نصب فیلتر الیافی است.
فیلتر الیافی اغلب سفید رنگ است و به شکل نمد ساخته شده و متراکم می باشد. فیلتر الیافی همچنین به عنوان فیلتر رسوبی نیز معروف است، از جنس الیاف پلی پروپیلن ساخته شده و باید استانداردهای مواد غذایی را داشته باشد. اما بسیاری از فیلتر های موجود در بازار دارای کیفیت های ذکر شده نیستند. جنس بدنه فیلتر الیافی از نوع قابل نفوذ بوده و آب از دیواره فشرده آن وارد می شود. ذرات ناخالصی جذب لایه های الیافی متراکم شده و قادر به عبور از آن نخواهند بود.
فیلتر الیافی معمولا از چند لایه ساخته می شود. لایه های خارجی نسبت به لایه های داخلی تراکم کمتری دارد و بنابراین حجم زیادی از گل و لای و ذرات ناخالصی را در خود جذب خواهند نمود. لایه های داخلی باید دقت لازم را داشته باشند و از عبور ذرات ناخالصی جلوگیری کند. اگر فیلتر الیافی دارای دقت یک میکرون باشد دقت لایه های بیرونی آن در حد ۱۰ و ۵ میکرون ساخته می شوند اما آخرین لایه آن دارای دقت ۱ میکرون می باشد. اگر لایه های بیرونی هم دارای دقت یک میکرون باشد، املاح و شن و ماسه در لایه بیرونی رسوب می کند و باعث می شود که فیلتر به سرعت کارایی خود را از دست خواهد داد. بنابراین فرآیند ساخت فیلتر الیافی بسیار مهم است.
پس از جذب ناخالصی ها و گل ولای موجود در آب، رنگ فیلتر الیافی تغییر می کند و متمایل به رنگ قهوه ای می شود. هرچه رنگ فیلتر الیافی به رنگ قهوه ای تیره تر تبدیل شود به معنای اشباع شدن ظرفیت فیلتر الیافی است.بنابراین زمان تعویض فیلتر الیافی را نمی توان به طور دقیق مشخص کرد. اگر شما خیلی از دستگاه تصفیه آب استفاده نکنید و حتی روزی یک لیوان آب تصفیه شده از دستگاه برداشت می کنید بنابراین باید پس از گذشت ۳ الی ۴ ماه فیلتر را تعویض نمایید زیرا فاسد می گردد و دیگر قابلیت جذب ذرات درشت ندارد و باعث آسیب رساندن به فیلترهای بعدی می گردد. عوامل زیر در تعویض فیلتر تصفیه آب دخیل هستند:
دقت فیلتر الیافی را با میکرون سنجیده می شود. دقت این فیلتر معمولا عددی بین ۱ تا ۱۰۰ است. هرچه عدد کوچکتر باشد، دقت فیلتر بیشتر بوده و بهتر می تواند ناخالصی ها را حذف نماید. به طور کلی فیلتر الیافی دارای دقت ۱ میکرون و ۵ میکرون می باشد. استفاده از فیلتر ۱ میکرون بیشتر توصیه می شود چون ناخالصی ها و املاح وارد مراحل بعدی نمی شود. از آنجاکه فیلتر الیافی فیلتر ضروری در دستگاه تصفیه آب است بنابراین در انتخاب آن باید دقت شود. جنس و کیفیت مواد استفاده شده عامل دیگری است که باید به آن توجه کنید. از آنجایی که فیلتر الیافی برای آب آشامیدنی به کار می رود، دارا بودن استاندارد خوراکی برای آنها ضروری است.
از آنجایی که فیلتر الیافی قابل شستشو نیست و حتما باید در زمان تعیین شده تعویض گردد. برای این کار ابتدا آب ورودی به دستگاه تصفیه آب را ببندید و آن را از برق بکشید.
سپس با استفاده از آچار تصفیه آب ، هوزینگ اول را باز نمایید. برای این کار آچار را به سمت چپ بچرخانید. ممکن است به دلیل وجود رسوبات ، ممکن است محفظه فیلتر کمی محکم شده باشد. هنگام باز کردن محفظه فیلتر، آچار را به صورت افقی نگه دارید و از ضربه زدن به آن خودداری کنید. اگر از آچار به درستی استفاده نکنید یا آچار می شکند و یامحفظه آسیب می بیند.
بعد از باز کردن محفظه فیلتر، آب باقیمانده در آن را تخلیه کنید و داخل محفظه را با پارچه و مایع ظرفشویی تمیز نمایید. روکش فیلتر الیافی را خارج کرده و فیلتر را به صورت عمودی وارد هوزینگ نمایید. در صورتی که فیلتر به صورت کج قرار گیرد، فاصله ای ایجاد شده بین هوزینگ و فیلتر باعث عبور ذرات ناخالصی از فیلتر خواهد شد. توجه داشته باشید که محفظه فیلتر را به آرامی ببندید. محکم کردن بیش از حد هوزینگ خودداری نمایید زیرا به اورینگ محفظه فیلتر آسیب وارد می شود و باعث نشت آب خواهد شد.بعد از پایان کار شیر ورودی آب را باز کنیدو دستگاه تصفیه آب را به برق متصل کنید. سپس تا ۲۴ ساعت اولیه دستگاه را از بابت نشتی آب چک نمایید.بعد از آن شیر ورودی مخزن تصفیه آب را ببندید و شیر برداشت آب را باز کنید. اجازه دهید به اندازه ۵ لیتر آب از دستگاه خارج شود. این آب قابل آشامیدن نیست .