تفاوت ماسک FFP2 و FFP3 در چیست؟

با گذشتن بیش از یک سال از ورود کرونا به کشور، حالا مردم کشورمان نه تنها با انواع ماسک N95 آشنایی دارند، بلکه ماسک های سری FFP را هم می‌شناسند و به دنبال اطلاعات دقیق‌تری درخصوص تفاوت ماسک FFP2 و FFP3 هستند!

زندگی پیش از کرونا؛ بدون ماسک!

ماسک های تنفسی و استانداردهای مربوط به آن زمانی جز مفاهیم بسیار تخصصی محسوب می‌شدند که کمتر کسی از آنها اطلاع داشت. تقریبا تنها نوع ماسکی که ما با آن سروکار داشتیم ماسک سه لایه بود که همان را هم به این نام نمی‌شناختیم و تنها با نام «ماسک» از داروخانه خریداری می‌کردیم تا در برابر گردوغبار و آلودگی هوا از ریه‌هایمان محافظت کنیم.

زندگی ماسکی با کرونا!

شیوع ویروس کرونا باعث شد تا پای ماسک‌های تنفسی به عنوان یک محافظ قدرتمند به میان کشیده شود و تلاش کنیم با زدن ماسک در برابر نفوذ ویروس به بدن خود مقاومت کنیم. اینجا بود که کم‌کم این بحث پیش آمد که قدرت هر ماسک در محافظت از ما چقدر است و سروکله استانداردهای مختلف مطرح در زمینه ماسک‌های تنفسی پیدا شد.

راستش N95 اولین کلمه تخصصی بود که وارد دانشنامه لغات ما شد و فهمیدیم که ماسکی وجود دارد به نام ان 95 که مقاومت بالایی در برابر ویروس کرونا دارد.

اما این تنها کلمه‌ای نبود که یاد گرفتیم. به تدریج فهمیدیم که استانداردهای دیگری هم برای کیفیت ماسک وجود دارد و با نام های FFP2 و FFP3 آشنا شدیم. این روزها دیگر ماسک FFP2 آن قدر قلمبه سلمبه به نظر نمی‌رسد که لازم باشد یواشکی و تنها در گوش مسئول داروخانه بگوییم. دیگر با سری بلند از انتهای فروشگاه سوال می کنیم که «ماسک FFP2 دارید؟» و به هیچ وقت توقع شنیدن جوابی مانند «چی هست؟» را نداریم.

در این مطلب می‌خواهیم کمی بیشتر در مورد این نوع ماسک‌ها بدانیم و استانداردهایشان را بیشتر بشناسیم و از همه مهمتر ببینیم تفاوت دقیق این دو نوع ماسک چیست؟

استانداردهای کیفی ماسک تنفسی

همانند هر وسیله دیگری در دنیا، ماسک‌ها هم مورد آزمایش‌های کیفی قرار می‌گیرند و برای این که نتیجه این آزمایش‌ها را بتوان به سادگی توضیح داد، استانداردهای مختلفی در دنیا شکل گرفته است. استفاده از استانداردها این مزیت را دارد که مثلا به جای توصیف عملکرد ماسک بگوییم ماسک N95 و این نشاندهنده این باشد که این ماسک در برابر 95 درصد از ویروسهای محیط مقاومت می‌کند و حداکثر 5 درصد از ویروس‌ها می‌توانند از آن عبور کنند.

اصولا کیفیت هر ماسکی به دو عامل بستگی دارد. یکی این که ماسک مورد نظر چقدر نشتی دارد؛ یعنی چقدر از هوای دم و بازدم، بدون این که از لایه‌های ماسک عبور کنند، جریان دارند. یکی هم این که لایه‌های ماسک تا چه اندازه می‌توانند جلوی ورود ذرات به ریه را بگیرند. استانداردهای ماسک هم با توجه به این که قصد سنجش کیفیت ماسک ها را دارند قطعا باید به این دو عامل توجه کنند.

برای درک بهتر می‌توانید ماسک را مانند یک حفاظ پنجره در نظر بگیرید که قرار است جلوی ورود سارقان را بگیرد. این حفاظ از یک سو باید به گونه‌ای باشد که دزد از اطراف آن وارد خانه نشود و از طرف دیگر میله‌های عمودی و افقی آن هم به گونه‌ای در هم تنیده باشند که از میان آنها هم نفوذ امکان پذیر نباشد.

یکی از این استانداردهای مهم مطرح در زمینه کیفیت ماسک‌ها، استاندارد اروپایی است که با نام EN149:2001 شناخته می‌شود و توسط کمیته استانداردسازی اروپا تعیین شده است. این استاندارد ماسک‌های باکیفیت را به سه رتبه ایمنی FFP1 ،FFP2 و FFP3 تقسیم می‌کند.

ماسک FFP2

این نوع ماسک دومین رده از ماسک‌های مورد توجه در این استاندارد است. ماسک‌های FFP2 در برابر ذراتی نظیر ویروس کرونا تا 94 درصد مقاوم هستند. در واقع این ماسک‌ها معادل استاندارد آمریکایی N95 هستند.

(ان 95) N95 یک استاندارد آمریکایی است که نشان‌دهنده این است که ماسک دارای این استاندارد، دست‌کم جلوی ورود 95 درصد از ذرات ریز معلق در هوا را می‌گیرد؛ درصدی که برای کاربردهای معمولی در بازار و خیابان و … کاملاً کافی است.

ماسک ffp2 بدون سوپاپ (که اشتباها به آن ماسک ffp2 بدون فیلتر می‌گویند) و ماسک ffp2 فیلتردار سوپاپ دار دو نوع متداول این ماسک هستند.

ماسک FFP3

از نظر استاندارد اروپایی ماسک‌های FFP3 بهترین نوع ماسک هستند که می‌توانند تا 99 درصد در برابر ورود ویروس کرونا مقاومت کنند. این ماسک ها معادل ماسک N99 در نظر گرفته می‌شوند.

بنابراین می توان گفت که بهترین نوع ماسک تنفسی، همان ماسک FFP3 است.

ماسک ffp3 سوپاپ دار و ماسک ffp3 بدون سوپاپ هر دو در دسترس است.

مدت زمان استفاده از ماسک ffp2 و ffp3 چقدر است؟

هر دو نوع ماسک، چه از نوع سوپاپ دار باشند و چه از نوع بدون سوپاپ، تا 8 ساعت بر روی صورت در محیط آلوده کاربرد دارند.

این 8 ساعت لازم نیست مداوم باشد. یعنی اگر شما 2 ساعت از این ماسک ها استفاده کردید، بعد از استفاده آنها را در جایی که آلوده نشوند و سطح داخلی شان با جای دیگر تماس پیدا نکند قرار دهید و بعد مجددا استفاده کنید تا مجموع زمان استفاده از آنها به 8 ساعت برسد.

نکته های مهم:

• استفاده درست از ماسک‌های FFP2 و FFP3 مهم است. برای استفاده از این ماسک‌ها لازم است کش‌های ماسک را پشت سر بیندازیم و دقت کنیم تا ماسک کاملا روی صورتمان بخوابد. این ماسک‌ها معمولا دارای گیره روی بینی هستند، این گیره را باید تنظیم کرد تا راه نشت هوا مسدود شود. متاسفانه در حال حاضر برخی افراد سودجو ماسک هایی که کش آن‌ها پشت گوش میفتد و طبیعتا بر روی صورت خوب فیکس نمی‌شود را به عنوان ماسک FFP2 و ماسک FFP3 به فروش می‌رسانند.
• فریب درصد ها را نخورید. حتی در صورتی که از ماسک FFP3 هم استفاده می‌کنید، باز هم دچار اطمینان کاذب نشوید. از محیط‌های آلوده و شلوغ پرهیز کنید و فاصله اجتماعی را هم رعایت کنید.
• جلوی ماسک را لمس نکنید. این ماسک‌ها به خوبی جلوی ورود ویروس را می‌گیرند. اما این کار باعث می‌شود تا جلوی ماسک‌ها کاملا آلوده باشد. پس هرگز جلوی آنها را لمس نکنید.
• ماسک های استاندارد و اصل بخرید. یک موضوع مهم را به خاطر بسپارید. در هنگام خرید ماسک FFP2 و FFP3 توجه کنید که اولا هم روی بسته و هم روی بدنه ماسک، FFP2 و FFP3 نوشته شده باشد. علاوه بر این، بررسی کنید که آیا ماسک مجوزها و استانداردهای لازم را دارید یا خیر. ماسک های دست دوز، ماسک هایی که کش آن پشت گوش میفتد، ماسک هایی که ضخامت کمی دارند و موارد مشابه همگی خبر از اصل نبودن این ماسک ها می‌دهند.

کلام آخر

در این مطلب به تفاوت ماسک FFP2 و FFP3 پرداختیم. مهم‌ترین تفاوت این دو نوع ماسک، کارایی آن ها در فیلتر ذرات است. به نحوی که نوع ffp2 تا 94 درصد و نوع ffp3 تا 99 درصد جلوی ذرات را می گیرند. درخصوص مدت زمان استفاده تفاوتی با هم ندارند و هر دو ماسک هم نوع بدون سپاپ و هم نوع سوپاپ دارشان در دسترس است.