یکی دیگر از جرایم که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم جعل است. جعل در لغت به معنای تقلب، دروغ، ساختگی و ساختن می باشد. طبق ماده 523 قانون مجازات اسلامی، جعل و تزویر عبارتند از : ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی ، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته ای به نوشته دیگر یا بکار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب.
در واقع جاعل یا فرد جعل کننده به قصد فریب یا ضرر رساندن به دیگران می خواهد دروغ را جای حقیقت عنوان کند که ممکن است به صورت جعل مهر ، جعل اسناد ، تمبر یا علائم تجاری شرکت ها، جعل شناسنامه، جعل کارت ملی ... باشد. به همین دلیل در این مقاله به بررسی انواع جرم جعل و مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به آن می پردازیم.
طبق ماده 523 قانون مجازات اسلامی، «جعل به معنی ساختن یک سند یا نوشته، ساختن امضا یا مهر افراد رسمی یا غیررسمی، تراشیدن یا خراشیدن، الحاق یا قلم بردن، محو یا اثبات، سیاه کردن، تأخیر یا تقدیم تاریخ اسناد و یا الصاق نمودن یک نوشته به یک نوشته دیگر و یا استفاده از مهر یک فرد بدون اجازه و مشابه این موارد برای تقلب است.»
امروزه جرم جعل بسیار گسترده شده است و برای حوزه‌های مختلفی به کار می‌رود. از جرم جعل امضا، پرونده‌ها، مدارک تحصیلی تا پاسپورت‌ها، گذرنامه‌ها و شناسنامه‌ها تا بسیاری از موارد دیگر. با گسترش تکنولوژی و راه‌های جدید جعل کردن، شناخت جاعل و اسناد جعل‌شده نیز بسیار دشوار شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جعل و یافتن پاسخ پرسش های خود میتوانید از مشاوره حقوقی رایگان بهره بگیرید.
برای انواع جعل در قانون مفهوم جاعل یکسان است. جاعل شخصی است که با حقه و تقلب یک نوشته یا سند را تغییر دهد و هدف از این تغییر تقلب بوده و به‌واسطه آن به کسی ضرر وارد نماید. برای اینکه جرم جعل محقق شود باید شرایط زیر وجود داشته باشد:
انواع جعل در کنار اینکه در قانون دارای مجازات هستند، در دین نیز نهی شده اند. جعل می‌تواند تبعاتی مانند زندان یا جزای نقدی داشته و حتی آرامش فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
جعل در قانون فقط بر روی کاغذ و نوشته امکان‌پذیر است؛ پس نقاشی جعل محسوب نمی‌شود چون نوشته نیست. اسناد جعلی درواقع نوشته‌هایی هستند که دروغی راجع به نویسنده یا سازنده‌اش بگویند. برای مثال درباره شخصی که شناسنامه جعل کند، آن شناسنامه تقلبی، دروغی راجع به سازنده بیان می‌کند.
اگر جعل توسط فرد عادی یا کارمند دولت که جعل در حوزه کارش نباشد انجام شود مثلاً کارمند مالیات در حوزه آموزش‌وپرورش جعل کند، این نوع تقلب جعل مادی نام می‌گیرد.
اگر جعل توسط کارمند دولت انجام شود و در حوزه کاری خودش هم باشد، جعل معنوی خواهد بود.
لازم به ذکر است که جزای نقدی محکوم به جعل و یا میزان حبس او بستگی به نوع جعل و اینکه فرد جاعل چه سمتی دارد متغیر خواهد بود.
موسسه حقوقی دادیستا یک مجموعه حرفه‌ای است که میتوانید از خدمات حرفه‌ای آن نظیر مشاوره حقوقی استفاده کنید. وکلا و مشاورین متخصص این موسسه در حوزه‌های مختلف آموزش‌دیده هستند و دارای تجربه درخشانی نیز می‌باشند. این تیم حقوقی صاحب صلاحیت با پیگیری پی‌در‌پی پرونده و اطلاع‌رسانی آن به شما در جهت پیشبرد بهتر کارها و دریافت نتیجه مثبت برای شما تلاش می‌کند.
مانند یک دکتر که در کار خود تخصص دارد و کسی نمی‌تواند جایگزین او باشد، وکیل نیز دارای دانش حرفه‌ای است و فقط او می‌تواند بهترین دفاع را برای شما انجام داده و مناسب‌ترین مشاوره‌ها را ارائه دهد؛ بنابراین کارهای حقوقی خود را در هر زمینه‌ای مانند انواع جعل و کاهش مجازات احتکار و رد اتهام و هر حوزه دیگری به وکلای متخصص دادیستا بسپارید و بهترین نتایج را دریافت کنید.
کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مواد 532 تا 536 مجازات جرم جعل را بیان کرده است که بستگی به نوع سند و سمت داشتن یا نداشتن جاعل دارد. به عنوان مثال: اگر جعل امضا یا دست نویس شخص رهبری یا روسای سه قوی نظام باشد به مجازات ۱۵-۳ سال حبس محکوم خواهد شد و در ماده دیگری امده که هرکس اسناد و نوشته های غیر رسمی را جعل کند یا از سند مجعول استفاده کند علاوه برجبران خسارت به حبس از شش ماه تا دوسال یا پرداخت سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. به این ترتیب در مواد دیگر حسب مورد مجازات های مقرر شده است.
