
مدیریت ریسک در فارکس برای جلوگیری از زیان بزرگ با هدف سودآوری بالاتر و در نهایت رسیدن به سود منطقی و پیوسته است. تریدر حرفه ای می داند که مهم تر از سود کردن، کنترل ضرر است. میزان ضرر باعث میشود یک تریدر در بازار بماند و یا از چرخه ترید دور شود. پس برای بقا در بازار مالی باید استراتژی مشخص برای کنترل ریسک داشت. افراد حرفه ای از روش های مختلف جهت حفظ حساب های معاملاتی خود استفاده میکنند در این مقاله به بررسی برخی از روش های مختلف مدیریت ریسک اشاره خواهیم کرد.
در بهترین حالت تعیین حجم معامله بر اساس مبلغ بالانس است. یعنی تریدر بر اساس اکوئیتی حساب معاملاتی درصدی را ریسک میکند. باید بگوییم که این مدیریت ریسک در بازار فیزیکی هم وجود دارد.
در حساب 10.000 دلاری 5% از حساب را در هر معامله ریسک میکند اگر حد ضرر را 50 پیپ بگذاریم و ارزش هر پی 10 دلار باشد مبلغ نهایی احتمالی فرد مساوی است با: 50×10 =500$
در هر معامله 5% کل حساب زیان میبیند و اگر بخواهد کل ریسک معاملاتش 10% باشد یعنی مجاز هستید دو معامله باز کنید.

نسبت ریسک به ریوارد (Risk/Reward Ratio) در هر معامله نشان دهنده قدرت تریدر است هرچه ریسک به ریوارد بالاتر باشد یعنی بالقوه بالاتری مد نظر آن تریدر در حساب معاملاتی است.
فرض کنید شما فروشنده یک خودرو جدید هستید به ارزش 50.000 دلار. پیش بینی می کنید با خرید این مدل خودرو در صورتی که مورد استقبال قرار نگیرد، می شود با 2.000 دلار زیان آن را فروخت. همچنین در صورتی که مورد استقبال قرار بگیرد با 4000 دلار می توان فروخت. پس ریسک به ریوارد آن 1:2 است.
به طور مثال قیمت xau/usd به سطح 2984 دلار رسیده و تحلیل تکنیکال نشان میدهد سطح حمایت قوی داریم و مجدد طلا به سمت بالا رشد میکند و تریدر تصمیم میگیرد معامله بای بزند.

نقطه ورود معامله: 2,986 دلار
حد ضرر (SL): 2,976 دلار (10 دلار پایینتر از نقطه ورود)
حد سود (TP): 3.006 دلار (20 دلار بالاتر از نقطه ورود)
محاسبه ریسک به ریوارد:
ریسک: 2,986 - 2,976 = 10 دلار
ریوارد (سود بالقوه): 3.006 - 2,986 = 20 دلار
حتی اگر فقط 50٪ معاملات شما موفق باشند، در مجموع سودآور خواهید بود زیرا مقدار سود در معاملات موفق بیشتر از مقدار ضرر در معاملات ناموفق است.
در این حالت ریسک به ریوارد 1 به 3 است یعنی در ازای هر 10 دلار ضرر 30 دلار سود میتوان کسب کرد. حرفه ای ها ریسک به ریوارد بالاتری دارند.
به طور مثال شما معامله طلا دارید و خبر نرخ بهره آمریکا قرار است منتشر شود، در این حالت حجم معاملات خود را کم، یا از معامله خارج میشود و یا خبر جنگ میآید و شما بلافاصله از بازار خروج میزنید.
فرض کنید شما مغازه طلا فروشی دارید و قرار است خبر نرخ بهره بیاید. اگر نرخ بهره بالاتر برود احتمالا قیمت طلا کاهش می یابد و اگر نرخ بهره پایین تر برود احتمالا قیمت طلا افزایش می یابد، پس شما معامله جدید نمی کنید تا نرخ بهره اعلام شود و بعد معامله می کنید.

تریدر باید یک پلن درست معاملات داشته باشد و طبق آن پلن معاملات را پیش ببرد، در این حالت قبل از شروع معامله، ریسک معامله کنترل شده است.
فرض کنید شما قصد افتتاح یک کافی شاپ دارید. یک مغازه انتخاب می کنید و کلی هزینه دکوراسیون و خرید ملزومات می کنید ولی در نظر نگرفتید لوکیشن این کافی شاپ اصلا مناسب این شغل نیست.
وقتی یک تریدر یک پارتنر معاملاتی دارد، در این حالت پارتنر در لحظات خاص اجازه قفل شدن ذهن تریدر را نمیدهد و اقدامات لازم را در لحظات خاص که تریدر قدرت تصمیم گیری ندارد را انجام میدهد. مثلا خروج زودتر از معامله یا کم کردن حجم معاملات و یا کلا کنترل حجم معاملات و جلوگیری از تنوع بخش بیش از حد در انتخاب نماد معاملاتی.
فرض کنید شما قصد تبلیغ در یک سایت را دارید و سه ماهه 3000 دلار بابت تبلیغات از شما درخواست می کنند. پارتنر شما پیشنهاد می دهد ماه اول را با هزار دلار استارت بزنیم و اگر خوب بود تبلیغات را سه ماهه کنیم.

هج کردن (Hedging) در فارکس به استراتژیای گفته میشود که برای کاهش یا مدیریت ریسک ناشی از نوسانات قیمت ارزها به کار میرود. در این روش، یک معاملهگر موقعیتهایی را باز میکند که یکدیگر را تا حدی خنثی میکنند، به طوری که اگر قیمت به طور غیرمنتظرهای تغییر کند، ضرر در یک موقعیت با سود در موقعیت دیگر جبران شود.

بطور مثال شما صادرکننده قهوه به اروپا هستید و قصد صادرکردن قهوه به ارزش ۵۰.۰۰۰ دلار دارید و نگران تغییرات قیمت یورو در برابر دلار تا رسیدن محصول به اروپا در بازار هستید. پس یک قرارداد آتی روی نرخ کنونی یورو به دلار می بندید و در این حالت یورو هر تغییری داشت شما در صادرات قهوه زیان نمی کنید.
در فارکس به این صورت است که معامله سل یورو دلار می زنیم و می بینیم بازار در جهت رشد یورو دلار است. حد ضرر فرضی خود را 30 پیپ می گذاریم و بعد از 30 پیپ به جای استاپ مستقیم، بای یورو دلار می زنیم. در این حالت کل ریسک ما 30 پیپ است.
بطور مثال یورو دلار را در عدد 1.0900 یورو دلار سل زدیم و 30 پیپ بالا رفت و به عدد 1.0930 رسید. در این حالت بای یورو دلار میزنیم. دلار کد( دلار آمریکا به دلار کانادا)
و یا می توانیم از روش همبستگی در فارکس برای هج استفاده میکنیم.
مثال: بای را در عدد 1.453 زدیم و 30پیپ ریسک در نظر گرفتیم 1.4500 حد ضرر فرضی ماست در این نقطه بجای سل زدنwti را با در نظر گرفتن حجم سل میکنیم ( ریسک این حالت زیاد است).
استاپ لاس sl مهم ترین بخش معامله است. بهترین حالت این است که قبل از معامله مبلغ sl مشخص شود و به آن پایبند باشید.
فرض کنید شما یک مغازه دار مواد غذایی هستید و متوجه میشوید استقبال از یک برند غذایی کم شده و شما برای جلوگیری از ضرر، آن محصول را به قیمت پایین به فروش می رسانید تا از ضرر بزرگتر جلوگیری کنید.
در صورتی که معامله سود شود، می توان استاپ را جا به جا و به نقطه ورود آورد. و اگر سود خوبی شد، حتی استاپ در عددی بهتر از نقطه ورود قرار داد، در این حالت معامله ریسک فری می شود.
فرض کنید شما دو اپارتمان در یک منطقه نوظهور خریداری کردید و قیمت منطقه یکباره بالا رفت، می توانید یک اپارتمان را با سود خوب بفروشید و یک آپارتمان را همچنان در آن قیمت جدید نگه دارید.
به طور مثال یک معامله طلا در 2910 خرید کردید با استاپ 2900 و طلا اکنون 2950 است شما استاپ خود را در حالت اول به نقطه 2970 گذاشته، در این حالت در صورت استاپ بدون سود و زیان از معامله خارج میشود و ریسک صفر است و در حالت دوم استاپ به نقطه 2930 گذاشته، در این حالت اگر استاپ شما فعال شود باز 20 دلار سود کردید.

در صورتی که معامله شما در سود رفته میتوانید هم ریسک فری کنید و هم از حجم معاملات کم کنید مثلا هر 10 پیپ که معامله شما به سود رفت 20% از حجم معامله را کم کنید.

اگر تریدر هم از تحلیل تکنیکال، هم از تحلیل فاندامنتال و هم در شناخت نماد خاص در ترید استفاده کند بهترین حالت ترید است. در این حالت قبل از ورود به معامله هم تکنیکال، هم اخبار و هم شناخت نماد باعث میشود ریسک شما در ورود به معامله کمتر شود.
فرض کنید قصد خرید یک مغازه در یک پاساژ دارید، تمام مغازه از نظر زیبایی و دکوراسیون را بررسی می کنید ولی پاساژ مجوز ندارد و نمی توانید مغازه را بازگشایی کنید.
مثلاً شما می خواهید وارد معامله طلا شوید. از روی تقویم اقتصادی فارکس، در جریان اخبار کامل قرار می گیرید و تکنیکال هم بررسی می کنید و با علم بر حرکات جنجالی و پرنوسان طلا در روز جمعه وارد معامله می شوید.
فرض کنید شما قصد دریافت وام دارید و ده برابر سرمایه خود را با سود بالای بانکی وام دریافت می کنید و این ریسک بالایی دارد و احتمال دارد ورشکست شوید ولی می توانید دو برابر سرمایه خود با بهره کمتر، وام گرفت و ریسک را کمتر کنید.
استفاده از اهرم مناسب در فارکس الزامی است. هرچه اهرم یا لوریج حساب بالاتر باشد، ریسک حساب بیشتر می شود. چون در این حالت با سرمایه ای که دارید توانایی ورود به معامله بیشتر دارید و احتمال خطر بیشتر می شود. اهرم بالای 300 می تواند منجر به معامله بیشتر شود. مثلا برای هر لات معامله طلا به جای 1000 دلار مارجین 500 دلار نیاز است. و این منجر به افزایش معاملات احتمالی می شود. بهترین اهرم برای معاملات بین 1:50 تا 1:200 است. در لوریج کمتر از 1:50 هم قدرت ورود به معامله کمتر می کند.
نوع حسابی که تریدر استفاده می کند، باید متناسب با نوع ترید شخص باشد. به طور مثال، برای ترید های بلند مدت، باید حساب اسلامی استفاده شود که سواپ ندارد و یا برای تریدر های کوتاه مدت یا اسکالپ، باید از حساب های اسپرد پایین استفاده شود. هرچه اسپرد کمتر باشد، ریسک معامله کمتر و در نتیجه احتمال سوددهی بیشتر است. برخی بروکر ها حساب اسپرد صفر دارند. این حساب برای اسکلپ بسیار مناسب است. به طور مثال، بروکر STP در حساب Zero Prime با اسپرد صفر بسیار مناسب تریدر هاست.
معرفی انواع حساب معاملاتی فارکس
برخی سیگنال ها با ریسک کم برای برخی تریدر ها مناسب است. و گاهی عدم استفاده از سیگنال های منتشر شده در شبکه های اجتماعی بهترین تصمیم است. توصیه می شود، اول از سیگنال ها در دمو استفاده کنید و در صورت مناسب بودن در اکانت ریل خود با هکم کم ترید کنید و به یاد داشته باشید، سیگنال با هدف دریافت مبلغ از تریدر بازدهی پایین تری دارد. برخی بروکرها سیگنال رایگان در اختیار مشتریان قرار می دهند.
بروکر نامناسب از طریق شدو زنی، کندی در اجرای معاملات، اسلیپیج بیش از ظرفیت بازار، اسپرد مخفی و ... منجر به زیان و یا از بین بردن حساب معاملات تریدر می شود. برخی بروکر ها که A book هستند، چون زیان مشتری به نفع بروکر نیست از ضرر زدن به حساب مشتری اجتناب می کند. بروکر STP TRADING از جمله بروکرهای A book بازار است.
برخی بروکرها در جهت کاهش ریسک تریدر برخی طرح های حمایتی قرار داده اند. از جمله این طرح ها طرح آنتی کال مارجین است. در این طرح حساب در لحظه ای که امکان کال مارجین شدن دارد، مبلغی به حساب معاملاتی تریدر واریز میشود تا حساب نجات پیدا کند.
فارکس بازاری پر از فرصت است، اما تنها تریدرهایی که به مدیریت ریسک و سرمایه سرمایه پایبند هستند، میتوانند در آن موفق شوند. با رعایت اصول اولیه مانند انتخاب حجم مناسب معاملات، استفاده از نسبت ریسک به ریوارد (Risk/Reward Ratio) منطقی، بهرهگیری از تحلیل فاندامنتال و تکنیکال، انتخاب بروکر معتبر و داشتن یک پلن معاملاتی مشخص، میتوان میزان ریسک را کاهش داده و به سوددهی مستمر رسید. به خاطر داشته باشید که در فارکس، حفظ سرمایه و بقا مهمتر از کسب سود است، تنها با مدیریت سرمایه، میتوان در این بازار باقی ماند.