بیماری فشار خون یکی از بیماری‌های شایع در دوران سالمندی است که خطرات زیادی برای مبتلایان به همراه دارد.
فشار خون مطلوب در افراد 65 تا 74 سال باید کمتر از 140/90 میلی‌متر جیوه باشد و در افراد بالای 75 سال باید عددی کمتر از 150/90 میلی‌متر جیوه را نشان دهد.
استفاده از روش‌های درمانی برای سالمندانی که فشار خون آنها عدد 90/140 میلی‌متر جیوه را نشان می‌دهد، ضروری است.
عدم کنترل و درمان فشار خون بالا، تأثیرات نامطلوبی بر مبتلایان دارد و جبران این عوارض گاهی غیرممکن است.
با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله به بررسی نکات کاربردی برای کنترل و درمان فشار خون در سالمندان پرداخته‌ایم:
سالمندان مبتلا به فشار خون همراه با بالا رفتن سن، شاهد تغییرات فیزیولوژیکی و پاتولوژیکی مختلفی خواهند بود که در صورت عدم درمان این عوارض کشنده خواهد بود. مهم‌ترین عوارض ابتلا به فشار خون در سالمندان شامل موارد زیر است:
آترواسکلروز/کاهش کشش عروقی، هیپرتروفی بطن چپ/اختلال دیاستولیک
اختلال در رفلکس بارورسپتور، کاهش عملکرد گیرنده β.
اختلال در تنظیم مایعات بدن به دلیل بیماری‌های کلیه، آسیب پذیری هموستاز الکترولیت‌ها (به ویژه هیپوناترمی و هیپوکالمی).
افزایش مقاومت به انسولین، اختلال در تحمل گلوکز.
اختلال در عملکرد سیستم‌های رنین-آنژیوتانسین، کالیکرئین-کینین، پروستاگلاندین و دوپامین
بنابراین ضروری است که برای کاهش عوارض ناشی از فشار خون بالا در سالمندان اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام شود.
در ادامه به بیان نکاتی برای کنترل و درمان فشار خون در سالمندان پرداخته‌ایم:
سالمندانی که دچار اضافه وزن هستند در صورت کاهش وزن شاهد تغییرات معناداری در میزان فشار خون خواهند بود. به علاوه، کاهش وزن اضافه سبب پایین آوردن احتمال خطر ابتلا به سایر مشکلات و بیماری‌هایی مانند مشکلات قلبی و دیابت خواهد شد. افزایش فعالیت‌های بدنی و استفاده از رژیم‌های غذایی متعادل بهترین روش‌های کاهش وزن هستند.
بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که محدود کردن مصرف قند و کربوهیدرات‌های تصفیه شده در روند کاهش وزن و فشار خون سالمندان مؤثر است.
بر اساس تحقیقات انجام شده، مصرف شکر، به ویژه از نوع فروکتوز بیشتر از مصرف نمک سبب بالا رفتن فشارخون در میان سالمندان می‌شود. همچنین میتوانید برای انتخاب پرستار سالمند در تهران و سایر شهرستانها
یکی دیگر از مزایای رژیم کم کربوهیدرات و کم قند این است که سالمند برای مدت طولانی‌تری احساس سیری خواهد داشت، زیرا در این شرایط پروتئین و چربی بیشتری برای تولید انرژی مصرف خواهد شد.
افزایش دریافت پتاسیم و کاهش مصرف نمک تأثیرات چشمگیری در کاهش فشار خون خواهد داشت. پتاسیم عنصری با اثرات بسیار شگفت انگیز برای کاهش فشار خون است. زیرا از یک سو اثرات نمک را در سیستم بدن کاهش می‌دهد و از سویی دیگر سبب کاهش فشار در رگ‌های خونی در سرتاسر بدن می‌شود.
البته لازم به ذکر است که استفاده از رژیم‌های غذایی غنی از پتاسیم ممکن است برای افراد سالمند مبتلا به بیماری کلیوی مضر باشد، بنابراین قبل از افزایش مصرف پتاسیم مشورت با پزشک ضروری است.
توجه داشته باشید که واکنش افراد به نمک متفاوت است. برخی از افراد به نمک حساس هستند، به این معنی که مصرف نمک باعث افزایش فشار خون آنها می شود. برخی دیگر حساسیت کمتری به مصرف نمک دارند و سدیم اضافی بدن آنها به راحتی از طریق ادرار دفع می شود و تاثیری درافزایش میزان فشار خون ندارد.
اگرچه ترک سیگار برای سالمندان ممکن است امری دشوار باشد، اما قطعاً ارزش این کار را دارد. بر اساس تحقیقات دانشمندان سیگار کشیدن سبب افزایش فوری اما موقت فشار خون و افزایش ضربان قلب می‌شود.
سیگار کشیدن در درازمدت سبب به دلیل اثرات مواد شیمیایی موجود در تنباکو سبب افزایش فشار خون شما می‌شود. این مواد شیمیایی با آسیب رساندن به دیواره‌های رگ‌های خونی سبب ایجاد التهاب و تنگ کردن شریان‌های بدن می‌شود و به صورت همزمان منجر به افزایش فشار خون می‌شوند.
امروزه سالمندان به دلایل مختلف تحت استرس و فشار قرار دارند و به همین دلیل با مشکلاتی نظیر فشار خون دست به گریبان هستند. یافتن روش هایی برای کاهش استرس برای سلامتی و فشار خون سالمندان اهمیت شایانی دارد.
ذهن آگاهی و مدیتیشن، از جمله موثرترین روش های خودمراقبتی است که اثرات سودمند آن بر سلامت جسم و ذهن ثابت شده است.
یوگا که معمولا شامل کنترل تنفس، وضعیت بدنی و تکنیک های مدیتیشن است، در کاهش استرس و میزان فشار خون موثر است.
بله، دوستداران شکلات باید از این موضوع مطلع باشند که مصرف شکلات تلخ تأثیرات مطلوبی در کاهش فشار خون در سالمندان دارد.
اما شکلات تلخ باید حاوی 60 تا 70 درصد کاکائو باشد و قند کمتری داشته باشد. بر اساس مطالعات انجام شده مصرف یک تا دو قطعه کوچک از شکلات تلخ در روز با کاهش فشار خون و التهاب در کاهش احتمال بروز بیماری‌های قلبی بسیار مؤثر است.
گمان می‌رود که فواید شکلات تلخ به دلیل وجود فلاونوئیدهای موجود در شکلات است زیرا فلاونوئیدها با منبسط کردن عروق خونی به کاهش فشار خون کمک می‌کنند
در ادامه فهرستی جزئی از گیاهان مؤثر برای کاهش فشار خون بیان شده است:
فشار خون به صورت طبیعی در هنگام خواب کاهش پیدا می کند بنابراین کم خوابی و کاهش کیفیت خواب به صورت مستقیم بر میزان فشار خون تأثیرگذار است.خوابیدن کمتر از 7 ساعت و بیشتر از 9 ساعت در طول شبانه روز با افزایش ابتلا به فشار خون بالا مرتبط است. سالمندان مبتلا به اختلالات خواب بیشتر از سایرین در معرض خطر افزایش فشار خون هستند.
سیر تازه یا عصاره سیر هر دو به طور شگفت انگیزی برای کاهش فشار خون مؤثر هستند. تحقیقات دانشمندان نشان داده است که سالمندان مبتلا به فشار خون بالا در اثر استفاده از مکمل‌های سیر تا حدود 5 میلی متر جیوه کاهش فشار خون را نشان داده‌اند.
بیماران مبتلا به فشار خون لازم است به صورت منظم و در مقداری که توسط پزشک تجویز شده است از داروهای تنظیم کننده فشار خون استفاده کنند.
قطع ناگهانی مصرف دارو، افزایش و کاهش مقدار مصرف داروهای فشار خون برای سالمندان بسیار خطرناک است بنابراین ضروری است که پیش از اعمال هرگونه تغییر در داروهای مصرفی با پزشک معالج مشورت انجام شود.
در صورتی که مقدار فشار خون سالمند پس از ایجاد اصلاحات ذکر شده تغییر چندانی نکند لازم است سریعاً به پزشک مراجعه شود.
برای انتخاب پرستار سالمند در منزل میتوانید به این مقاله مراجعه کنید و انتخاب مناسبی داشته باشید.
بی شک کنترل و درمان فشار خون در سالمندان امری دشوار است و به تخصص و تجربه زیادی نیاز دارد. خوشبختانه اصلاح سبک زندگی سالمند تأثیرات مطلوبی در کاهش فشار خون بالا دارد و برای اکثر سالمندان کاربردی است.
