دو اصطلاح UI و UX عموما بعنوان دو مفهوم هم معنا بکار می روند اما تفاوت های بسیار مهمی میان این دو ترم وجود دارد که در این یادداشت سعی می کنیم به آنها بپردازیم بارها و بارها در تماسی که با شرکت های طراحی وب سایت داریم می شنویم که فلان محصول دارای UI بسیار قوی می باشد و یا UX سطح بالایی دارد و تاثیر بالایی در بهینه سازی وب سایت دارد . در اینجا سعی می کنیم به حیاط خلوت این اصطلاحات راه یابیم و ببینیم که منظور از به کاربردن آن ها و تفاوت هایشان در چیست.
طراحی UXمخفف عبارت user experience design می باشد و به معنای طراحی تجربه کاربر می باشد.
طراحی تجربه کاربر روشی انسانی برای طراحی محصولات است . دون نورمن دانشمند شناختی و بنیانگذار مشاوره طراحی گروه Nielsen Norman اصطلاح تجربه کاربری را در سال 1990 بوجود اورد . او میگوید تجربه کاربری شامل تمام جنبه های تعامل کاربر نهایی با شرکت و محصولات و خدمات آن است . با توجه به تعریف نویمان تجربه کاربری شامل همه تعامل های یک مشتری بالقوه و یا بالفعل با شرکت می باشد که بعنوان یک نظریه علمی می تواند در جنبه های متفاوت کاربرد داشته باشد مانند چراغ های خیابانی ، اتومبیل و یا قفسه بندی و غیره
زمانی که این نظریه مطرح شد زمان انفجار و انقلاب در صنعت دیجیتال بود و به همین دلیل این تعریف سریعا به حوزه وارد شد . درواقع تجربه کاربری برای تمام مواردی که تجربه می شوند چه وب سایت چه قهوه ساز کاربرد دارد پس باید تمام عواملی که در این تجربه دخیل هستند را در نظر گرفت . یک طراح تجربه کاربری باید در نظر بگیرد که کاربر یا استفاده کننده محصول چگونه تجربه می کند و با محصول روبرو می شود و کارهای مورد علاقه او برای انجام را چگونه می تواند آسان کند . بطور مثال فرایند پرداخت در خرید آنلاین چقدر برای کاربر آسان است . هدف نهایی طراحی UX ایجاد تجارب دلپذیر آسان ، کارآمد ، مرتبط و همه جانبه برای کاربر است و بطور مستقیم بر فرایند توسعه و بهبود کیفیت تعامل کاربر تاثیر گذار است . از نظر تئوری طراحی تجربه کاربر یک عمل شناختی و غیر دیجیتالی است اما بطور عمده توسط صنایع دیجیتالی بکار گرفته می شود . طراحی UX در مورد تصاویر نیست. این روی احساس کلی تجربه تمرکز دارد.
طراحی UI مخفف عبارت user interface design می باشد و به معنای طراحی رابطه کاربر می باشد
پاسخ به این سوال که رابط کاربری چیست بسیار مشکل می باشد. در حالی که تجربه کاربر ترکیبی از وظایف متمرکز بر بهینه سازی یک محصول برای استفاده موثر و لذت بخش است ، طراحی رابط کاربری مکمل آن است. بر خلاف تجربه کاربری طراحی رابط کاربری یک اصطلاح کاملا دیجیتال است رابط کاربری نقطه تعامل کاربر و یک دستگاه دیجیتالی و یا محصول است مانند صفحه لمسی تلفن هوشمند و یا صفحه لمسی انتخاب نوع قهوه از دستگاه قهوه ساز . در طراحی های دیجیتال رابط کاربری ظاهر ، احساس و تعامل را در نظر می گیرد . باید رابط کاربری یک محصول تا حد امکان بصری باشد و این بدان معناست که هر عنصر تعاملی و تصویری را که ممکن است کاربر با آن روبرو شود ، با دقت در نظر بگیرید. یک طراح UI در مورد آیکون ها و دکمه ها ، تایپوگرافی و طرح های رنگی ، فاصله ، تصاویر و فکر خواهد کرد. هدف از طراحی رابط کاربری راهنمایی بصری کاربر برای تعامل با محصول است . طراح رابط کاربری باید نقاط قوت و دارای های بصری برند را بصورت بصری به کاربر منتقل کند و اطمینان حاصل کند که این طرح سازگار و منسجم و منطبق بر زیبایی شناسی باشد .
تفاوت های میان طراحی UI و طراحی UX
برای بیان تفاوت های میان تجربه کاربری و رابط کاربری یک مثال ساده قابل درک بیان می کنیم .بدن یک انسان را بعنوان یک ساختار در نظر بگیریذ استخوانبدی همان کدهای سمت سرور می شود . اندام ها همان تجربه کاربری (UX) می باشند که کار اندازه گیری و بهینه سازی ورودی ها را برای پشتیبانی از فعالیت های انسانی را انجام می دهند و رابط کاربری (UI) همان لوازم ارایشی است که ما برای ارایه این اندام ها استفاده می کنیم . باید بدانیم که این دو مفهوم یعنی رابط کاربری و تجربه کاربری هرگز بدون یکدیگر به کار نمی ایند . رابط کاربری بدون تجربه کاربری نقاشی کردن روی بوم بدون طرح و هدف و فکر است و تجربه کاربری بدون رابط کاربری هم مانند بوم نقاشی می باشد که هیچ کاغذی روی آن وجود ندارد .
تفاوت اصلی که میان این دو پارامتر باید در نظر داشته باشید این است که تجربه کلی همه چیز در مورد احساس تجربه است درصورتی که طراحی رابط کاربری همه چیز در مورد ظاهر و عملکرد رابط های میان محصول و کاربر می باشد.
یک طراح تجربه کاربری باید تمام مسیری را که کاربر برای انجام یک فرایند باید طی کند در نظر می گیرد که چه اقداماتی باید انجام دهند و چه وظایفی بر عهده او است و اینکه چه هدفی را دنبال می کنند و چه رفتاری را در کار با محصول از خود بروز می دهند و چقدر به سادگی می توانند این فرایند را طی کنند . با در نظر گرفتن تمام این موارد طراح تجربه کاربری شروع به کار می کند .
حال با طراحی اسکلت این محصوص طراح رابط کاربری باید سعی کند که این محصول را زنده کند او تمام جنبه های بصری مسیر طی شده توسط کاربر را در نظر می گیرد تمام صفحه ها و نقاط قابل لمسی که کاربر ممکن است با انها روبرو شود مثلا روی یک دکمه ضربه بزنید و وارد گالری شوید و عکس ها را ببینید طراح تجربه کاربری این مسیر را با جزییات مشخص کرده است
طراح رابط کاربری باید با استفاده از ترکیب رنگ مناسب و کنتراست های انتخابی خوانایی محصول و تاثیر گذاری ان را برای کاربر افزایش دهد و یا فضاسازی درون صفحه با چه آرایشی انجام شود.
بطور خلاصه می توانیم بگوییم که :
طراحی تجربه کاربری شناسایی وحل مشکلات کاربران می باشدو وظیفه تجربه کاربری ایجاد تعامل بصری و لذت بخش بر اساس زیبایی شناسی می باشد.
طراحی تجربه کاربری در فرایند تولید محصول و قبل از شروع طراحی رابط کاربری اغاز به می شود.
طراح رابط کاربری بر استخوان بندی تجربه کاربری لباس می پوشاند
تجربه کاربری برای هر محصولی کاربرد دارد اما رابط کاربری مخصوص محصولات دیجیتال است
