نتایج نهایی انتخابات نشان می دهد مسعود پزشکیان با بیش از 16 میلیون رای پیروز نهایی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم است.
حدود 10 میلیون از این تعداد، همان آرایی است که در دور اول هم نصیب پزشکیان شده بود. سوال اینجاست که 6 میلیون آرای جدید از کجا آمده؟
در مورد سعید جلیلی ممکن است برخی ادعا کنند اینها آرای «جبهه انقلاب» بوده که در دور اول به دلیل تعدد نامزدها تقسیم شده و در دور دوم به سمت جلیلی رفته است. البته برخی هم مسائلی از قبیل توزیع پول و کالا در مناطق روستایی به بهانه محرم و غیره و خرید رای را مطرح می کنند که در کنار عملکرد و رفتارهای غیر اخلاقی عزیزان جبهه پایداری چه در دور اول و چه در دور دوم قابل تامل است.
ولی در خصوص پزشکیان قطعا منشاء 6 میلیون رای اضافی نمی تواند از محل آرای سایر نامزدها باشد. یعنی حتی اگر فرض کنیم کل آرای قالیباف به جای جلیلی به سمت پزشکیان رفته، باز هم در حدود 3 میلیون رای از محل افزایش مشارکت نصیب پزشکیان شده است.
نکته اینجاست که معمولا وقتی انتخابات ها دو مرحله ای می شوند، میزان مشارکت در دور دوم کمتر از دور اول است. چون هیجان انتخابات تا حدود زیادی در دور اول فروکش کرده و بسیاری از رای دهندگان از هیاهوی آن خسته شده و تمایلی به مشارکت در دور دوم ندارند. ولی این بار دیدیم که مشارکت در دور دوم اتفاقا به میزان قابل توجهی بیشتر از دور اول بود.
علت آن را تابناک به درستی توضیح می دهد:
آقای جلیلی صدای دلسوزان انقلاب را نشنید و حتی آرای دلسوزان انقلاب را هم ندید اما امید واقعی همان دلسوزان این است که او دست کم صدای مردم را شنیده باشد و بداند نه مسعود پزشکیان که هر موجود جاندار و بیجانی دربرابر او رئیس جمهور بالقوه است . جلیلی به علت افکار تند و حامیان تندرو تر به راحتی می تواند در جامعه موج ایجاد کند و هرکسی در برابر او قد علم کند پیروزی قطعی در انتظارش خواهد بود.
آقای جلیلی صبح شما بخیر / صدای مردم را بشنوید - تابناک | TABNAK
افزایش میزان مشارکت در دور دوم نشان دهنده فعال شدن آرای سلبی بود.
در دور اول همه کسانی که مشارکت کردند آرای ایجابی دادند. یعنی هر کس به نامزد مورد علاقه خود رای داد. اما در دور دوم علاوه بر هواداران دو نامزد، کسانی که از انتخاب یکی از دو نامزد هراس داشتند هم پای صندوق رای رفتند.
یعنی در واقع 10 میلیون نفر به پزشکیان رای آری دادند، و 6 میلیون نفر هم به جلیلی رای نه دادند.
نکته دیگر اینجاست که نباید تصور کنیم پزشکیان نماینده قشر تندروی اصلاح طلب است. اتفاقا پزشکیان نماینده میانه روها و اعتدال گرایان هر دو جناح بود.
نتایج انتخابات به خوبی این مطلب را نشان می دهد:
1- تندروهای ارزشی به جلیلی رای دادند.
2- میانه روها اعم از میانه روهای متمایل به ارزشی یا اصلاح طلب به پزشکیان رای دادند.
3- تندروهای اصلاح طلب انتخابات را تحریم کردند.
ائتلاف معنادار تندروهای اصلاح طلب با تندروهای ارزشی در این انتخابات به شفاف ترین شکل ممکن ظاهر شد. این ائتلاف دو نکته را برجسته می کند:
1- حماقت سیاسی و ضعف رهبری در جریان سیاسی اصلاح طلب که اجازه داده بدنه اجتماعی و نخبگانی آن در چنین دامی سقوط کرده و در راستای منافع تندروهای ارزشی رفتار کنند.
2- پفیوزی و رندی آشکار رهبران جریان ارزشی تندرو که از طرفی ژست «انقلابی گری» و «ولایت مداری» و «وطن پرستی» و «هواداری نظام» را گرفته و از طرف دیگر حامیان اصلی جریانات تجزیه طلب و برانداز و وطن فروش هستند.
دولت پزشکیان می تواند با مجلس قالیباف ائتلافی در جهت پیشبرد منافع ملی ایجاد نماید. بزرگترین مشکل دولت پزشکیان فشارهای سیاسی از جانب دو جناح تندرو و ایدئولوژیک ارزشی و اصلاح طلب خواهد بود. دولت پرشکیان باید تصمیمات سخت اقتصادی گرفته و با قاطعیت آنها را اجرا کند. قطعا دو جناح تندرو تلاش خواهند کرد هزینه سیاسی این تصمیمات سخت را به حداکثر ممکن برسانند و به طرق مختلف از دولت باج خواهی کنند.
اینکه آیا پزشکیان مانند رئیسی دولتی ضعیف و باج ده تشکیل خواهد داد، یا خواهد توانست با قاطعیت تصمیمات درست را علیرغم فشار اصحاب رانت و مفسدین همسو با آنان اجرا کند، چیزی است که باید صبر کنیم و ببینیم.
