ایران کشوری پهناور و وسیع است، حتی در مرزهای تحقیر شده امروزی آن. جمعیت 85 میلیونی ایران در قیاس با پهنه وسیع این سرزمین بسیار قلیل و ناچیز است. با این وجود به دلیل ضعف در ساختار سیاسی و شلختگی مدیریت در سطح کلان کشور، ما شاهد متراکم شدن جمعیت در شهرهای بزرگ، کاهش شدید جمعیت روستاها، و خالی از سکنه ماندن بخش های عظیمی از خاک خود هستیم.
نتیجه این وضعیت، تغییر شیوه زندگی سنتی و رواج سبک زندگی عذاب آور کنونی برای اکثریت وسیع شهروندان ایرانی است. زندگی در آپارتمان های کم متراژ در ساختمان های چند طبقه و پر تراکم، در کنار کوچه ها و خیابان ها و معابر تنگ و باریک، در کنار ترافیک و شلوغی و ازدحام خیابان ها و بزرگراه ها، در کنار هوای آلوده به منواکسید کربن و دی اکسید کربن و دیگر آلاینده ها و سموم و معلقات و گازهای مهلک، در کنار آلودگی صوتی و صدای بوق های ممتد و پایان ناپذیر و زِر زِر دزدگیر خودروهای دوزاری لگن و قار قار موتور سیکلت هایی که لابلای شلوغی ویراژ می دهند و خِر خِر لکنته هایی که اگزوزشان دستکاری شده تا هنگام گاز دادن صدای انفجار و شلیک توپ و تانک بدهند... و اضافه کنید شلوغی و اغتشاشات سیاسی و لشکر کشی های خیابانی و بوی زننده گاز اشک آور که به لطف دعواهای بی پایان باندهای سیاسی درون نظام مقدس هر از گاهی در شهرهای بزرگ استشمام می شود و آتش گرفتن سطل های زباله و مغازه ها و پمپ بنزین ها و پرت شدن حواس پلیسی که اخیراً حتی همان اسلحه سبک کمری پیزوری را هم از آن گرفتند تا گوشت دم توپ اراذل و اوباش خیابانی تحریک شده به دست سهم خواهان سیاسی شود و نتیجتا افزایش خفت گیری و دزدی و جرم و جنایت و هزار طفیلی و ارمغان دیگری که این سبک زندگی با خود آورده است.
گویی عده ای عمداً این سبک زندگی لانه مرغی و جعبه کفشی را ترویج کرده اند تا وقتی می خواهند تصویری سیاه از ایران و ایرانیان بدبخت و بیچاره ارائه کنند دستشان باز باشد! که بگویند: آهای ایرانی بدبخت! خاک بر سرت که در ایران مانده ای و هنوز با قایق ماهیگیری به استرالیا یا با شنا به ایتالیا و اسپانیا پناهنده نشده ای!!
در این میان، از میان شهرهای ملال آور ایران، قطعا تهران با بیشترین جمعیت و بیشترین تراکم جمعیت و بیشترین ترافیک و ازدحام و بیشترین آلودگی هوا و بیشترین آلودگی صوتی، با فاصله زیاد از سایرین، رتبه اول را به خود اختصاص می دهد.
اما کافیست کمی از شهرهای بزرگ دور شویم تا داستان به کلی دگرگون شود.
تعجب آور نیست که هر آخر هفته یا هنگام پیش آمد هر گونه تعطیلی با هر عنوانی که باشد، از عید گرفته تا عزا، از بارش سنگین برف گرفته تا گرمای بی سابقه، یا حتی شیوع پاندمی کرونا، شاهد انبوه جمعیتی هستیم که ترافیک مرگبار جاده ها را به جان خریده و ساعت ها خود و خانواده شان را در فضای تنگ لندکروزهای سبک ساخت ایران خودرو و سایپا زندانی می کنند تا نهایتا از محیط کسالت آور و دیوانه کننده شهرهای بزرگ فرار کرده و خود را به فضای خلوت و آرامش بخشی برسانند.
استان مازندران محبوب ترین مقصد برای جمعیت ده میلیونی ساکن تهران است. این محبوبیت در قیاس با دیگر استان های همسایه استان تهران بدیهی به نظر می رسد. به عنوان مثال، معمولا کسی طبیعت سرسبز و روح افزای جنگل های مازندران و ساحل دریای شمال را با آب و هوای برزخی و کویرهای برهوت اطراف استان قم حتی مقایسه هم نمی کند!
اما وقتی صحبت از مقایسه میان مازندران و گیلان مطرح می شود، دلیل این محبوبیت دسترسی از دو جهت شرق و غرب تهران، یکی جاده هراز و دیگری جاده چالوس است که هر دو به استان مازندران منتهی می شوند. خصوصا با راه اندازی پروژه احداث اتوبان جدید تهران - شمال که با تدبیر دولت تدبیر و امید آغاز شده و در دولت محرومان هم ادامه دارد، امکان دسترسی سریعتر به مازندران فراهم شده است.
در حال حاضر یک تهرانی می تواند در صورت نبود ترافیک، پس از حدود دو ساعت رانندگی خود را به ویلایی در اقلیم سرسبز مازندران برساند. در حالی که همین زمان برای رسیدن از تهران به نزدیک ترین مناطق گیلان در حدود 4 ساعت است که یعنی دو برابر قبلی.
لذا زمان عاملی تعیین کننده در افزایش اقبال تهرانی ها به مازندران در مقایسه با گیلان است.
اما این تمام داستان نیست. استان گیلان برتری ها او امتیازاتی دارد که در مازندران وجود ندارد.
در مجموع، به دلایل مختلفی استان گیلان در مقایسه با مازندران هنوز دست نخورده باقی مانده و بسیار بکر تر است. ظرفیت های بکر گیلان آن را به موقعیتی استثنائی برای سرمایه گذاری تبدیل نموده.
برخی از این ظرفیت ها مشابه استان مازندارن است. مانند طبیعت بهشتی و اقلیمی که از جنس سرسبز ترین مناطق اروپایی است، دسترسی به دریا و ساحل، دسترسی به کوهستان، مناطق ییلاقی و غیره.
برخی دیگر از ظرفیت ها منحصر به استان گیلان بوده و آن را از مازندران متمایز می نماید. به عنوان مثال فرهنگ و گویش محلی، غذاهای لذیذ و خاص این منطقه، امنیت بسیار بالاتر در مقایسه با مازندران و تهران، و حتی بافت جنگلی و طبیعت آن که در برخی مناطق تفاوتی محسوس با مازندران دارد. به عنوان مثال، جاده سرسبز سیاهکل به دیلمان در تمام جهان بی نظیر است. مناطق بکر ییلاقی ماسال و صحنه های دلربای کوهستان و دریا در منطقه تالش اگر بی نظیر نباشند قطعا کم نظیرند.
کافیست موسیقی محلی گیلان را با موسیقی محلی مازندران مقایسه کنیم تا به تفاوت بسیار زیاد فرهنگ این دو استان سرسبز کشور پی ببریم.
منطقه آزاد انزلی یکی دیگر از ظرفیت های استان گیلان است که با وجود انتقادهایی که به آن وارد است، لیکن همچنان جذابیت های خاص خود را دارد. علی الخصوص برای اقشار شمال شهر تهران که از تمکن مالی برخوردارند و به دلیل محدودیت های داخل کشور، معمولا سفرهای خارجی را تنها راه رسیدن به برخی خواسته های پیش پا افتاده می دانند.
یک مثال واضح وضعیت خودرو در ایران است. از طرفی واردات خودرو به کشور ممنوع و از طرف دیگر اگر هم احیانا خودروی جدیدی وارد شود تا 200% تعرفه روی آن بسته می شود که یعنی یک ایرانی باید سه برابر دیگران برای استفاده از آن خودرو هزینه پرداخت کند.
بسیاری از متمولین برای رهایی از این محدودیت به جزیره کیش روی می آورند. واردات خودرو در منطقه آزاد کیش نه ممنوع است و نه تعرفه روی آن بسته می شود. لذا سبک و کیفیت زندگی در کیش با همین یک مورد از بقیه کشور متمایز می شود. اما آب و هوای کیش تنها در شش ماه از سال قابل تحمل است و در فصل های گرم چندان قابل تحمل نیست. و گذشته از آن، کیش یکی از دورترین نقاط کشور نسبت به تهران بوده و دسترسی به آن تقریبا فقط از طریق پرواز با هواپیما امکانپذیر است.
در مقابل اما همین ظرفیت در منطقه آزاد انزلی هم فراهم است. خودروهای جدید و لوکس و مدرن می توانند در منطقه آزاد انزلی پلاک شده و در بخش های وسیعی از استان گیلان بدون مشکل تردد نمایند.
یک تهرانی می تواند با حدود چهار یا پنج ساعت رانندگی به ویلای لوکس خود در استان گیلان رسیده و خودروی چینی مونتاژ داخل را در پارکینگ قرار داده و سوار مرسدس بنز میباخ مدل 2023 خود شده و به راحتی به گردش و تفریح خود بپردازد. ضمن اینکه آب و هوای مطبوع و جنگلی گیلان هم بر مطبوعیت این تجربه می افزاید.
پس گیلان می تواند بسیار مطبوع تر از کیش و مازندران باشد، چون ظرفیت های هر دو را یکجا با هم دارد. روند افزایشی قیمت زمین و ملک در گیلان در سال های اخیر هم گواه همین مطلب است که از چشم افراد هوشیار مخفی نمانده. و البته ترافیک سنگین مسیر تهران به سمت رشت در ایام تعطیل سال هم گواه دیگری بر همین مطلب است.
از نظر ظرفیت های توسعه و گردشگری، بلاشک استان گیلان بالاترین رتبه را در تمام کشور به خود اختصاص می دهد. لیکن این ظرفیت ها تا امروز مغفول مانده و کافیست اندکی سرمایه گذاری در این استان افزایش پیدا کند تا با پدید آمدن زیرساخت های جدید، موج عظیمی از متقاضیان جدید به سمت این استان سرازیر شوند.
و البته برنده اصلی کسانی هستند که این ظرفیت را زودتر تشخیص داده و از قبل جای پای خود را در این استان محکم کرده باشند.
