سپهر سمیعی
سپهر سمیعی
خواندن ۷ دقیقه·۳ سال پیش

چطور آمریکا و نولیبرالهای غربی از روسیه و چین رکب خوردند؟!

سیر تحولات در اوکراین ثابت می کند دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا و اروپا و کلیه اندیشکده های وابسته به آنها در برابر استراتژی بلند مدت روسیه و چین با غافلگیری کامل مواجه شده اند. مرور اتفاقاتی که طی چند روز اخیر رخ داده اند این مطلب را به وضوح اثبات می نماید.

می دانیم که در سال 2014 اوکراین از طریق یک انقلاب مخملی به رهبری آمریکا تحت کنترل نیروهای غربگرا در آمد. غربگرایان اوکراینی بلافاصله پس از قدرت گرفتن، خواهان پیوستن اوکراین به پیمان نظامی ناتو شدند. در حالیکه اوکراین بصورت تاریخی کلید و شاهراه فتح مسکو بوده و استقرار نیروهای ناتو و احتمالا سلاح های هسته ای آمریکا در جوار مرزهای روسیه برای رهبران کاخ کرملین خط قرمزی بسیار پررنگ محسوب می شود.

در واکنش به این کودتای مخملی در اوکراین، روسیه شبه جزیره کریمه را از اوکراین جدا کرده و ضمیمه خاک خود کرد. بعلاوه، مناطق روس نشین دونتسک و لوهانسک با حمایت غیر رسمی و مخفیانه روسیه، استقلال و جدایی خود از خاک اوکراین را اعلام کردند. البته روسیه تا همین چند روز پیش استقلال این مناطق را به رسمیت نشناخته و کماکان آنها را بخشی از خاک اوکراین می دانست. روسیه تلاش می کرد خطوط قرمز خود را برای غرب و بخصوص آمریکا و غربگرایان اوکراینی واضح و روشن نماید. دونتسک و لوهانسک ابزارهای فشار روسیه به اوکراین برای حفظ تعادل و خودداری از نزدیکی بیش از حد به آمریکا و غرب بودند.

کشمکش میان روسیه و آمریکا در اوکراین به زبان ساده به این ترتیب بود:

  • روس ها ادعا می کردند دولت اوکراین از طریق انقلاب مخملی و به تحریک آمریکا روی کار آمده و به همین دلیل آمریکا را به مداخله در امور داخلی اوکراین متهم می نمودند.
  • آمریکاییها ادعا می کردند دولت اوکراین با خیزش «مردم» اوکراین و بر اساس خواست و اراده «مردم» شکل گرفته و بنابراین کاملا مشروع است.

مدتهاست که انقلابات مخملی موثرتین ابزار نولیبرال های غربگرا برای براندازی حکومت های ملی و روی کار آوردن حکومت های غربگرا در جوامع جهان سوم بوده. آمریکا و متحدین آن استفاده از این ابزار را کاملا مشروع دانسته و بر مبنای همین دیدگاه بود که غربگرایان اوکراینی را حمایت می نمودند.

با علم به این موضوع، در خلال بازی های المپیک زمستانی در چین (که توسط آمریکا و متحدانش تحریم شد)، روسیه و چین بیانیه مشترکی صادر نمودند که آشکارا نظم نولیبرال غربگرا را به چالش می کشید. در این بیانیه جمله کلیدی زیر گنجانده شده بود:

“Russia and China stand against attempts by external forces to undermine security and stability in their common adjacent regions.”
روسیه و چین در برابر تلاشها توسط نیروهای خارجی برای برهم زدن امنیت و ثبات در مناطق همجوار خود خواهند ایستاد.

این جمله در کنفرانس امنیتی مونیخ توسط جوزپ بورِل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه، مورد اشاره و ارجاع قرار گرفت. بورل در رد و محکوم سازی این موضع روسیه و چین گفت:

The UN charter starts with ‘We the peoples’ and Article 1 defines ‘the principle of equal rights and self-determination of peoples’. But for Russia and China, states are sovereign, not people. So they pledge to ‘counter interference by outside forces in the internal affairs of sovereign countries and oppose colour revolutions.’
منشور سازمان ملل با عبارت «ما مردمان» شروع شده و اصل اول «اصل حقوق مساوی و حق تعیین سرنوشت مردم توسط خود مردم» را تعریف کرده است. ولی برای روسیه و چین، دولتها حق حاکمیت دارند، نه مردم. به همین دلیل آنها (روسیه و چین) وعده می دهند که «با هر گونه مداخله توسط نیروهای خارجی در امور داخل کشورهای صاحب حق حاکمیت مقابله کرده و با انقلابات مخملی مقابله نمایند».
Munich Security Conference , 20 February 2022 - Opening statement by HR/VP Josep Borrell - European External Action Service (europa.eu)

به زبان ساده تر، این مقام ارشد اتحادیه اروپا روی چند نکته تاکید کرده است:

1- انقلاب مخملی حق مردم است.

2- تجزیه طلبی حق مردم است.

3- مداخله خارجی در حمایت از انقلابات مخملی و جنبش های تجزیه طلبانه کاملا مشروع و مجاز است.

علل این موضع مقامات غربی در برابر بیانیه مشترک روسیه و چین کاملا مشخص است.

اولا، قدرت های غربی تلاش می نمایند از کلیه ظرفیت ها و فرصت ها برای تضعیف و تحدید چین و روسیه بعنوان رقبای خود استفاده نمایند.

ثانیا، مدتهاست که غرب به دنبال تحریک اغتشاشات در هونگ کونگ و همچنین جلوگیری از بازگشت کامل تایوان به چین هستند. استراتژیست های غربی همچنین به تحریک جنبش های تجزیه طلبانه در استان شینجیانگ در غرب چین پرداخته و همه این موارد را ظرفیت هایی برای ایجاد بی ثباتی در چین و جلوگیری از صعود آن بعنوان قدرت برتر جهانی در برابر آمریکا می دانند.

ثالثا، اوکراین که سابقا در قلمرو نفوذ روسیه بود از طریق انقلاب مخملی و به تحریک آمریکا به حوزه نفوذ نیروهای غربگرا تبدیل شد. لذا تاکید بر مشروعیت انقلابات مخملی، به طریق اولی تاکید بر مشروعیت حاکمیت غربگرایان بر اوکراین محسوب می شود.

بر پایه این موارد، امپراطوری رسانه ای غربی تصور می نمود روسیه با حمله نظامی مستقیم به اوکراین تلاش خواهد کرد جلوی گسترش ناتو به غرب را بگیرد. کلیه برنامه های دستگاه های پروپاگاندای غربی بر مبنای پاسخ دهی به چنین حمله ای برنامه ریزی کرده و ژست حمایت از حقوق «مردم» در برابر «حکومت» تجاوزگر روسیه تحت دیکتاتوری پوتین را گرفته بودند.



لیکن اقدام روسیه در به رسمیت شناختن جمهوری های جدید التاسیس لوهانسک و دونتسک که از اوکراین جدا شده بودند، مقامات و اندیشکده های غربی را کاملا غافلگیر نمود.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، در توصیف این وضعیت اینطور گفته است:

“So, Putin is now saying, ‘It’s independent,’ a large section of Ukraine. I said, ‘How smart is that?’ And he’s gonna go in and be a peacekeeper. That’s strongest peace force … We could use that on our southern border. That’s the strongest peace force I’ve ever seen. There were more army tanks than I’ve ever seen. They’re gonna keep peace, all right.”
این شد که پوتین حالا میگه «اینها مستقلند»، یک بخش بزرگ از اوکراین. من گفتم «خداییش از این هوشمندانه تر می شد؟» حالا اون می خواد بره اونجا و حافظ صلح بشه. این قدرتمندترین نیروی حافظ صلحی هست که من تا حالا دیدم... ما می تونستیم از همچین نیرویی برای مراقبت از مرزهای جنوبی خودمون استفاده کنیم. اون قوی ترین نیروی صلحی هست که تا حالا دیدم. تعداد تانک هاشون از تمام تانک هایی که تو عمرم دیده بودم بیشتر بود. آره، واقعا از صلح محافظت خواهند کرد.
But here’s a guy that says, you know, ‘I’m gonna declare a big portion of Ukraine independent,’ he used the word ‘independent,’ ‘and we’re gonna go out and we’re gonna go in and we’re gonna help keep peace.’ You gotta say that’s pretty savvy. And you know what the response was from Biden? There was no response. They didn’t have one for that. No, it’s very sad. Very sad.”
ولی این یارو (پوتین) گفت، می دونین، حالا من یه تیکه بزرگ از اوکراین رو مستقل اعلام می کنم. اون از لغت «مستقل» استفاده کرد. گفت ما میریم تو، بعد میایم بیرون، بعدش هم از صلح دفاع می کنیم. باید اعتراف کرد که خیلی استادانه بود. و می دونین بایدن چی جواب داد؟ اصلا جواب نداد. اصلا فکرش رو هم نکرده بودن. نه، واقعا غم انگیزه. خیلی غم انگیز.
Donald Trump says Putin’s assault on Ukraine will embolden China to take Taiwan (nypost.com)

اما از سوی دیگر روسیه دقیقا با بهانه «جلوگیری از نسل کشی در لوهانسک»، و «جلوگیری از کشتار روس تباران در دونتسک و لوهانسک» و «حمایت از خواست مردم لوهانسک و دونتسک جهت جدا شدن از اوکراین» و «حراست از دموکراسی و حق حاکمیت مردم دونتسک و لوهانسک بر سرنوشت خود» و «مقابله با سرکوب مردم دونتسک و لوهانسک توسط دولت اوکراین» نیروهای نظامی خود را به این مناطق گسیل نموده و حتی در ادامه به نابود کردن زیرساخت های نظامی اوکراین پرداخت.

و اینجا بود که غربی ها ناگهان از گفته چند روز پیش خود پشیمان شدند!

منشور سازمان ملل با عبارت «ما مردمان» شروع شده و اصل اول «اصل حقوق مساوی و حق تعیین سرنوشت مردم توسط خود مردم» را تعریف کرده است. ولی برای روسیه و چین، دولتها حق حاکمیت دارند، نه مردم. به همین دلیل آنها (روسیه و چین) وعده می دهند که «با هر گونه مداخله توسط نیروهای خارجی در امور داخل کشورهای صاحب حق حاکمیت مقابله کرده و با انقلابات مخملی مقابله نمایند». Munich Security Conference , 20 February 2022 - Opening statement by HR/VP Josep Borrell - European External Action Service (europa.eu)

اگر توالی مطالب را معکوس کنیم، انگار جوزپ بورل اروپایی این مطالب را در تایید اقدام روسیه و پوتین بیان کرده! حالا این نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه، با چه رویی مداخله روسیه در امور داخلی اوکراین را محکوم کرده و آن را نقض حق حاکمیت اوکراین بداند؟!

گویا تازه آب سردی روی سرشان ریخته شد و ناگهان از خواب پریدند و متوجه شدند آمریکا دیگر یکه بزن جهان نیست و روسیه هم می تواند با بهانه های مشابهی دست به اقدام نظامی در جهت منافع خود و در مقابله با تهدیدات غربی بزند.

پوتین پس از اعلام آغاز عملیات ویژه نظامی در منطقه دونباس، افزود: هر کس سعی کند در روند فعالیت روسیه مداخله، و بدتر از آن، تهدیدی علیه روسیه و مردم آن به حساب بیاید، باید بداند که روسیه فورا پاسخ خواهد داد... روسیه مدرن و پساشوروی، قوی‌ترین قدرت جهان بوده و هیچ کس نباید شک داشته باشد که مهاجمان (علیه روسیه)، مغلوب خواهند شد.
آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین به دستور پوتین/حملات موشکی در کی‌یف و خارکیف+فیلم / زلنسکی: حکومت نظامی در سراسر اوکراین اعمال می‌شود - تابناک | TABNAK


جنگ روسیه و اوکراینحقوق بشر
علوم انسانی - اقتصاد - اقتصاد سیاسی - جامعه شناسی - علم سیاست - انسان شناسی - ادبیات - تاریخ - هنر - موسیقی - سینما - فلسفه
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید